Les 2.2 Het verteringsstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Voeding en vertering

Het verteringsstelsel

Wat gaan we doen?

• Herhaling basisstof 2.1  
• Uitleg basisstof 2.2 Het verteringsstelsel
• Verwerking basisstof 2.2
• Evaluatie

Mineralen zijn...

1. Bouwstoffen en reservestoffen
2. Bouwstoffen en brandstoffen
3. Beschermende stoffen en brandstoffen
4. Beschermende stoffen en bouwstoffen

Voedingsmiddelen en voedingsstoffen, wat is correct?

1. Voedingsmiddelen: alles wat je eet en drinkt
2. Voedingsstoffen: de onbruikbare stoffen in voedingsmiddelen
3. Voedingsmiddelen: geld om voeding te kopen
4. Voedingsstoffen: de bruikbare stoffen in voedingsmiddelen

Koolhydraten zijn:

1. Brandstoffen
2. Beschermende stoffen

In sportvoeding zitten veel eiwitten. Eiwitten zijn belangrijk voor de:

1. botten
2. hersenen
3. spieropbouw
4. nieren

Mineralen zijn een voorbeeld van bouwstoffen. Wat is een mineraal dat een bouwstof is van botten?

1. Zout
2. Kalk
3. Suiker
4. Eiwit

Aan het einde van deze les kun je

• De functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven.
• De delen van een gebit noemen met hun functie.
• De werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven.

Het verteringsstelsel

Je lichaam heeft de voedingsstoffen uit voedingsmiddelen nodig om te kunnen functioneren. 

Voordat je cellen de voedingsstoffen kunnen opnemen, moeten ze worden verteerd in het verteringsstelsel.

Verteringsstelsel

Hier worden voedingsstoffen uit je voedingsmiddelen opgenomen in het bloed.

• Glucose, mineralen, water en vitaminen zijn klein genoeg en kunnen zo door de darmwand heen.
• Eiwitten, vetten en de meeste koolhydraten zijn te groot en moeten eerst worden verteerd.

Verteren

Verteren gebeurt in twee stappen:

Mechanische vertering

Mechanische vertering (kauwen) zorgt voor oppervlaktevergroting

Verteringssappen

Vertering gebeurt met verteringssappen. 

Die verteringssappen worden gemaakt in de verteringsklieren:

Verteringssappen bevatten enzymen

Chemische vertering zorgt ervoor dat stoffen in je voedsel steeds verder worden afgebroken in kleinere/andere stoffen

Samenwerking

Mechanische en chemische vertering werken samen. 

Door te kauwen vergroot je het oppervlakte van je voedsel waardoor de enzymen meer oppervlakte hebben om met de chemische vertering te beginnen.

Darmperistaltiek

Doordat de spieren in je darm zich afwisselend aanspannen en ontspannen, wordt je voedsel in je darm doorgeduwd.

Aan de slag!

Je maakt van basisstof 2.2 

De opdrachten 1 t/m 8

4 en 6 hoeven niet

Klaar?

Verder met opdracht 9 en 10 of een ander vak.

Wat is de functie van de snijtanden?

1. Fijnmalen van voedsel
2. Afbijten van voedsel
3. Voedsel verdelen in kleine stukken

Wat betekent darmperistaltiek?

1. vertering van voedsel in darm
2. vertering
3. Samenknijpen van de darm
4. kramp in maag

Enzymen zijn voor de

1. Mechanische vertering
2. Chemische vertering

De verteringsklieren zijn

1. speekselklieren, maag, darm en mond
2. speekselklieren, slokdarm, maag, lever
3. speekselklieren, maag, darm, alvleesklier
4. speekselklieren, slokdarm, alvleesklier, lever

Drie gebitselementen zijn: een hoektand,
een kies en een snijtand.
Wat voor een element uit het gebit
van een mens zie je hier?

1. Hoektand
2. Kies
3. snijtand

Wat is de belangrijkste functie van het gebit?

1. dat je er mooi uitziet
2. dat je dingen kunt afbijten
3. slikken
4. oppervlakte vergroting van het voedsel

Door kauwen wordt het oppervlak van het voedsel vergroot. Waarom?

1. Speeksel werkt beter in op het voedsel
2. Het wordt niet vergroot, daar gaat het niet om
3. De dunne darm werkt beter
4. Dan werkt de dikke darm beter

Wat is de functie van speeksel?

1. Verteren van zetmeel
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Geeft smaak aan het eten
4. Verteren van eiwitten

Op volgorde
nr. 4, nr. 5 en nr. 8:

1. lever, maag , luchtpijp
2. maag, lever, luchtpijp
3. maag, lever, slokdarm
4. lever, maag, slokdarm

Weet je het nog?

• Kan je de functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven?
  
• Kan je delen van een gebit noemen met hun functie?
• Kan je de werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven?