Week 42 - Schrijven 3 - les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Schrijven 3

De juiste toon

De onderdelen van een goede tekst

6. Goede toon 

• De toon sluit aan bij het schrijfdoel van de tekst

• De toon sluit aan bij het publiek van de tekst

• De toon de hele tekst hetzelfde is.

De Nederlandse ploeg heeft alweer verloren.

De Nederlandse ploeg heeft helaas verloren. 

Welke toon gebruikt jouw buurman of -vrouw in zijn of haar tekst?

De toon van een tekst

• Als je de verkeerde toon gebruikt, is er een kans dat je je doel niet bereikt. 
• Als je wil laten weten dat je boos bent, is je toon anders dan wanneer je wil dat iemand iets voor je doet.

Voorbeelden:

kwaad, verdrietig, overtuigend, twijfelend, humoristisch, vriendelijk, onderdanig, beleefd, onbeleefd, neutraal , verbaasd

Filmpjes

1. Zet de nummers 1 tot en met 3 in je schrift
2. Noteer bij elk filmpje de juiste toon

https://docent.plot26.nl/digibord-les/2/schrijven3-nw/variant/havo/02?slideId=6f5e0d7d-844f-4b8a-aa16-4c569b053ff4  

De juiste toon

De toon en het publiek moeten op elkaar worden afgestemd

De juiste toon

Emotie

Mening

Waar moet je op letten?

1. Wie is mijn publiek (bekend, onbekend; jong, oud)?
   
2. Houd rekening met je publiek.
   
3. Wat voor een soort tekst spreek of schrijf ik?
   
4. Een zakelijk tekst heeft een neutrale toon; een verhalende tekst of overtuigende tekst heeft een toon waar je houding of gevoel uit spreekt.
   
5. Als je een tekst schrijft, vraag je je af: past deze toon bij wat ik wil vertellen? Op papier komen emoties sneller verkeerd over dan in een gesprek!
6. Wat wil je bereiken? Ben je te laat en wil je toch in de klas zien te komen? Dan is een beleefde toon waarschijnlijk
   

Groepsopdracht

1. Ieder groepje krijgt een toon -> houd deze toon geheim

2. Lees de neutrale informatie hieronder:

Kinderen in Nederland leren lezen en schrijven in groep 3. Ze hebben dan een leeftijd van 6-7 jaar. 80% van de kinderen van 3 jaar kan een tablet bedienen.

3. Schrijf met deze informatie een tekst in de toon die op jullie kaartje staat. Je mag informatie erbij verzinnen om je tekstje beter te laten lopen. Bekijk het voorbeeld van een jaloerse toon hieronder:

De kleuters van tegenwoordig hebben het veel beter voor elkaar dan ik vroeger. Nog voor ze leren schrijven, kunnen ze al met een tablet overweg. Had ik dat maar gekund!

Raad de toon

Wissel je tekst met een ander groepje. Kan het groepje uit de tekst opmaken welke toon jullie hadden?

Verklap het juiste antwoord nog niet!

Vraag nu aan de groepjes wat er op het kaartje stond. Klopte de geraden toon ongeveer?

Huiswerk

Maken: opdracht schrijven 3

Leerdoelen

4. Ik kan de toon van filmfragmenten benoemen.

5. Ik kan de toon in schriftelijke taal benoemen en manipuleren.

6. Ik kan een korte tekst schrijven met een bepaalde toon.

7. Ik kan het verschil in toon herkennen bij teksten gericht op verschillend publiek.