Pathologie in het kraambed

• Seksualiteit
• HBO
• Studiejaar 1

Pathologie in het kraambed

Enya Nijland
Merle ter Keurs
Dana Fokke

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Situation
✤ G1P1

✤ Opname kraam 11 dagen postpartum
✤ Koorts, rillen, algehele malaise, pijn perineum

✤ Teruglopen borstvoeding

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Background

✤ Blanco voorgeschiedenis, geen allergieën of medicatie

✤ Goede zwangerschap, episiotomie tijdens bevalling, verder ongecompliceerd verloop

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Assessment

✤ RR124/87, HF92, T39.4, AH20, SAT99%, Pijnscore3, Alert

Observaties: 

✤ Begrensde roodheid rechter borst, voelt warm, harde plekken, huid intact

✤ Episiotomie ziet niet gezwollen, klein plekje wat nog niet gesloten is, ziet roze van kleur

✤ Buik voelt soepel, uterus goed gecontraheerd, navelhoogte -4, vloeien normaal

✤ Plast goed uit, geen pijn bij het plassen, urine normaal van kleur

Waar denk je aan?

-

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Assessment

Lab afname:                                         

✤ HB 7.5                                               

✤ HT 0.36

✤ CRP 108

✤ Leukocyten 72

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Werkdiagnose

✤ Mastitis

✤ Ontsteking episiotomie

✤ Placentarest

✤ Urineweginfectie

✤ Endometritis

Urgentie tot handelen

✤ Zo spoedig mogelijk

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Recommendation

Aanvullend onderzoek:

✤ Urine sediment

✤ Vaginakweek

✤ Bloedkweek

✤ Echo uterus

Consult aanvragen:

✤ Lactatiekundige

Stap 2: Klinische problematiek inzichtelijk

✤ Selecteren en prioriteren van zorgthema's

Actueel probleem

Verhoogd risico

Geen probleem

ademhaling

Circulatie

Zuurstofbalans myocard

Vocht- en elektrolytenbalans

Bloed

Neurologisch systeem

Thermoregulatie

Afweersysteem 

Digestief systeem

Endocrien systeem

Psychosociaal functioneren

Zelfzorgfuncties

Mentaal functioneren

Stem en spraak

Sensorische functies en pijn

Bewegingsapparaat

Activiteiten & participatie

Zelfmanagement

Stap 2: Klinische problematiek inzichtelijk

Ademhaling

✤ Luchtwegen

✤ Ademprikkel

✤ Ademarbeid:
    verhoogde ademhalingsfrequentie 

✤ Diffusie

✤ Perfusie

Vocht- en elektrolytenbalans

✤ Inname/behoefte 

✤ Osmolariteit

✤ Watermassa

✤ Nierfunctie

✤ Mictie: mogelijk urineweginfectie

Afweersysteem

✤ Huid- en slijmvliezen: kraamvrouw

    + episiotomie

✤ Bloed en lymfe: verminderde afweer

    postpartum

Stap 2: Klinische problematiek inzichtelijk

Endocrien systeem

✤ Centrale regulatie: oxytocine en prolactine / zwangerschapshormonen

✤ Lagere endocriene organen

✤ Doelorganen

Psychosociaal functioren

✤ Biopsychosociaal: Omgaan met ziek zijn, tegenslag

✤ Copingmechanismen

Activiteiten en participatie

✤ Leren en toepassen van kennis

✤ Algemene taken en eisen

✤ Communicatie

✤ Mobiliteit

✤ Zelfverzorging

✤ Huishouding

✤ Tussenmenselijke interactie en relaties: gezinsgerichte zorg, hechting

✤ Belangrijke levensgebieden

✤ Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven

Stap 2: Klinische problematiek inzichtelijk

Bloed

✤ Zuurbase-evenwicht

✤ Zuurstoftransport

✤ Stolling: minder beweging/ kraamperiode

✤ Klinische chemie: afwijkend lab

Thermoregulatie

✤ Warmteproductie: functioneel verhoogd i.v.m. mogelijke infectie

✤ Warmteafgifte

Sensorische functies & pijn

✤ Sensorische functies

✤ Pijn: rechter borst, episiotomie

Stap 3: Aanvullend onderzoek

Anamnese

✤ Aanvullende vragen volgens ALTIS-methode (Aard, locatie, tijd, intensiteit en samenhang van klachten)

Lichamelijk onderzoek

✤ Gynaecoloog: episiotomie ziet er rustig uit

Laboratorium onderzoek

✤ Urine sediment afgenomen: geen bijzonderheden

✤ Vaginakweek afgenomen: nog niet bekend

✤ Bloedkweek afgenomen: nog niet bekend

Beeldvormend onderzoek

✤ Echo uterus: geen bijzonderheden

Consult lactatiekundige

✤ Zichtbare afgrensbare roodheid rechter borst

✤ Harde plekken

✤ Teruglopende productie

Welke werkdiagnose stel je?

1. Ontsteking episiotomie
2. Mastitis
3. Placenta rest
4. Urineweginfectie

Stap 4: Klinisch beleid

Interventies

✤ Infuus inbrengen: waakinfuus + antibiotica

✤ Pijnstilling: paracetamol + ibuprofen

✤ Borstvoeding: voorverwarmen borsten + leegkolven borsten + masseren harde plekken + nakoelen evt. met kwarkcompres + rust geven

✤ Aandacht voor psyche, gezinsgerichte zorg bieden

✤ Hygiëne maatregelen

✤ MEOWS 3x per dag afnemen, indien nodig vaker

✤ Pijnscore regelmatig uitvragen

✤ Klinische observatie

Consulten
✤ Lactatiekundige consult voortzetten

Stap 5: Klinisch verloop

Gewenste situatie

✤ Vermindering mastitis

✤ Algeheel fitter voelen

✤ Vitale functies verbeteren + pijnscore daling

Ongewenste situatie

✤ Abcesvorming

✤ Sepsis

✤ Psychische kwetsbaarheid

Stap 6: CanMEDS-rollen

✤ Zorgverlener: uitvoeren van zorg, klinisch redeneren

✤ Communicator: communicatie tussen disciplines en gezin

✤ Samenwerkingspartner: samenwerken met disciplines en gezin

✤ Reflectieve EBP-professional: protocollen en literatuur toegepast

✤ Gezondheidsbevorderaar: preventieve interventies inzetten

✤ Organisator: verpleegkundig leiderschap, uitzetten van interventies/behandelplan

✤ Professional & kwaliteitsbevorderaar: beroepscode