H4.3 les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

H4.3 De vulkaan de Aso

Korte terugblik H4.2

Hoeveel keer zwaarder is een aardbeving van 4 op de schaal van Richter dan eentje van 2?

1. 2 keer zwaarder
2. 20 keer zwaarder
3. 100 keer zwaarder
4. 200 keer zwaarder

Zwaarste aardbeving ooit = 9,5
Zwaarste aardbeving in Groningen = 3,5
Hoe kan het dat er in NL geen zware aardbevingen voorkomen?

1. NL ligt niet in de buurt van een plaatrand
2. NL heeft zich goed voorbereid op aardbevingen
3. NL heeft water wat de aardbevingen absorbeert
4. NL heeft geen vulkanisme

Hoeveel keer zwaarder is een aardbeving van 6 op de schaal van Richter dan eentje van 1?

1. 6 keer zwaarder
2. 100.000 keer zwaarder
3. 10.000 keer zwaarder
4. 99999 keer zwaarder

Iemand doet 2 uitspraken:
1. Een tsunami kan ontstaan door een zeebeving.
2. Een tsunami wordt pas hoog bij een ondiepe kust.

1. 1 = juist 2 = onjuist
2. 1 = onjuist 2 = juist
3. Beide juist
4. Beide onjuist

Geen bevingen, wel vulkanen

Hevige beving, veel vulkanen

Hevige beving, geen vulkanen

lesmateriaal.geobronnen.com

Leerdoelen H4.3

1. Je weet uit welke onderdelen een vulkaan bestaat.
2. Je weet hoe een vulkaan ontstaat.
3. Je kan de verschillende soorten vulkanen herkennen.

   4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

1. Je weet uit welke onderdelen een vulkaan bestaat.

1. Je weet uit welke onderdelen een vulkaan bestaat.

Zie Basisboek nummer 103

2. Je weet hoe een vulkaan ontstaat.

2. Je weet hoe een vulkaan ontstaat.

Moeilijke woorden voor plaatbewegingen.

 

2. Je weet hoe een vulkaan ontstaat.

De meeste vulkanen ontstaan bij een convergente beweging. 

H4.3 De vulkaan de Aso

2. Je weet hoe een vulkaan ontstaat.

Zie animaties van 

Basisboek nummer 101

2. Je weet hoe een vulkaan ontstaat.

Zie animaties van 

Basisboek nummer 101

1. Convergente beweging van een oceanisch- en een continentale plaat.

2. De oceanische plaat duikt onder de andere plaat (subductie).

3. De plaat smelt in de mantel en stijgt op als magma.

4. Het magma komt uit de aardkorst en er ontstaat een stratovulkaan.

3. Je kan de verschillende soorten vulkanen herkennen.

3. Je kan de verschillende soorten vulkanen herkennen.

Op aarde zijn ongeveer 1.500 vulkanen. Wetenschappers onderscheiden verschillende soorten vulkanen, bijvoorbeeld op basis van hun opbouw, kracht van uitbarsten, het soort lava dat eruit komt en of er veel gas in het magma zit. Er zijn drie hoofdsoorten vulkanen. Je kunt ze op basis van hun vorm goed van elkaar onderscheiden.

Stratovulkaan

• Plaatbeweging: convergentie (twee platen bewegen naar elkaar toe) 
• Explosieve eruptie
• Steile helling

Schildvulkaan

• Plaatbeweging: divergentie (twee platen bewegen van elkaar af)
• Rustige eruptie
• Flauwe helling

Caldeiravulkaan

• Ontstaat na een grote uitbarsting van een stratovulkaan.
• Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in.

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Wat krijgen we er op aarde allemaal bij een vulkaan? 

(moeilijke) begrippen: 

• Pyroclastische stroom 
• Mid-oceanische rug
• Geiser 
• Geothermie

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Pyroclastische stroom =
Hete gassen vermengd met stenen en as die bij een vulkaanuitbarsting de helling afrazen. Heet ook gloedwolk.

Ziet eruit als een lawine die bestaat uit vulkanisch as ipv. sneeuw. 

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Mid-oceanische rug =

Langgerekte bergrug onder in de zee, ontstaan doordat magma bij het uit elkaar drijven van oceanische platen naar boven komt.

Zie divergentie animatie van Basisboek nummer 101 .

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Mid-oceanische rug =

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Geiser =
Dat is een heetwaterbron die met tussenpozen heet water en stoom de lucht in spuit.

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Geothermisch = een moeilijk woord voor aardwarmte.

4. Je weet wat vulkanische verschijnselen zijn.

Geothermisch = een moeilijk woord voor aardwarmte.

Bron die ontstaat door de geothermische verwarming van grondwater. Heet ook hot spring.

Aan de slag!

Maken in online werkboek:

H4.3 opdr. 1 + 2 + 6 t/m 8