4.5 Organismen determineren (+ herkaling)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Welkom klas 3!

4.4 Geleedpotigen en gewervelden (HH),

4.5 Organismen determineren

Wat gaan we doen

Checken huiswerk

10 min herhalen 4.4

Uitleg lesstof 4.5

Oefenen met determineren

Leerdoelen 

Je weet hoe je een naam van een dier 

moet opzoeken door te determineren.

HH: Indeling van het dierenrijk

Geleedpotigen en

gewervelden 

gaan we meer over

leren.

Geleedpotigen

Kenmerken:

Uitwendig skelet = een pantser

Poten zijn geleed, bestaan uit kleine stukjes --> De stukjes heet leden

Lichaam is ook opgebouwd in stukjes = segmenten

Geleedpotigen hebben:

1. 6 poten
2. 8 poten
3. tot 750 poten
4. al het bovenstaande

Geleedpotigen hebben:

1. Een Inwendig skelet
2. Een uitwendig skelet
3. Geen skelet

Geleedpotigen zijn:

1. tweezijdig symmetrisch
2. veelzijdig symmetrisch
3. niet symmetrisch
4. asymmetrisch

Geleedpotigen

Veelpotigen: meer dan 10 poten

(Hele lijf bestaat uit segmenten)

Kreeftachtigen: 10 poten

(Achterlijf bestaat uit segmenten)

Spinachtigen: 8 poten

(Kopborststuk en een achterlijf)

Insecten: 6 poten

(Kop, borststuk en achterlijf)

Gewervelden

Gewervelden hebben een inwendig skelet met een wervelkolom

Indelen gewervelden in 5 klassen

1. Vissen
   
2. Amfibieën
   
3. Reptielen
   
4. Vogels
   
5. Zoogdieren

Wat zijn gewervelden?

1. Organismen zonder botten
2. Organismen met een uitwendig skelet
3. Organismen met een inwendig skelet

Gewervelden hebben een

1. ... uitwendig skelet
2. ... inwendig skelet
3. ... geen skelet

Gewervelden

1. Symmetrisch met skelet
2. Symmetrisch zonder skelet
3. Asymmetrisch met skelet
4. Asymmetrisch zonder skelet

Kenmerken van vissen

1. Tweezijdig symmetrisch,
2. Heeft een inwendig skelet en heeft een wervelkolom,
   
3. De huid is meestal bedekt met schubben.
4. Het dier leeft in het water.
5. De vis is koudbloedig, (kan geen eigen warmte aanmaken)
6. Halen adem met kieuwen (heel soms met longen)
7. Leggen eieren zonder schaal.

Kenmerken van amfibieën

1. Amfibieën hebben als jong dier (larve) kieuwen en als volwassen dier longen.
2. Ze maken een gedaanteverwisseling (metamorfose) door.
3. Leggen eieren in het water.
4. Hebben een kale huid.
5. Hebben 4 poten.

Kenmerken van reptielen

1. Reptielen zijn koudbloedige gewervelde dieren,
2. Ze hebben een droge/geschubde huid,
3. Ze leven veelal op het land 
4. Ze halen adem via de longen
5. Hebben eieren met leerachtige schaal 

Kenmerken van vogels

1. De vogels vallen onder de gewervelden. 
2. Vogels zijn tweezijdig symmetrisch 
3. Inwendig skelet
4. 2 Poten en 2 vleugels
5. Warmbloedig
6. leggen eieren met een kalk(hard) schaal

Kenmerken van zoogdieren

1. Zoogdieren worden levend geboren,
2. Na de geboorte drinken alle zoogdieren melk bij hun moeder,
3. Zoogdieren hebben longen om adem te halen,
4. Alle zoogdieren hebben haren.
5. Zoogdieren hebben een skelet.
6. Zoogdieren hebben zweetklieren, ze kunnen dus zweten.

Indeling gewervelden

Bij het indelen van de gewervelde dieren letten we op 5 kenmerken;

De huid (veren, schubben, slijm of haar),

De lichaamstemperatuur (koud-/ warmbloedig),

De ademhalingsorganen (longen, kieuwen of huid),

De manier van voortplanten (eieren of levendbarend)

Milieu (land, water in de lucht)

Stukje instructie...

Pak jouw aantekeningenschrift, ben en potlood erbij.

Warm- en koudbloedig

• Als de lichaamstemperatuur constant is: Warmbloedig

• Als de lichaamstemperatuur gelijk is aan de omgeving: Koudbloedig

Hoe vind je de naam van een organisme? DETERMINEREN

Determineren

Determineren: determineertabel

Determineren

Wat voor soort skelet heeft een slak?

1. Inwendig skelet
2. Uitwendig skelet
3. Geen skelet

Zelfstandig werken

Ga naar bladzijde 266 t/m 271

Maak opdracht 1 t/m 5

Zelfstandig werken in stilte

Zelfstandig werken en fluisteren

Zelfstandig werken en overleggen

Huiswerk en evaluatie

HW: 

Leer de aantekeningen en maak de 
opdrachten van 4.5 af.

Weet jij nu.....

Spinachtigen hebben

1. Meer dan 10 poten
2. 10 poten
3. 8 poten
4. 6 poten

Panterkamelion determineren

blz. 267 tabel 1 - schrijf de stappen in jouw schrift.

Thuis oefenen

Wat zijn gewervelden?

1. Organismen zonder botten
2. Organismen met een uitwendig skelet
3. Organismen met een inwendig skelet

Wat betekend koudbloedig?

Vissen zijn ...

1. Warmbloedig
2. Koudbloedig

Deel je huisdier of lievelingsdier in

Wat voor.... hebben ze:

1. De huid 
2. De lichaamstemperatuur
3. De ademhalingsorganen 
4. De manier van voortplanten 
5. Het milieu

Bij welke klasse hoort jouw dier? Schrijf dit op een papiertje.

Stuur de foto in met de antwoorden van de vorige vragen.

Determineren (blz 266)