4.1 Verbranding en 4.2 ontleden

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Reacties en energie

4.1 Verbranding

Branddriehoek

De drie voorwaarden voor het verlopen van een verbrandingsreactie

Hoe blus je een brand?

• Water
• Schuim
• Brandstof wegnemen
• Uitblazen

Reactievergelijking (RV) van verbranding

Altijd zeker 2 beginstoffen bij een verbrandingsreactie:

- Zuurstof - O2

- Brandstof

Temperatuur komt niet in RV

Reactievergelijking (RV) van verbranding

Altijd zeker 2 beginstoffen bij een verbrandingsreactie:

  

 

O2 + CH4 --> ??

Reactievergelijking (RV) van verbranding

Bij de verbranding van een stof ontstaan oxiden van de atomen die in de (brand)stof zaten

O2 + CH4 --> CO2 + H2O

Reactievergelijking (RV) van verbranding

Bij de verbranding van een stof ontstaan oxiden van de atomen die in de (brand)stof zaten

Het oxide van koolstof uit CH4 is koolstofdioxide

Het oxide van waterstof uit CH4 is diwaterstofoxide

O2 + CH4 --> CO2 + H2O

Oxiden

Een oxide is een verbinding die bestaat uit twee atoomsoorten:

- zuurstof

- element dat is verbrand

(On)volledige verbranding

Volledige verbranding: Voldoende zuurstof aanwezig om alle brandstof te verbranden

Onvolledige verbranding: Te weinig zuurstof om alle brandstof te verbranden

(On)volledige verbranding

Aantonen verbrandingsproducten

• Producten zijn niet altijd te zien, zoals waterdamp en koolstofdioxide. 
• Je kunt ze wel aantonen. 
• Reagens = stof die een andere stof zichtbaar maakt

Aantonen verbrandingsproducten

• Wit kopersulfaat wordt blauw door water
• Kalkwater wordt troebel wit door koolstofdioxide 

4.2 Ontledingsreactie:

• beginstof ----> 2 of meer reactieproducten
• beginstof is altijd een verbinding
• reactieproducten kunnen verbindingen zijn maar ook elementen
• ontledingsreacties kunnen endotherm of exotherm zijn

Bij een ontledingsreactie is er dus maar één beginstof die wordt ontleed in twee of meer reactieproducten.

Wat is een ontledingsreactie?

Drie soorten ontledingsreacties:

Thermolyse (ontleden door warmte)

Fotolyse (ontleden door licht)

Elektrolyse (ontleden door elektriciteit)

Electrolyse v/e zout oplossing

Wat voor reactie is dit?

…C₃H₈(g) +    …O₂(g)      ->       …CO₂(g)  +     …H₂O(g)

• een verbrandingsreactie.
• Waaraan herken je dat?
• Er wordt zuurstof toegevoegd.
• Maak de reactie vergelijking kloppend.

Wat voor reactie is dit?

water(l) → waterstof(g) + zuurstof(g)

• Ontledingsreactie
• Hoe herken je dat?

maken HAVO: opdracht 15, 17, 19, 20, 21

maken VWO : 14, 16, 17, 18, 20

H4 reacties en energie

Energie en milieu

Wat weet jij over het broeikaseffect?

0

Links: smog in Milaan (voor corona)

Rechts: smog in Milaan (tijdens corona)

Smog:

Een cocktail van fijnstof en giftige gassen die blijven hangen door gebrek aan wind.

Effecten zure regen

Alternatieve brandstoffen

Windenergie

Zonne-energie 

Biomassa verbranden

Biobrandstof

Nog beter:
Energie besparen! 

biomassa

• koolwaterstoffen die "snel" door natuur kunnen worden aangemaakt (dus niet fossiele brandstoffen)
  
• bv materiaal van bomen, planten 
• brandstoffen van biomassa= biobrandstof b.v. bio-ethanol maar ook gas uit ontlasting van varkens

Voordelen Biomassa

• de CO2 uit de lucht is nog maar kortgeleden opgeslagen in de planten. 
• bij verbranden komt er weer evenveel koolstofdioxide vrij.
• de CO2 blijft dus in een kringloop.
• daarom ontstaat krijg je geen versterkt broeikaseffect bij verbranding van biomassa

Soorten biobrandstof

• Bio-ethanol
• Biodiesel
  
• Biogas

opdrachten

VWO: maak opdracht: 24, 25, 28, 30, 32

HAVO: maak opdracht: 24, 25, 27,  31, 32