Ontleden, gez,pv,ow,lv, vragen (bwb)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Waarom leren ontleden?

Als je weet hoe een zin is opgebouwd, dan kan je de betekenis makkelijker achterhalen. Ook is de spelling van sommige woorden afhankelijk van hun plaats in de zin.

Als je een andere taal dan het Nederlands moet leren, is kennis van ontleden ook heel handig. Je kan dan gebruik gaan maken van de overeenkomsten tussen talen.

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. het eerste werkwoord van een zin.
2. alle werkwoorden samen in een zin.
3. het laatste werkwoord van een zin.

Alle kinderen vinden de persoonsvorm in deze zin.
De persoonsvorm is:

1. kinderen
2. vinden
3. persoonsvorm
4. deze

Het onderwerp kun je vinden door de volgende vraag te stellen:

1. wie/wat?
2. wie/wat+persoonsvorm?
3. wie/wat + werkwoordelijk gezegde
4. wie/wat + lijdend voorwerp?

In welke volgorde kun je het beste een zin ontleden?

Wat is de persoonsvorm?
- Waarom wandelt Kees de avondvierdaagse?

1. Waarom
2. Er is geen persoonsvorm.
3. wandelt

Is de persoonsvorm altijd een werkwoord?

1. ja
2. nee

Hoe heet het belangrijkste werkwoord uit de zin?

1. doewoord
2. persoonsvorm
3. onderwerp
4. lidwoord

Wie heeft mijn scooter gerepareerd?
mijn scooter =

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp

Noem het onderwerp: De jongen heeft geen zin in school.

1. zin
2. de jongen
3. geen
4. heeft

In elke zin staat een lijdend voorwerp.

1. juist
2. onjuist

Wat is in de volgende zin het lijdend voorwerp?
- De postbezorger overhandigde de klant de bestelling.

1. De postbezorger
2. De bestelling
3. De klant
4. Er is geen lijdend voorwerp

Vragen bij zinsdelen

• Belangrijkste zinsdelen: persoonsvorm, onderwerp, werkwoordelijk gezegde, lijdend voorwerp, (meewerkend voorwerp). 
• Wat overblijft geeft meestal antwoord op vragen als  wanneer, waar, waarmee, hoe, hoeveel, hoe, waarom, waarheen, waardoor,

Met deze fiets wil ik morgen wel een stukje rijden.
Noem de zinsdelen en de vragen. daarbij kunt stellen.

Hij liep na school naar het sportveld.
Noem de zinsdelen en de vragen die je daarbij kunt stellen.

Waarom wil mijn oma altijd [een zoen] hebben?

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp
3. Meewerkend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Wat is het lijdend voorwerp in de zin:

'Liza at vandaag twee stukken pizza.'

1. Liza
2. pizza
3. twee stukken pizza
4. Er is geen lijdend voorwerp.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vvw

ww gezegde

bijwoordelijke bepaling

Zin:

wanneer? waar?

De buurman 

wilde

gisteren

het vogelhuisje

in de boom

hangen.

Sleep de zinsdelen naar het juiste vak.

onderwerp

lijdend vvw

ww gezegde

bijwoordelijke bepaling

Zin:

wanneer?

De leraar

keurde

afgelopen week

het werkstuk

helemaal

goed