210415 Herhaling grammatica woordsoorten 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Nederlands

Herhaling grammatica woordsoorten 

1 havo/vwo

10 minuten stil lezen

Programma

- Leerdoelen

- Herhaling theorie woordsoorten (15 minuten)

- Samen oefenen (15 minuten)

- Pauze ( 5 minuten)

- Spreekbeurt Noah + Jaap (15 minuten)

- Verder oefenen / toets bespreken (25 minuten)

Leerdoelen

Ik kan de volgende woordsoorten in een zin herkennen: 

- zelfstandige naamwoorden;

- bepaalde en onbepaalde lidwoorden;

- bijvoeglijke naamwoorden;

- zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord;

- aanwijzend en vragend voornaamwoord;

- voorzetsel en bijwoord.

Lidwoord

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Zelfstandig werkwoord

De

vaas

stond

op

tafel

gebroken

Het woord 'een' is altijd een lidwoord.

1. Waar
2. Niet waar

Herhaling theorie

Voorzetsel (vz): Geeft vaak een plaats, tijd of reden/oorzaak aan.

Ezelsbruggetje: vakantie-woordjes/kast-woordjes

Vaste combinaties:

 in verband met                     door middel van

 met behulp van                    in plaats van

Let op: Delen van splitsbare werkwoorden zijn geen voorzetsels.

Herhaling theorie

Voorbeelden vz:

 

Plaats: op de tafel, te Utrecht, achter de boom

Tijd: na het eten, tijdens de les, over 15 minuten

Reden/oorzaak: vanwege het ongeluk, door de regen

Welk(e) vz zie je?
Met zijn mobieltje bel ik mijn oma op.

1. met
2. met, op
3. zijn, mijn
4. mobieltje, oma

Herhaling theorie

Herhaling theorie

Voorbeelden bw:

Tijd: vandaag, gisteren, vroeger, later, nu, soms, ooit, altijd

Plaats: er, daar, hier, nergens, overal, daarginds, opzij

(On)zekerheid: absoluut, zeker, vast, wel, echt, ongetwijfeld

Ontkenning: niet, nooit, geenszins, nimmer

Vraagwoorden: wanneer, waarheen, waarom, hoe

Maar ook: heel, zeer, nogal, enigszins, hartstikke

Welke bw zie je?
Tijdens de vakantie ga ik lekker uitslapen en zeker niet vroeg opstaan.

1. tijdens
2. tijdens, lekker, zeker
3. lekker, zeker, niet
4. lekker, zeker, niet, vroeg

Samen oefenen

Ontleed de volgende zinnen: 

Zou Maarten die valse kat in zijn eentje drinken durven geven?

Mijn moeder vraagt wie ik wil uitnodigen voor mijn verjaardag. 

Samen oefenen

Ontleed de volgende zinnen: 

Zou (hww) Maarten (zn) die (aanw.vnw) valse (bn) kat (zn) in (vz) zijn (-) eentje (zn) drinken (zn) durven (hww) geven (zww)?

Mijn (-) moeder (zn) vraagt (zww) wie (vr.vnw) ik (-) wil (hww) uitnodigen (zww) voor (vz) mijn (-) verjaardag (zn). 

Pauze

Verder oefenen

Oefen zelf verder:

- Maak een overzicht met alle woordsoorten + uitleg;

- Maak opdrachten op Nieuw Nederlands online;

- https://www.cambiumned.nl/oefenen/grammatica/

woordsoorten.

- https://www.taal-oefenen.nl/taal-groep-8/woordsoorten/gemengd

Spreekbeurt

Noah

Jaap

Toets bespreken!

1. Welke uitspraak over de persoonsvorm is waar? (1p)

A Om de persoonsvorm te vinden kun je het getal van de zin veranderen. Het

  werkwoord dat niet verandert, is de persoonsvorm.

B Om de persoonsvorm te vinden kun je de zin in een andere tijd zetten. Het

     werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

C Om de persoonsvorm te vinden kun je elke zin vragend maken. Het eerste

 woord in de zin is dan de persoonsvorm.

2. Noteer de onderdelen waaruit een werkwoordelijk gezegde kan bestaan. (1p)

3. Welke uitspraak over het lijdend voorwerp is waar? (1p)

A Het lijdend voorwerp kan met een voorzetsel beginnen.

B Het lijdend voorwerp kun je alleen vervangen door ‘iets’.

C Het lijdend voorwerp van een zin kun je vinden met de vraag ‘Wat (of Wie) +  werkwoordelijk gezegde + onderwerp?’.

4. Zijn de beweringen waar of niet waar? Noteer dit voor elke bewering.

a. Elk zinsdeel uit een zin kan je meerdere keren benoemen.

b. Vraagwoorden waarmee je bijwoordelijke bepalingen zoekt, zijn geen bijwoordelijke bepaling.

c. Een meewerkend voorwerp begint altijd met ‘aan’ of ‘voor’.

5. Welke verdeling in zinsdelen is juist? (1p)

A Waarom | neemt | hij | zijn telefoon | nooit | op | tijdens een lesuur?

B Waarom | neemt | hij | zijn telefoon nooit | op | tijdens een lesuur?

C Waarom | neemt hij | zijn telefoon | nooit op | tijdens een lesuur?

D Waarom | neemt | hij | zijn telefoon | nooit | op tijdens een lesuur?

Vraag 6

 Afgelopen winter belden mijn ouders en de buren de ANWB op voor pechhulp. 

pv =

ow =

wg =

Vraag 7

a. De docent sprak de leerling voor de les aanmoedigend toe.

b. Vanwege de Dutch Grand Prix moet Zandvoort waarschijnlijk extra treinen voor de supporters inzetten.

c. Dat nieuwe boek van Cis Meijer hadden de leerlingen in één keer uitgelezen tijdens de vakantie.

d. Op welk eiland zal Expeditie Robinson afspelen na dit natte seizoen?

Vraag 8

Welke werkwoorden kunnen géén meewerkend voorwerp bij zich hebben?

A    kletsen

B    uitrusten

C   doneren

D    bezorgen

Vraag 9

In welke zin is ‘voor de jarige’ een bijwoordelijke bepaling? Leg vervolgens uit waarom in de andere zin ‘voor de jarige’ geen bijwoordelijke bepaling is.

 A Iedereen zong voor de jarige een mooi verjaardagsliedje

B Iedereen stond voor de jarige om haar het cadeautje te geven. 

Vraag 10

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) (bwb) uit de volgende zin. Zet een streepje (-) als er geen bijwoordelijke bepaling in de zin zit.

Ook zangeres Zendaya heeft gisteren in New York een Teen Choice Award

  gewonnen.

          bwb = […]

          bwb = […]

          bwb = […]