25-05-2022 NHL Stenden Hogeschool

• Filmeducatie, mediawijsheid
• HBO
• Studiejaar 1

                 Verhalen

Verhalen

• Waargebeurde verhalen
• Verzonnen verhalen
• Hybride verhalen

                 Vormen

Vormen

Welke verschillende vormen zijn er waarin je een verhaal kunt vertellen?

Spreken, schrijven, tekenen, muziek, zingen, beeldhouwen, social media, etc en bewegend beeld en geluid

Film =

Bewegend beeld en geluid

Film 

Deze vorm is erg krachtig en wordt steeds dominanter. Waarom zou dit zo zijn?

Spreken, schrijven, tekenen, muziek, zingen, beeldhouwen, social media, etc en bewegend beeld en geluid

Filmeducatie levert een rijkdom aan inzichten op over kunst en cultuur, de maatschappij, de geschiedenis en jezelf. Daardoor zet en zie je de wereld en jezelf in een breder en rijker perspectief 

Waarom filmdidactiek?

Dit is 

filmdidactiek!

Bewust kijken

en maken.

Aan de slag!

Verschillende werkvormen om 

bewuster te leren maken en kijken

• Kijken per scene/ openingsscène

• Samenvatten (inhoud en gevoel)

• Terugkijken (close reading)

• Eerst kijken (zonder geluid/muziek)

• Voorspellen van het verhaal

• Verbeelden (van gevoel)

Oefening verbeeldingskracht

Persoon ontmoet persoon en vindt deze aantrekkelijk

Wat zie je voor je? Probeer dit helemaal te verbeelden. Waar? Wie? Wanneer? Wat?

Oefening verbeeldingskracht

En? Kwamen jullie ideeën overeen met deze film? 

Wanneer je naar dit filmpje kijkt, welke verbeeldingskeuzes zijn er dan allemaal gemaakt?

Wat is hier gedaan door de maker?

Antwoorden

• Eigen antwoorden
• Verhaal, kleur, acteurs, camerastandpunten, geluid, muziek, decor, montage

Werkvormen bij boekverfilmingen:

verbeelden

Boek & Film

Wat is het grootste verschil tussen een boek en een film?

Wat is een van de grootste uitdagingen voor een filmmaker bij het verfilmen van een boek?

Waarmee kun je als filmmaker gevoel creëren in film?

Antwoorden

• Eigen verbeelding vs ingevuld beeld (ter aanvulling: bewegend beeld vs tekst, binnenwereld vs buitenwereld, de lezer bepaalt het tempo van verhaal verwerken vs een opgelegde ervaring, weinig prikkels vs veel prikkels, sfeer uit een boek vs film dmv beeld en geluid) 
• Je gaat van een 2D naar 3D. Van een geschreven verhaal naar beeldverhaal. Je moet nadenken over hoe je een bepaald gevoel/sfeer van een boek naar film vertaalt
• Met muziek, geluid, personages, decor, kleur en tempo/ritme

Boek naar beeld

ZIE BIJLAGE 

(Openings)hoofdstuk 1  lezen (3,5 BLZ.)

Wat voor een gevoel kreeg je van dit verhaal?

Bekijk de openingsscène 

Het boek en de film openen het verhaal verschillend. Wat waren de verschillen?

Waarom zou de opening van het boek anders zijn dan de opening van de film?

Wat voor een gevoel kreeg je van dit fragment?

Antwoorden

• Eigen antwoorden
• Verschillen: in het boek voetbalt zijn broer niet mee, in het boek staat niet dat Sam de kuil gegraven heeft, in het boek is het minder warm/geen zomer, de personages gebruiken andere woorden
• Om de sfeer of de personages duidelijker neer te zetten (bijv. Sam ligt eerst zelf in de kuil, daarna valt zijn broer erin en krijgen ze daar ruzie over) 

Boek naar filmmuziek

Bekijk het fragment zonder geluid. Wat voor gevoel vind je hier bij passen? En welke geluiden en/of muziek ondersteunen zo een gevoel?

Laat de leerlingen luisteren naar het fragment. Stel daarna de vragen welk gevoel ze krijgen bij het horen van de muziek, welke beelden ze voor zich zien en waar en wanneer ze denken dat de film zich afspeelt.

Mogelijke antwoorden: de muziek klinkt vrolijk, luchtig, doet denken aan vakantie. De film speelt zich af tijdens de vakantie, op een zonnige plek enz.

Boek naar muziek

Wat voor gevoel vind je hier bij passen? En welke geluiden en/of muziek ondersteunen dit gevoel?

Laat de leerlingen luisteren naar het fragment. Stel daarna de vragen welk gevoel ze krijgen bij het horen van de muziek, welke beelden ze voor zich zien en waar en wanneer ze denken dat de film zich afspeelt.

