§11.6 Planteneters, vleeseters en alleseters

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Goedemorgen klas 4KT

• Jas op de kapstok
• Rustig gaan zitten op je plaats
• Lesboek 4B op tafel (dicht)
• Schrijfmateriaal op tafel (pen)
• Laptop (dicht)
• Zachtjes met elkaar praten tot de les start

Weten we het nog?

• Welke organen werken samen voor vertering?
• Welke verteringssappen zijn er? 
• Wat is de functie van deze verschillende verteringssappen

§11.6 Planteneters, vleeseters en alleseters

Lesdoel
Je leert:

• De delen van de tanden en kiezen
• Dat voedselkeuze afhangt van de lengte van het darmkanaal en kenmerken van tanden en kiezen
• Wat tandplak en tanderosie is

Bouw van het gebit

Het gebit en het darmkanaal zijn aangepast aan wat een dier eet

• Gebit bestaat uit tanden en kiezen
• Wortels zorgen voor bevestiging van tanden en kiezen in de kaak
• Deel van de tand dat zichtbaar is heet de kroon
• Tanden en kiezen bestaan uit tandbeen met een laag glazuur
• Glazuur beschermt het tandbeen
• Cement zorgt dat de wortel goed vastzit

Opdr. 4 blz. 66 samen

Planteneters

• Planteneters (?) eten alleen plantaardig voedsel
• Lang darmkanaal
• Plooikiezen; kiezen met harde richels van glazuur
• Meestal geen hoektanden

Vleeseters

• Vleeseters (?) eten alleen dierlijk voedsel
• Kort darmkanaal
• Knipkiezen; scherpe kiezen om vlees te knippen
• Brede bovenkaak; kiezen glijden langs elkaar
• Grote hoektanden voor het doden van prooi en let losscheuren van stukken vlees

Alleseters

• Alleseters (?) eten zowel dierlijk als plantaardig voedsel
• Middellang darmkanaal
• Knobbelkiezen; knobbelig oppervlak voor het fijnmalen van voedsel
• Sommige alleseters hebben grote, spitse hoektanden
    voor het doden van een prooi
• Bij andere alleseters zijn de hoektanden even groot als de snijtanden
• (Snij)tanden zijn om het voedsel af te bijten

Kenmerken van lichaamsbouw

Verzorging van het gebit

• Voedsel, speeksel en bacteriën kom in de mond samen
• Tandplak; plakkerig laagje dat ontstaat door voedsel, speeksel en bacteriën
• Door tandplak kan tandbederf ontstaan
  Tandplak dat niet wordt weggehaald wordt tandsteen
• Bacteriën uit tandplak zetten koolhydraten om in zuur, elke keer nadat je wat hebt gegeten
• Dat zuur lost het glazuur op, er ontstaat een gaatje
• Glazuur kan zich herstellen tussen eetmomenten.
• Tanderosie; het oplossen van glazuur door het eten en drinken van zure stoffen in voedingsmiddelen

Wat kun je doen:

• minimaal 2x per dag tandenpoetsen
• tandpasta met fluoride; beschermt glazuur
• 2x per jaar naar de tandarts, voor controle en evt. verwijderen van tandsteen

Verwerking

Maken:

• opdr. 1 t/m 7 va. blz. 65

Klaar:

• Nakijken of laten controleren
• In rust iets voor jezelf doen (overleg)

Afsluiting

Je hebt geleerd:

• Hoe tanden en kiezen zijn opgebouwd.
• Welk voedsel door planteters, vleeseters en alleseters wordt gegeten.
• wat de lengte van de verschillende darmkanalen is en waarom.
• Wat tandplak en tanderosie is. 
• Hoe jij je gebit goed kunt verzorgen.