gram. Latijn A.c.I

1 / 20
volgende
Slide 1: Video
LatijnMiddelbare schoolmavo, vwoLeerjaar 5

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Video

Aanvullingen op de 'basis-A.c.I.'
Behalve een infinitivus praesens en een infinitivus perfectum bestaat ook het (minder voorkomende) infinitivus futurum. (op -urus/a/um esse).
Deze geeft natijdigheid aan, bijv. 

Constat Iulium regnaturum esse.
Het staat vast dat Julius zal regeren.

Constabat Iulium regnaturum esse.
Het stond vast dat Julius zou regeren.

Slide 2 - Tekstslide

Aanvullingen op de 'basis- A.c.I.'
  • Afhankelijk van 'dat-persoonsvorm' kan net als in het Nederlands een oneindige reeks A.c.I.'s voorkomen.  Dan heb dat je regels lang geen persoonsvorm vindt. (Hij zei dat en dat en dat en dat....... pfffff)
  • De A.c.i. hoeft niet áchter de 'dat-persoonsvorm' te staan:  me nihil scire scio: ik weet dat ik niets weet.
  • De A.c.I wordt niet per se (zoals in alle voorbeeldzinnetjes)  veroorzaakt door een persoonsvorm, maar kan ook van een andere ww.vorm afhankelijk zijn, zoals bijv. de inf. van een andere a.c.i. (ik hoor dat hij zegt dat..., ik wil zeggen dat,....)  of een participium (zeggend dat...)

Slide 3 - Tekstslide

Aanvullingen op de 'basis- A.c.I.'
In het Latijn kan er een ellips voorkomen in de A.c.I. Dat betekent dat er een A.c.I. kan voorkomen:
  1. zonder Accusativus. Dat komt m.n. voor bij onpersoonlijke uitdrukkingen; bijv. dicit constare...: hij zegt dat het vaststaat. Soms moet een accusativus uit een eerdere A.c.I worden aangevuld
  2. zonder infinitivus. Dat komt vooral voor als er meerdere A.c.I's achter elkaar staan opgesomd, en de infinitivus herhaald moet worden
  3. met een onvolledige infinitivus. Vaak wordt het 'esse' weggelaten bij een inf. perf. pas., dus: dicit eum vocatum  = dicit eum vocatum esse (hij zegt dat hij is geroepen); ook de infinitivus perfectum actief is soms verkort: vocasse i.p.v. vocavisse.

Slide 4 - Tekstslide

Aanvullingen op de 'basis- A.c.I.'
  • Bij Livius  hebben jullie vorig jaar gezien dat er oneindig vaak de vrije indirecte rede; opeens een A.c.i., zonder een 'dat-persoonsvorm' of een ander 'dat-werkwoord'. Hij laat de indirecte rede dan losjes afhangen van een (vaak geimpliceerde) gedachte. Je wordt hierop gewezen in de aantekeningen.

Slide 5 - Tekstslide

Aanvullingen op de 'basis- A.c.I.'
  • Stelregel: vertaal in de A.c.I. 
  1. een inf. praesens met een onvoltooide tijd                 (loopt/liep)
  2. een inf. perf. met een voltooide tijd                                 (heeft/ had gelopen)
  3. een inf.futurum met een toekomende tijd                   (zal/zou lopen)

Slide 6 - Tekstslide

Necesse est nos domi manere.

Slide 7 - Open vraag

audivi patrem te punivisse

Slide 8 - Open vraag

audivi patrem te punire

Slide 9 - Open vraag

nolo vos pugnaturos esse

Slide 10 - Open vraag

Postquam Hannibal Italiam pervenit, putavit se Romanos vincere posse

Slide 11 - Open vraag

Audivi vos desperavisse

Slide 12 - Open vraag

Deos Germanis victoriam daturos esse clarum erat.

Slide 13 - Open vraag

Vobis pulchrum donum dari oportet.

Slide 14 - Open vraag

Omnes exspectabant Batavos Romanos caesuros

Slide 15 - Open vraag

medicus dicit constare Caesarem mortuum esse

Slide 16 - Open vraag

Een lastige: een a.c.i. in een relatieve bijzin:
Litteras recitabat, quas Faesulis allatas sibi dicebat
(n.b. litterae: brief - Faesulis: uit Faesulae (nu Fiesole, in de buurt van Florence); allatas: ppp van afferre)

Slide 17 - Open vraag

Dixit Paridem omnium sapientissimum futurum esse.

Slide 18 - Open vraag

Auxilium sibi venturum esse Romani sperabant, quod multi aegri essent

Slide 19 - Open vraag

Homines sapientes sciunt amorem omnia vincere.

Slide 20 - Open vraag