BS 4: De huid en het onderhuidse bindweefsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

BS 4: De huid en het onderhuids bindweefsel

De huid

Leerdoelen

* Je kunt de delen van huid en van het onderhuidse 

   bindweefsel noemen en de kenmerken en functies.

* Je kunt omschrijven hoe de lichaamstemperatuur min of 

   meer constant wordt gehouden.

De huid

De huid beschermt het lichaam tegen invloeden van buitenaf, zoals beschadigingen, infecties en 

uv-straling. 

De huid gaat ook waterverlies door verdamping tegen. Hierdoor wordt uitdroging voorkomen. 

De huid bestaat uit twee delen namelijk: de Opperhuid en de Lederhuid

De opperhuid

Opperhuid bestaat uit de hoornlaag en de kiemlaag.

* De kiemlaag bestaat uit levende cellen. De

   cellen in de onderste laag delen zich

   voortdurend en duwen de bovenliggende      

   cellen schuiven op naar boven en 

   verhoornen. Ze gaan dan dood.

* De hoornlaag bestaat uit dode cellen. 

   De hoornlaag beschermt het lichaam en slijt    daardoor aan de buitenkant steeds af. 

       

Pigment

Pigmentcellen in de kiemlaag maken pigment (donkere kleurstof) en geven dit af aan de kiemlaagcellen in de omgeving. 

Pigment beschermt de cellen tegen de schadelijke invloed van UV-straling

Uv-straling zorgt ervoor dat er meer pigment wordt gemaakt en de huid donkerder wordt.

Langdurige blootstelling aan uv-straling beschadigt de huid en vergroot de kans op huidkanker.

De lederhuid

In de lederhuid liggen:

• haarzakjes
• zintuigen
• bloedvaten
• zweetklieren
• Warmte-, koude-, druk-, en tastzintuigen
  Onder de lederhuid ligt bindweefsel
  

Onderhuids bindweefsel (3)

Deze laag (3) ligt net boven de spieren en pezen. 

Hier ligt vet in opgeslagen, wat zorgt voor extra isolatie.

Regeling van de lichaamstemperatuur

• De mens is warmbloedig, de lichaamstemperatuur is altijd ongeveer dezelfde temperatuur.
• Balans tussen warmteproductie en warmteafgifte 
• Zweet koelt het lichaam af, hierdoor raak je warmte kwijt.
• Bij verbranding in het lichaam komt juist warmte vrij
• Kippenvel: haarspiertjes kunnen haren 

       of veren rechtop zetten, er ontstaat zo 

       een dikkere isolerende luchtlaag 

       (Bij dieren)

Op temperatuur blijven

De huid helpt je lichaamstemperatuur op 37°C te houden.

Je koelt af door het wijder worden van bloedvaatjes in de huid en door te zweten.

Je houdt warmte vast doordat bloedvaatjes in de huid nauwer worden en door te rillen.

Als je het koud hebt, krijg je ook kippenvel. Dat helpt niet om de warmte vast te houden.

Moeilijke woorden

Opperhuid	Talg	Warmteproductie
Kiemlaag	Haarspiertjes	Warmteafgifte
Hoornlaag	Zweetklieren	Zweet
Eelt	Zweetkanaaltjes
Pigment	Pijnzintuigen
Haarzakje	Onderhuids bindweefsel
Talgklieren	Vetcellen

Werkboek

Maken uit je werkboek:

• Opdracht 16 t/m 21 blz. 155

NIET AF, DAN HUISWERK

Uit welke twee lagen bestaat de opperhuid?

1. Opperhuid en kiemlaag
2. Hoornlaag en opperhuid
3. Hoornlaag en kiemlaag
4. Kiemlaag en lederhuid

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid
4. Onderhuids bindweefsel

Wat betekent UV-straling?

1. Ultra Viool
2. Ultra Violet
3. Ultiem Violet
4. Ultiem Viool

Als je in de zon ligt of buiten bent in de zon, krijg je UV-straling op je huid. Onder invloed van UV-straling maakt je huid ook een vitamine aan. Welke vitamine is dit?

1. vitamine A
2. vitamine B
3. vitamine C
4. vitamine D

Hoe heet het wanneer je haarspiertjes samentrekken door bijvoorbeeld kou?

1. Hanenvel
2. Kuikenvel
3. Kipsenvel
4. Kippenvel

Sven zit in zijn t-shirt in de klas, zijn buurvrouw zet het raam open. Daardoor daalt de temperatuur en krijgt hij kippenvel. Hij vindt dat het te koud is geworden. Zal er ook een verandering hebben plaats gevonden in zijn huid? Zo ja, welke verandering?

1. Nee.
2. Ja, de bloedvaten worden nauwer.
3. Ja, de bloedvaten worden wijder.

Sven zit in zijn t-shirt in de klas, zijn buurvrouw zet het raam open. Daardoor daalt de temperatuur en krijgt hij kippenvel. Hij vindt dat het te koud is geworden. Welke verandering heeft plaatsgevonden in de haarspiertjes van zijn huid?

1. De haarspiertjes ontspannen zich.
2. De haarspiertjes trekken zich samen.

Waardoor denk jij dat de huid op latere leeftijd gaat rimpelen?

Lagen van de huid

Opperhuid

lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Onderdelen van de huid

Talg

bloedvat

Haar

Kiemlaag

Haarzakje

Haarspiertje

Hoornlaag

vetweefsel

Zweetklier

Talgklier

Talgklier

Talg

Zweetklier

Zweet

maakt Talg

vettige stof

maakt huid soepel

koelt lichaam

maakt Zweet

vocht met afvalstoffen