§1.1 Dichtheid

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

§1.1 Dichtheid

pak je boek

zet je tas op de grond

De vraag van vandaag:  Stijgt warme lucht op of zakt koude lucht naar beneden.

vandaag:

• vragen over de dichtheidssommen stellen
• grootheden en eenheden
•  dichtheid
•  vwo: Ik kan de uitkomsten van mijn berekeningen in de wetenschappelijke notatie opschrijven. 

Leerdoelen van deze les:

• Ik weet wat dichtheid is. 
• Ik kan rekenen met de formule van dichtheid. 
• Ik kan de uitkomsten van mijn berekeningen in de wetenschappelijke notatie opschrijven.

8,15 kg = 

8,15 g = 

8,15 mL = 

8,15 m3 = 

8,15 dm3  = 

Foute antwoorden 

Sleep de antwoorden naar het juiste vak:

8150 g

8150000 cm3 

8150 L

0,00815 kg

8,15 L

815 g

0,815 kg

0,00815 g

0,00815 L

Omrekenen in andere eenheden

Je moet goed kunnen omrekenen

volgens de schema's hiernaast.

Probeer logisch na te denken als
je het even niet meer weet. 

Grootheden en eenheden

Grootheid: Eigenschappen die je kunt meten.

bv: tijd, massa

Eenheid: de maat waarin je een grootheid uitdrukt

bv: seconden, kilogrammen 

(als je de eenheid bij een vraag vergeet op te schrijven kost dit punten!)

Grootheid of eenheid?

Grootheid

Eenheid

kg

hoek

hectometer

dichtheid

afstand

dagen

volume

graden Celsius

m3

gram/L

stroomsterkte

temperatuur

Waarom rekenen bij scheikunde?

Hoeveelheid stof

Van een stof of mengsel kan je de hoeveelheid uitdrukken met volume (de afmetingen, hoe veel ruimte neemt het in)

en met massa (hoe zwaar is het?)

Van een stof of mengsel kan je de hoeveelheid uitdrukken met volume (de afmetingen, hoe veel ruimte neemt het in) en met massa (hoe zwaar is het?)

Volume omrekenen naar massa

Welke eigenschap is hiervoor nodig?

Dichtheid

De hoeveelheid massa per één volume-eenheid
(bv. gram per mL of gram per m³ of kilogram per dm3)

g/mL of g/m³ of kg/dm³

Dichtheid

Dichtheid

Let op: 1 milliliter (mL) is gelijk aan 1 cm3

m = ...

1. V / ρ
2. ρ / V
3. V · ρ
4. ρ · V

Kwarts heeft een ρ van 2,6 kg/dm³.
Bereken de massa van 500 mL kwarts in kg.

1. 1,3
2. 5,2
3. 192
4. 1300

Een schep zand is een mengsel van kwarts en lucht. ρ is daardoor lager: 1,5 kg/dm³.
Bereken het volume in mL van 1,3 kg zand.

1. 0,867
2. 1,15
3. 867
4. 1154

natrium + chloor --> natriumchloride

Bob voegt 10,0 gram natrium toe aan 4,50 liter chloorgas. De dichtheid van chloorgas is 3,21 g/L. Wat is de massa van het chloorgas?

1. 4,50 gram
2. 0,71 gram
3. 1,40 gram
4. 14,4 gram

Uitwerking

m = ρ x V = 3,21 x 4,50 = 14,4 g

Leg uit:

Dichtheid

g/mL = g/cm³ = kg/dm3 = kg/L ≠ kg/m3

1,50 g/mL = 1,50 kg/L

Wetenschappelijke notatie (vwo)

In de exacte vakken wordt veel gewerkt met de wetenschappelijke notatie. Daar moet je zelf ook mee kunnen werken

Getal tussen 1 en 10

Gevolgd door 10-macht

Geef de juiste wetenschappelijke notatie:

0,00067     = 

67                =

67000        =

Rekenen met de 

wetenschappelijke notatie (vwo)

• Bij delen exponenten aftrekken. 
• Bij vermenigvuldiging exponenten optellen.  

Aan de slag 

Pak je laptop

ga naar nova scheikunde

voer de code in die op het bord staat

Gelukt?

start met test je zelf paragraaf 1 

Leerdoelen van deze les:

• Ik weet wat dichtheid is. 
• Ik kan rekenen met de formule van dichtheid. 
• Ik kan de uitkomsten van mijn berekeningen in de wetenschappelijke notatie opschrijven.

Extra uitleg en oefeningen 

Hieronder volgen een aantal slides die extra uitleg geven over dichtheid (paragraaf 1.1). Daarnaast zijn er nog extra oefenopdrachten.

massa

van iedere stof kun 

je een hoeveelheid 

afmeten met een massa van 1 kg

--> massa is dus geen eigenschap die kenmerkend is een voor een stof en is dus geen stofeigenschap

volume

van iedere stof kun je een hoeveelheid afmeten
met een volume van 1 cm3

--> volume is dus geen eigenschap die kenmerkend is een voor een stof en is dus geen stofeigenschap

van iedere stof

--> kun je de massa en het volume bepalen

--> met massa en volume kun je de dichtheid berekenen 

--> dichtheid is een stofeigenschap
 

NOTEER EN LEER:

    Dichtheid is de massa (in kg)  van 1 m3 stof

Dit is een stofeigenschap

Dichtheid: rekenen met formules

De massa = 10 g
Het volume = 5 cm3
Wat is de dichtheid?

1. 5 : 10 = 0,5 g/cm3
2. 10 : 5 = 2 g/cm3
3. 5 x 10 = 50 g/cm3

De massa = 15 g
De dichtheid = 3 g/cm3
Bereken het volume

1. 15 : 3 = 5 cm3
2. 3 : 15 = 0,2 cm3
3. 15 x 3 = 45 cm3

De dichtheid = 2,5 g/cm3
Het volume = 4 cm3
Bereken de massa

1. 4 : 2,5 = 1,6 g
2. 2,5 : 4 = 0,625 g
3. 2,5 x 4 = 10 g

De gouden kroon heeft een massa
van 2,5 kg en een volume van 0,15 L.
Is deze kroon gemaakt van zuiver goud?
dichtheid goud is 19,3 g/cm3

voorbeeldopgaven

Stap 1 - formule :

Stap 2 - gegevens:

Stap 3 - invullen:  

Stap 4 - antwoord + eenheid:

 

voorbeeldopgaven

Stap 1 - formule :

Stap 2 - gegevens:

Stap 3 - invullen:  

Stap 4 - antwoord + eenheid:

 

voorbeeldopgaven

Stap 1 - formule :

Stap 2 - gegevens:

Stap 3 - invullen:  

Stap 4 - antwoord + eenheid: