3.1 Engeland en NL

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Over welke koning hebben we het gehad de vorige les?

1. Lodewijk XIV
2. Lodewijk XVI
3. Lodewijk XV
4. LOdewijk VIX

Waarom was Lodewijk XIV een absolute vorst?

Hoe noemen we de protestante minderheid in Frankrijk in 17e en 18e eeuw?

1. Baptisten
2. Anglicanen
3. Hugenoten
4. Edelen

Hoe heeft Lodewijk XIV de absolute macht kunnen verkrijgen?

Er was eens een koning

• Jacobus II, koning van Engeland. Zoon van Koningin Henrietta Maria.
  

• Een heks kwam langs en voorspelde dat Jacobus koning zou worden. 

...

• Wat natuurlijk raar is, want Jacobus was niet de eerste zoon... Karel II was de eerste.

• Jacobus kende een rumoerige regeertijd...

Jacobus heeft moeite

Jacobus wil zonder het parlement beslissingen maken. Zoals een absolute vorst in Frankrijk ook kon.

Edelen en militairen zijn woedend.

Jacobus vlucht

Edelen nodigen Willem III (stadhouder) .

Waarom?

Om nieuwe protestantse koning te worden van Nederland te worden.

Jacobus II

• Edelen hadden veel macht in Engeland; dankzij het parlement

• Jacobus wilde absolute macht

1688

• Parlement kwam in 1688 in opstand tegen de katholieke koning

• De edelen wilden een protestante koning, geen katholieke

Willem III

• De edelen vragen aan Mary en de NL koning Willem III tot hulp.

• Zij trekken op met een leger en verslaan in 1689 Jacobus II.

Willem 3 wordt koning, maar...

Hij moest zich aan alle wetten van het parlement houden

NL: zeven provinciën

de Heerlijkheid Friesland

het Hertogdom Gelre

het Graafschap Holland

de Heerlijkheid Overijssel

de Heerlijkheid Groningen (eerst alleen de Ommelanden, een aantal maanden later ook de stad Groningen)

de Heerlijkheid Utrecht

het Graafschap Zeeland

NL is anders dan anderen...

• NL werd in de 17e eeuw (1600-1700) bestuurd destijds door regenten.

• Vaak waren dit rijke families die veel te zeggen hadden in het bestuur

Oligarchie

• Bestuurd worden door rijke regenten wordt ook wel een oligarchie genoemd

• Ken je landen die nu nog steeds worden bestuurd door oligarchen?

Elke provincie had een...

• Elke provincie had een eigen stadhouder.

• Stadhouder was de leider van leger en vloot

• Stadhouder van Holland had meeste macht; deze provincie was het rijkst

Heb je het begrepen?

Waarom moest Jacobus II weg van de Engelse edelen?

1. Omdat hij anders was
2. Omdat hij protestant was
3. Omdat hij katholiek was
4. Omdat hij geen leuke vrouw had

Waarom was het eigenlijk heel slim van het Engelse parlement om een buitenlandse koning op de troon te zetten?

1. Omdat hij lekker ruikt
2. Omdat hij makkelijk te beïnvloeden was
3. Omdat hij waarschijnlijk protestant was
4. Omdat NL geen Engels konden en je hem alles wijs kon maken

Hoeveel provinciën kenden NL in de 17e eeuw?

1. 6
2. 7
3. 8
4. 9

Wat is een stadhouder?

1. Baas van het leger
2. Baas van de vloot
3. Baas van het leger en vloot
4. Baas van het leger en vloot in zijn provincie

Nu

• Maak paragraaf 3.1 af: alle opdrachten
• Tot einde van de les
• Vragen? Steek je vinger omhoog