Woordraadstrategieën

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom 1A

Wat gaan we doen vandaag?

• Lezen
  
• uitleg woordstrategieën
• voorbereiden voor de toets

Industrieterrein. Welke woorden kan je daar uithalen?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• ken je vier woordraadstrategieën.
  
  

• kun je uitleggen hoe je verschillende woordraadstrategieën moet gebruiken.
  
  

• kun je bij voorbeelden herkennen en uitleggen welke woordraadstrategie je in moet zetten.

• kun je bij het lezen van een tekst de betekenis van lastige woorden achterhalen door woordraadstrategieën te gebruiken.

Hoe kan je de betekenis van een woord achterhalen?

Woordraadstrategie

Een woordraadstrategie is een handige manier om achter de betekenis van een woord te komen:

• zoek een synoniem
  
• zoek een omschrijving
  
• zoek een voorbeeld
  
• zoek een tegenstelling
  
• zoek een bekend woorddeel

Noem zoveel mogelijk andere woorden voor "regen".

Woordraadstrategie synoniem

Zoek naar een synoniem: een ander woord met dezelfde betekenis.

• Exact - Precies
• vreemde snuiter - rare snijboon - zonderling
• poep -drol

Vaak vind je, als je even verder leest in de tekst een synoniem voor een moeilijk woord dat je niet weet.

Welk synoniem lees je in de tekst?

Het is een beduidend verschil.
Het is eigenlijk zo belangrijk dat je het niet kan negeren.

Wat is een synoniem?

1. Een ander woord dat dezelfde betekenis heeft
2. Een woord dat een andere betekenis heeft
3. Een gerecht uit Italië
4. Een woord dat iets aangeeft in de tekst, bijvoorbeeld 'omdat'

Woordraadstrategie omschrijving:

De schrijver geeft al een omschrijving (definitie) van het woord.

• Mijn oma is geholpen aan staar, een aandoening waarbij de lens is vertroebeld.
• Misofonie, mensen die zich ergeren aan bepaalde, op zich onschuldige, geluiden, zoals luid ademen en harde muziek uit oordopjes.

Wat is het verschil tussen een tegenstelling en een synoniem?

Woordraadstrategie: een voorbeeld zoeken:

Soms staan er in een tekst voorbeelden om onbekende woorden uit te leggen. Je weet dan meteen wat de schrijver bedoelt.

• Bij een voorbeeld vind je vaak de volgende woorden: bijvoorbeeld, zo is er..., zoals, denk maar aan..., neem
• Ook een dubbele punt kan aangeven dat er voorbeelden volgen: 'zij houden van balsporten: voetbal, volleybal, korfbal.'
  

'Ik heb verschillende biljetten in mijn portemonnee, bijvoorbeeld een van 50 euro.'
Wat denk je dat het woord 'biljet' betekent?

In een tekst worden soms voorbeelden gebruikt om de betekenis van woorden uit te leggen.

- na een signaalwoord (bijvoorbeeld, zo, zoals, denk aan, ...)

- na een dubbele punt :

- voor een moeilijk woord of voordat een begrip wordt genoemd     

Woordraadstrategie tegenstelling vinden:

• Tegenstellingen zijn woorden die elkaars tegenovergestelde zijn.

• Als je een onbekend woord tegenkomt, kun je soms de betekenis begrijpen doordat er in de tekst een tegenstelling staat.

• Zoek je een tegenstelling? Let dan op de volgende woorden: maar, echter, toch, daarentegen.

Bijvoorbeeld:
Goedkoop - duur
begrijpelijk - onbegrijpelijk

Tegenstelling door voorvoegsel 

Soms bestaat de tegenstelling uit het basiswoord plus een voorvoegsel

(a- on- il- im- -ir)
Al deze voorvoegsels betekenen niet.

Wat is een synoniem voor voormalige?

De voormalige baasje van de hond gaven hem niet genoeg aandacht.

1. eerste
2. vroegere
3. latere
4. bekende

Wat betekent de uitdrukking?

Bont en blauw

1. erg veel kleuren
2. gek op blauw
3. vol blauwe plekken
4. hij maakt er een rotzooi van

Wat betekent de uitdrukking?

Hij heeft Abraham gezien

1. Hij is overleden
2. Hij is geschrokken
3. Hij heeft een nieuwe vriend
4. Hij is 50 jaar geworden

Wat betekent de uitdrukking?

Ze gaan een boterbriefje halen

1. Ze gaan trouwen
2. Ze gaan naar de supermarkt
3. Ze gaan een taart bakken
4. Ze gaan op vakantie

Wat is de tegenstelling van het woord?

gemechaniseerd

1. met machine gemaakt
2. met de hand gemaakt
3. handkracht
4. handeling

Wat is een definitie?

Tips voor de toets:

• Pak even je boek, dan vertel ik per hoofdstuk wat je moet leren.
• Noteer dit in je schrift (niet aankruisen in je boek!)
• Leer goed, bekijk je gemaakte werk
• Succes!

Stel een vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen.

Een paar spreekwoorden en gezegden

Einde van de les