Verkleinwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Verkleinwoorden

Lesdoelen

Aan het eind van de les kun je van de meeste zelfstandige naamwoorden een verkleinwoord maken.

Aan het eind van de les ken je minimaal drie uitzonderingen.

Basisregel

Meestal maak je een verkleinwoord door -je, -pje, -tje of -etje achter het woord te zetten.

Bijvoorbeeld:

De rups -  het rupsje

De boom - het boompje

De maan - het maantje

De man - het mannetje

Wat is het verkleinwoord van 'de stok'?

1. het stokje
2. het stoktje
3. het stokketje

Wat is het verkleinwoord van 'de bon'?

1. het bontje
2. het bonnetje

Uitzondering 1

Eindigt het woord op een -a, -o, é of -u, dan verdubbel je de klinker. 

Bijvoorbeeld:

De auto - het autootje

De opa - het opaatje

Het menu - het menuutje
Het café - het cafeetje

Uitzondering 2

Soms moet je de klinker in het midden van het woord verdubbelen.

Bijvoorbeeld:

Het gat - het gaatje

Het blad - het blaadje

Wat is het verkleinwoord van 'de paraplu'?

1. het paraplutje
2. het parapluutje
3. het paraplu'tje

Wat is het verkleinwoord van 'het glas'?

1. het glasje
2. het glaasje

Uitzondering 3

Eindigt het woord op een -y die je uitspreekt als ie, of op een -u die je uitspreekt als oe, dan schrijf je -'tje. 

Bijvoorbeeld:

De baby - het baby'tje

De tiramisu - het tiramisu'tje

De diskjockey - het diskjockeytje

Uitzondering 4

Een verkleinwoord van een cijfer, een letter of een afkorting schrijf je ook met een apostrof (').

Bijvoorbeeld:

De cd - het cd'tje

De 5 - het 5'je

Wat is het verkleinwoord van 'de pony'?

1. het ponytje
2. het ponietje
3. het pony'tje

Wat is het verkleinwoord van 'de dvd'?

1. het dvdtje
2. het dvd'tje

Uitzondering 5

Eindigt een woord op -ing, dan haal je de g weg en schrijf je -kje.

Let op: soms gebruik je ook -etje.

Bijvoorbeeld:

De koning - het koninkje

De ring - het ringetje

Uitzondering 6

Eindigt een woord op -i, dan voeg je een extra -e toe. 

Eindigt een woord op -é, voeg je ook een extra e toe en haal je het accent weg.

Bijvoorbeeld:

De taxi - het taxietje

Het café - het cafeetje

Wat is het verkleinwoord van 'de coupé'?

1. het coupeetje
2. het coupé'tje

Wat is het verkleinwoord van 'het alibi'?

1. het alibi'tje
2. het alibietje

Wat is het verkleinwoord van 'de paling'?

1. het palinkje
2. het palingkje
3. het palingetje

Uitzondering 7

Eindigt het woord op een -e die je niet uitspreekt, dan laat je deze weg bij het verkleinwoord.

Bijvoorbeeld:

De giraffe - het girafje

Uitzondering 8

Eindigt het woord op een -d of een -t die je niet uitspreekt, dan voeg je bij het verkleinwoord geen extra -t toe. 

Bijvoorbeeld:

De brancard - het brancardje

De biscuit - het biscuitje

Wat is het verkleinwoord van 'de boulevard'?

1. het boulevardtje
2. het boulevardje

Wat is het verkleinwoord van 'de parachute'?

1. het parachutje
2. het parachuteje
3. het parachutetje
4. het parachuutje

Het hangt af van de uitspraak van parachute.

Als de eind-e in het verkleinwoord wordt uitgesproken, passen we de hoofdregel toe: we voegen het achtervoegsel -tje toe aan de grondvorm. Als parachute wordt uitgesproken als [paarasjuutə], is het verkleinwoord dus parachutetje.

Als de eind-e van het grondwoord in het verkleinwoord niet wordt uitgesproken, wordt de spelling van het verkleinwoord vernederlandst. Als parachute wordt uitgesproken als [paarasjuut], schrijven we dus parachuutje. 

https://taaladvies.net/parachutetje-of-parachuutje/