Les 1: Compositie

• Tekenen
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

COMPOSITIE

Wat gaan we doen?

In deze lesson up is er uitleg over de volgende onderdelen:

• Verschillende soorten composities
• Het effect van compositie op een kunstwerk
• Een uitleg filmpje over kadering en compositie om je beeld krachtiger te maken
• Een korte quiz om te zien of je het gesnapt hebt

Maar eerst, wat is compositie eigenlijk?

Even een opwarmertje

Op de volgende slide zie je 3 plaatjes en 2 verschillende soorten compositie. Zet de juiste afbeelding in het juiste vlak.

Horizontaal

Verticaal

Maar er is meer...

Oké, die was simpel, maar er zijn natuurlijk meer compositievormen:

horizontaal        verticaal

diagonaal         centraal

symmetrisch        asymmetrisch        over all

Eens kijken of je weet wat wat is...

1. diagonaal
2. over all
3. verticaal
4. centraal

1. diagonaal
2. horizontaal
3. verticaal
4. centraal

1. Centraal
2. Horizontaal
3. Over all
4. Diagonaal

De figuren staan over de hele afbeelding verdeeld, er is geen aandachtspunt

statisch en dynamisch

je kunt kiezen voor een compositie met beweging (dynamisch) of zonder beweging (statisch)

Hoe zit dat dan?

 Een statische compositie is een compositie die vast staat en onbeweeglijk is. Dat gebeurt: 

• Als een ordening symmetrisch is 
• Als een ordening centraal is 
• Als de ordeningslijnen evenwijdig lopen aan het kader (de vier zijden van een tekening) 
• Als vormen gelijkmatig verdeeld zijn over het vlak 
• Gelijkmatig gebruik van horizontale/verticale lijnen 
• Gelijkmatig verdelen van vormen over vlak 
• Kleine kleurcontrasten 
• Ontbreken van natuurlijke contrasten (licht/donker contrast)
  

Er zit op geen enkele wijze beweging in de compositie. Alle onderdelen lijken volledig stil te staan.

Het effect van een statische compositie: het geeft een rustige, stabiele en gebalanceerde indruk.

Een dynamische compositie is een compositie die beweeglijk is. 

Dat gebeurt:

• Als de ordeningslijnen golven, schuin of diagonaal lopen 
• Als er ritme of herhaling in zit 
• Als vormen ongelijk verdeeld zijn over het vlak  
• Als er diagonalen/schuine of gebogen richtingen in zitten 
• Kleurcontrasten 
  

Waarom is er hier sprake van een dynamische compositie?

1. Het is 3d
2. Er zijn primaire kleuren
3. De lijnen lopen diagonaal
4. Er zijn kleurcontrasten

Compositie en kadering

Naast de compositie is er natuurlijk ook nog je kader, je vel papier of je doek. Hoe kun je er nou voor zorgen dat de toeschouwer alle aandacht brengt naar het punt waar jij de aandacht wilt hebben...?

Het volgende filmpje legt dit haarfijn uit 

 Het filmpje spreekt dan wel uit het oogpunt van een filmmaker, maar alles wat hij zegt kun je exact zo toepassen wanneer je een tekening maakt, dus let goed op!

Check 

Eens kijken wat jullie hiervan onthouden hebben

WELKE SOORTEN COMPOSITIE
KUN JE NOEMEN

Een statische compositie zorgt voor
....... (vul in) in een afbeelding

Een dynamische compositie zorgt voor ....... (vul in) in een afbeelding

Waaraan herken je een Over All compositie?

In 1 schilderij kunnen meerdere compositievormen zitten

JA

NEE

Hiernaast zie je dat het een diagonaal compositie is, maar ook een verticaal compositie EN de belangrijkst figuur staat in het midden, dus ook een centraal compositie

Een statische compositie herken je aan...

1. Veel verschillende kleuren
2. Horizontale en verticale lijnen
3. Veel symmetrie
4. Kleine kleurcontrasten

Een dynamische compositie herken je aan...

1. Grote kleurcontrasten
2. Symmetrische vormen
3. Gelijke verdeling van voorwerpen
4. Veel diagonalen en gebogen lijnen

En ook deze uitleg zit er op, hopelijk snappen jullie het nu ietsje meer van composities en het nut ervan..

En nu terug naar de PPT voor de verdere uitleg en de opdrachten