Mogelijke antwoorden: de muziek klinkt vrolijk, luchtig, doet denken aan vakantie. De film speelt zich af tijdens de vakantie, op een zonnige plek enz.

Muziek naar boek

Luisteren

Welk gevoel krijg je bij het horen van deze muziek?

Waar of wanneer denk je dat de film zich afspeelt?

Wat zie je voor je als je deze muziek hoort?

Laat de leerlingen luisteren naar het fragment. Stel daarna de vragen welk gevoel ze krijgen bij het horen van de muziek, welke beelden ze voor zich zien en waar en wanneer ze denken dat de film zich afspeelt.

Mogelijke antwoorden: de muziek klinkt vrolijk, luchtig, doet denken aan vakantie. De film speelt zich af tijdens de vakantie, op een zonnige plek enz.

En? Wat voor een gevoel geven dit beeld en deze muziek nu samen?

Mogelijke antwoorden:

Vraag 1:

Overeenkomsten: Sam en zijn vader voetballen op het strand, zijn broer breekt zijn been door een diepe kuil, Sam wil 112 bellen maar zijn vader niet, zijn vader draagt zijn broer weg, Sam gaat er achteraan

Verschillen: in het boek voetbalt zijn broer niet mee, in het boek staat niet dat Sam de kuil gegraven heeft, in het boek is het minder warm/geen zomer, de personages gebruiken andere woorden

Vraag 2: om de sfeer of de personages duidelijker neer te zetten (bijv. Sam ligt eerst zelf in de kuil, daarna valt zijn broer erin en krijgen ze daar ruzie over)

Vraag 3: eigen antwoord

Boek naar filmpersonage

Brammetje Baas is een jongetje van zes. Hij leert op school lezen en rekenen. Dat is leuk, maar ook lastig. Als je dingen leert, moet je stilzitten. Zeker in de klas van meester Vis. En als Brammetje iets niet goed kan, dan is het wel stilzitten. Altijd is er wel iets dat moet bewegen. Is het niet een losse tand die wiebelt, dan is het wel een been. Zo is Brammetje Baas. 

Boek naar filmpersonage

Bekijk het volgende fragment uit de boekverfilming Brammetje Baas

Hoe zou je de drukte van personage Brammetje verbeelden naar film?

Wat voor een gevoel krijg je van deze synopsis?

Boek naar filmpersonage

Hoe zou je dit nog meer kunnen verbeelden?

Je ziet veel beweging. Maar hoe weet je dat het niet alleen druk is in zijn lichaam maar ook in Brammetje zijn hoofd?

Bekijk hoe het fragment verder gaat

Kwam het gevoel uit de synopsis overeen met dit fragment?

Boek naar filmpersonage

Zou je dit drukke gevoel dat je krijgt bij het personage Brammetje Baas op dezelfde manier kunnen creëren met een boek?

Dialoog naar film

Sluit je ogen en luister goed naar de volgende dialoog

Welk gevoel krijg je bij deze dialoog?

Opdracht

• Maak een vijftal
• Pak een tablet
• Verdeel de rollen (4 acteurs, 1 camera)
• Verfilm (het gevoel van) deze dialoog op de manier zoals jij denkt dat dit er uit ziet in de film 

Een telefoon rinkelt

Mama: "Ja ik ben er zoo blij mee.. jaaa"

Mina: "Mama?"

Mina: "Mama?!"

Tweeling: "Daar zijn we weer"

Mama: "Wacht, ik moet ophangen"

Mama: "Waar is Mina? Heeft ze jullie een hand gegeven op het zebrapad?"

Tweeling 1: "Ze luisterde alweer niet"

Tweeling 1: "Hihihi"

Mama: "Minaaa?! MINAAAAAA?!"

Trapgestommel. Mina loopt weg.

Mama: "MINAAAA??"

Dialoog naar film

Mina wordt dus niet gezien en gehoord. Hoe zou je dit met kleuren kunnen verbeelden?

Mina wordt dus niet gezien en gehoord. Hoe zou je dit met het decor kunnen verbeelden?

Antwoorden

• Het voelt oneerlijk. Mina wordt niet gezien en gehoord!
• Door middel van kleur contrasten

Mina Moes (Mirjam de With, 2011, 15 minuten)

Werkvormen verbeeldingskracht bij boekverfilmingen

• Van boek naar beeld
• Van (beeld)verhaal naar geluid/muziek 
• Van geluid/muziek naar beeld
• Van boek naar filmpersonage
• Van dialoog naar film

Antwoorden

• Het voelt oneerlijk. Mina wordt niet gezien en gehoord!
• Door middel van kleur contrasten

Netwerk Filmeducatie  -  Filmdatabase

Bekijk't  -  Film