Energie in Nederland

• Wereldoriëntatie
• Begrijpend lezen
• +2
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

Is je telefoon, of tablet leeg? Hop, dan steek je gewoon je stekker in het stopcontact. Heb je licht nodig? Dan druk je op een knopje. Hetzelfde geldt voor je verwarming en tv. Maar hoe komen we aan de energie die daarvoor nodig is?

Energie in Nederland

Voor welke apparaten heb je energie nodig?

Vragenmuur

Wat zou jij willen weten over het opwekken van energie? Schrijf jouw vragen op en plak ze op de vragenmuur!

Wereldoriëntatie

Na deze les:

• weet ik van welke fossiele brandstoffen wij gebruikmaken.
• weet ik van welke duurzame energie wij gebruikmaken.
• weet ik wat voordelen van duurzame energie zijn ten opzichte van het gebruik van fossiele brandstoffen.

Dit ga je leren

Woordenschat

• Na deze les begrijp ik de belangrijke woorden die met het opwekken van energie te maken hebben.

Taal

• Na deze les kan ik een pitch geven waarin ik minister-president Mark Rutte probeer te overtuigen om in Nederland meer gebruik te maken van duurzame energie.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

_{Verdiepende tekst}

Lees de tekst en arceer de woorden die je nog niet goed begrijpt geel. 

Arceer in ieder geval: 

• de fossiele brandstoffen
• het aardgas
• de aardolie
• de steenkool
• de duurzame energie
• de windenergie

Actualiteit

Lees samen met uw leerlingen het artikel uit Kidsweek. De leerlingen arceren de belangrijke woorden in de tekst.

_Woordenschat

de fossiele brandstoffen

het aardgas

Gas dat uit de bodem komt. Het aardgas wordt uit de bodem gehaald door te boren. Dat gebeurt op een boorplatform.

In Nederland koken veel mensen op aardgas. 

Bekijk het filmpje van het Jeugdjournaal.

de aardolie

Olie dat uit de bodem komt. Via booreilanden wordt er naar aardolie geboord.

Van aardolie wordt benzine gemaakt.

Zo ontstaat aardolie: bekijk het filmpje.

de steenkool

Zwarte, brandbare stof.

Vroeger werd steenkool uit de mijnen in Limburg gehaald. 

Zo zag het werken in een steenkoolmijn in Limburg eruit. Bekijk het filmpje.

de fossiele brandstoffen

Brandstoffen die diep uit de aarde gehaald worden.

Fossiele brandstoffen kunnen opraken.

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

de groene energie

de windenergie

Energie die door windkracht is opgewekt.

Windmolens wekken windenergie op.

Hoe werken windmolens? Bekijk het filmpje.

de zonne-energie

Van de zon afkomstige energie die kan worden omgezet in elektriciteit.

Met behulp van zonnepanelen kan zonne-energie worden opgewekt.

Hoe werken zonnepanelen en hoe worden ze eigenlijk gemaakt? Bekijk het filmpje.

de groene energie

Elektriciteit die is opgewekt met behulp van duurzame energiebronnen.

Groene energie is minder belastend voor het milieu.

de waterenergie

Energie die vrijkomt door waterkracht.

Vroeger gebruikten we in Nederland al waterenergie.

Zo ziet waterkracht eruit: bekijk het filmpje.

En zo wordt energie opgewekt uit water: bekijk het filmpje. 

Woordenschat

Bespreek de moeilijke woorden met uw leerlingen.

_Woordenschat

eten

het ontbijt

de lunch

het diner

Ga met behulp van de hulpkaart op zoek naar de betekenis van de woorden die jij hebt gearceerd. 

Weet je de betekenis nog niet? Zoek dan de betekenis van het woord op, op deze website. Schrijf de betekenis voor jezelf op. Horen er woorden bij elkaar? Maak dan een woordparaplu, -kast of -trap.

groot

klein

muis

olifant

Hulpkaart

woordparaplu

woordtrap

woordkast

Woordenschat

Bespreek de belangrijke woorden met uw leerlingen. De hulpkaart kan helpen om achter de betekenis van de woorden te komen. In hun logboek noteren de leerlingen de betekenis van de woorden die ze nog niet kenden.

Is het een fossiele brandstof of is het een duurzame energiebron? Slepen maar!

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

de fossiele brandstof

de duurzame energiebron

het aardgas

de windenergie

de zonne-energie

de aardolie

de steenkool

de waterenergie

en filmpjes

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

Hoe zijn de fossiele brandstoffen aardgas, aardolie en steenkool ontstaan?

1. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit plantenresten.
2. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit de resten van dode dieren.
3. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit benzine.
4. Honderden miljoenen jaren geleden ontstond dit uit CO2.

en filmpjes

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

In welke plaats in Nederland wordt geboord naar aardgas?

