§4.3 De vulkaan de Aso deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

§4.3 De vulkaan de Aso

Planning

• Terugblikken naar §4.2
• Nieuwe uitleg
• Aan de slag
• Einde

1

2

3

4

5

De beving veroorzaakt een golf

In ondiep water worden de golven afgeremd, ze worden hoger

Onderzeese aardbeving

Her water komt met hoge kracht op het strand aan

In diep water kunnen de golven 800km/uur gaan

Wat geeft het rode puntje aan

1. Epicentrum
2. Hypocentrum

Wat voor aardbeving is hier geweest?

1. 3-4
2. 4-5
3. 5-6
4. 6-7

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Het ingerichte landschap in de caldeira van de vulkaan de Aso.

Waar is de vulkaan?

Je gaat leren:

• hoe de Aso-vulkaan is ontstaan

• hoe het landschap van de caldeira van de Aso-vulkaan eruitziet

• wat de voordelen zijn van vulkanisme

Benodigde voorkennis 

Je weet waarom de aardplaten bewegen;
Je weet hoe aardplaten kunnen bewegen;
Je weet wat subductie is;
Je kent de opbouw van een vulkaan;

De vulkanen van Japn

Wegduikende platen

Aantekening

• Plaatbewegingen veroorzaken niet alleen aardbevingen, maar ook vulkanen
• 
  
• Regel: hoe dieper je in de aarde komt, hoe hoger de temperatuur wordt. Een onderduikende plaat smelt gedeeltelijk. Er ontstaat magma dat opstijgt en vulkaanuitbarstingen veroorzaakt.
• Bij Japan zijn het twee oceanische platen die onder de Euraziatische continentale plaat duiken. 

Meest bekende soort vulkaan

Opbouw vulkaan

1. Magmakamer
   
2. Kraterpijp
3. Krater
   
4. Eventuele zijspleten
   Na een uitbarsting:
5. Als het kraterdak instort, ontstaat een caldeira

• Aso-vulkaan is een oude vulkaan met kilometers brede krater, de caldeira.
• Deze caldeira kan ontstaan door een krachtige vulkaanuitbarsting. 

Soorten vulkanen

Effusief                                     Explosief

Voordat een caldeira ontstaat is het een vulkaan van het type:

1. Schildvulkaan
2. Spleetvulkaan
3. Stratovulkaan
4. Spoorvulkaan

3 soorten vulkanen

Schildvulkaan

• Plaatbeweging: divergentie
• Niet explosief
• magma is dun en vloeibaar
• flauwe helling

Stratovulkaan

• plaatbeweging: subductie
• explosief (eruptie)
• magma dik en stroperig
• steile helling
• vulkanische bommen
• pyroclastische stroom (gloedwolk)

Caldeiravulkaan

• ontstaan uit stratovulkanen met grote magmakamer
• Na uitbarsting stort het dak van de leeggelopen magmakamer in
• In de oude krater vormt zich een kratermeer en (1 of meer ) nieuwe krater(s)

Ontstaan van een caldera

Gevolgen van een vulkaanuitbarsting

• Lava en as 

• Vulkanische bommen
• stoom

• Giftige gaswolken 

• Aardbevingen 

• Pyroclastische stromen of een lahar

Huiswerk

Maak van §4.3 opdrachten 1 (Vulkaanuitbarsting), 2 (Wegduikende platen), 3 (Soorten vulkanen), 4 (Ontstaan Caldeira), 5 (Caldeira), 7 (vulkanische verschijnselen) en 8 (voordelen van vulkanen)