Gevestigde partijenen in het nauw (vanaf 2001)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Democratie en Rechtstaat

Gevestigde partijen in het nauw (vanaf 2001)

Leerdoel

Je kan in hoofdlijnen uitleggen hoe de gevestigde partijen vanaf 2001 onder druk komen te staan door de partijen op de flanken en door onvrede.

Het probleem is dat wat de staat is veranderd per periode en daardoor ook de verhouding tot haar burgers...

de Van Dale

po·pu·lis·me (het; o)

(negatief) politieke stroming die een sterke band tussen leiders en volk voorstaat en die zich vooral richt op wat de mensen graag horen

Nog een keer hetzelfde punt!

Wat is dat: een geordend centraal gezag en hoe heeft dit geordend centraal gezag zich ontwikkeld?

Immigratie en Europa

Na de val van de muur komt er een migratiestroom opgang. Dit kwam bovenop de eerder migratie uit de ex-kolonies en de arbeidsmigranten. Er was in Europa een multiculturele samenleving ontstaan met een  moslim minderheid. 

Gelijktijdig werd een deel van het laaggeschoold werk naar buiten Europa verplaatst en de verzorgingsstaten versoberd. Dit leidde tot ruimte voor protestpartijen. 

In Oostenrijk won de FPÖ aan invloed en in Vlaanderen kwam het Vlaams Blok opzetten. 

Het jaar van Fortuyn

In Nederland leek alles goed. De PvdA en VVD regeerde samen en het idee was dat het geweldig ging met Nederland. 

De enige echt oppositie partij in Nederland was de SP onder Jan Marijnissen, maar die had maar 5 zetels.

Eind 2001 ging colummnist en schrijver Pim Fortuyn de politiek in. Hij was zeer fel in het debat, in het bijzonder over de Islam en op de Paarse politiek. Hij hekelde de achterkamertjes! Met de LPF was hij onderweg naar een grote overwinning. Negen dagen voor de verkiezingen werd hij vermoord. 

6 mei 2002 Moord op lijsttrekker LPF Pim Fortuyn; LPF haalt grote winst bij verkiezingen, groot verlies bij regeringspartijen (Paarse kabinet)

Het jaar van Fortuyn

De LPF haalde 26 zetels die voornamelijk bij de PvdA en VVD vandaan kwamen. Het CDA werd het grootste en onder Balkenende kwam er een nieuwe regering van CDA-VVD-LPF. Door interne ruzies binnen de LPF kwam er na 87 dagen een einde aan deze regering.

De Europese grondwet

De politiek in Nederland bleef onrustig. Geert Wilders ging weg bij de VVD en begon zijn eigen partij, de Partij voor de Vrijheid (PVV) met hetzelfde thema als de LPF. 

Ook Europa werd een discussiepunt. In 2004 kwma het plan om alle lopende losse verdragen te bundelen in 1 nieuw verdrag. Met 130 pro-europa zetels in de Tweede Kamer leek geen probleem. Er werd echter gekozen voor een referendum.. De PVV en SP voerde een felle tegen campagne en 61,5% van de Nederlanders stemde tegen de "Europese grondwet". 

2 november 2004 Moord Theo van Gogh;  

Geert Wilders richt nieuwe partij op Partij voor de Vrijheid (PVV)

Herstel van PvdA en VVD

De SP en PVV die op het politieke spectrum ver van elkaar stonden waren ook te vergelijken omdat ze beide populistisch zijn. 

• Tegen de gevestigde orde.
• Luisteren naar het volk.
• Simpel taalgebruik.

In 2006 wonnen de beide partijen, maar het CDA ging regeren met de PvdA en de Christenunie. Bij de volgende verkiezingen verloor het CDA veel. De VVD werd nu de grootste en Mark Rutte werd de eerste liberale premier sinds Cort van der Linden.

een minderheidskabinet, echter met gedoogsteun van de PVV. 

Verkiezingen 2017

- PVV 2e partij van Nederland

- traditionele partijen verliezen  

   steeds meer aanhang

- veel nieuwe partijen; versplintering

PO historisch betoog

Welke personen of gebeurtenissen zijn belangrijk geweest voor het ontstaan van de rechtsstaat en de democratie in Nederland?

Personen	Gebeurtenissen
Johan Thorbecke	Oprichting Bataafse Republiek
Abraham Kuyper	Oprichting SDAP
Aletta Jacobs	Invoering algemeen kiesrecht
Anton Mussert	Verzet Provo tegen huwelijk Beatrix
Willem Drees	Moord op Pim Fortuyn
Pieter Cort van der Linden	Moord op Theo van Gogh