Bekijk op de volgende slide waar deze plaats ligt!

1. Amsterdam
2. Middelburg
3. Zwolle
4. Groningen

en filmpjes NS

'We moeten in Groningen stoppen met het boren naar aardgas!'
Ben jij het EENS of ONEENS met deze uitspraak? EENS? Loop naar het raam. ONEENS? Loop naar de deur. Leg je je mening uit?

EENS of ONEENS? Wat vind jij?

1. EENS
2. ONEENS

en filmpjes

Is deze uitspraak WAAR of NIET WAAR?

De meeste aardolie die wij in Nederland gebruiken komt gewoon uit Nederland! 

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

1. WAAR
2. NIET WAAR

Bekijk op de volgende slide een voorbeeld
 van een zonnepark in Nederland:
Zonnepark Zuyderzon in Almere.
Tip! Versleep het gele poppetje om er 'een kijkje te nemen'. 

Wat is Alet

Wat vind jij? Moeten er meer zonneparken en windmolens in Nederland gebouwd worden? Waarom wel of niet?

WAAR of NIET WAAR? Slepen maar!

Heb jij de tekst en de filmpjes goed begrepen? Test je kennis!

WAAR

NIET WAAR

Aardgas zorgt voor meer vervuiling en CO2-uitstoot dan steenkool of aardolie.

_{Verwerkingsopdracht}

Je bent het vast wel met mij eens dat het een verstandig idee is om zoveel mogelijk gebruik te maken van duurzame energie. Per tweetal bereiden jullie straks een pitch voor, waarin je minister-president Mark Rutte probeert te overtuigen om in Nederland meer gebruik te maken van duurzame energie. Maar uh, een pitch geven? Hoe doe je dat? Geen paniek, ik help je op weg!

en filmpjes

Wat is het doel van de spreker van een pitch?

1. Hij wil je informeren.
2. Hij wil je overtuigen.
3. Hij wil je vermaken, door je aan het lachen te maken.
4. Hij wil je uitleggen hoe je iets stap voor stap moet doen.

Wat is AletWerk

Werk samen met je schoudermaatje.
Waaraan moet een goede pitch voldoen? Maak een lijstje!

_{Verwerkingsopdracht}

Bekijk de checklist hiernaast om te zien waaraan een goede pitch moet voldoen. Komen de punten overeen met jullie conclusies?

_{Verwerkingsopdracht}

Werk samen in tweetallen. Eerst schrijven jullie de tekst voor jullie pitch, voordat jullie 'm gaan geven. Het schrijfkader helpt je hierbij.

Plak jouw ingevulde schrijfkader in je projectschrift.

_{Aanpassen en verbeteren}

Wissel de tekst van jullie pitch met een ander tweetal. Bekijk samen de checklist nog een keertje. Vinden jullie dat de tekst aan alle punten uit de checklist voldoet? Vul 'm in! 
Verbeter daarna aan de hand van de ingevulde checklist jullie eigen tekst. 

_{Even oefenen ...}

Als het goed is weet je nu wat je wilt gaan zeggen. Oefen je pitch in tweetallen.
Eerst vertelt de een en luistert de ander. Daarna draai je de rollen om. 

_{Pitchen maar!}

Iedereen krijgt een nummer. Draai aan het rad en zie wie er klassikaal mag pitchen. 
Mag jij pitchen? Kies dan twee klasgenoten uit die de checklist voor jou mogen invullen. Laat ze hiervoor een (ander) kleurpotlood gebruiken. 

Plak jouw ingevulde checklist in je projectschrift.

Wereldoriëntatie

• Ik weet van welke fossiele brandstoffen wij gebruikmaken.
• Ik weet van welke duurzame energie wij gebruikmaken.
• Ik weet wat voordelen van duurzame energie zijn ten opzichte van het gebruik van fossiele brandstoffen.

Terugkoppeling lesdoelen

Woordenschat

• Ik begrijp de belangrijke woorden die met het opwekken van energie te maken hebben.

Taal

• Ik kan een pitch geven waarin ik minister-president Mark Rutte probeer te overtuigen om in Nederland meer gebruik te maken van duurzame energie.

Schrijf in je projectschrift op wat jij deze les hebt geleerd.

Lesdoelen

Bespreek de lesdoelen met uw leerlingen.

Vragenmuur & Weetmuur

• Op welke vragen hebben jullie deze les antwoord gekregen? Plak ze op de weetmuur.
• Welke vragen zijn nog onbeantwoord? 
• Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch achter het antwoord op deze vragen komt?
  

              Tot de volgende keer!