8.4: De grenzen van vrijheid (8.4.2: Hoe de overheid de burger vergat te beschermen)

8.4: De grenzen van vrijheid
8.4.2: Hoe de overheid de burger vergat te beschermen
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
Mens & MaatschappijMiddelbare schoolvmboLeerjaar 2

In deze les zitten 16 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

8.4: De grenzen van vrijheid
8.4.2: Hoe de overheid de burger vergat te beschermen

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Reisdoelen
1. Je kunt uitleggen wat het kinderopvangtoeslagschandaal is.

2. Je kunt uitleggen waarom de overheid zich schuldig maakte aan institutioneel racisme.

3. Je kunt uitleggen waarom de Nederlandse overheid de burgers vergat te beschermen.

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat doe je als de overheid jou onterecht ziet als een oplichter? En wat doe je als niemand bij de overheid naar jou wil luisteren als jij je onschuld wil bewijzen?

Slide 3 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Toeslagenaffaire
Deze vraag werd voor tienduizenden ouders werkelijkheid in het toeslagenschandaal. In Nederland krijgen sommige ouders een toeslag als aanvulling op hun salaris. Dit kunnen ze gebruiken om de huur, zorgkosten of kinderopvang te betalen. 

Om een toeslag te krijgen moet je een aanvraag indienen bij de BelastingdienstDie heeft eisen opgesteld om een toeslag te kunnen krijgen. Als blijkt dat je een toeslag onterecht hebt ontvangen, moet het hele bedrag worden terugbetaald. 

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Fraudeur
In 2013 bleek dat een criminele bende uit Bulgarije misbruik maakte van het Nederlandse toeslagensysteem. 

Mensen die niet in Nederland woonden vroegen een toeslag aan. Hierdoor moesten burgers voortaan meer bewijsstukken aantonen om te bewijzen dat ze een toeslag mochten krijgen. 

Maar de regering waarschuwde de Tweede Kamer: ‘De goeden zullen onder de kwaden lijden.’
Het donkerblauwe land is Bulgarije

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Die waarschuwing bleek te kloppen. Veel mensen die een fout maakten in hun aanvraag voor kinderopvangtoeslag werden gezien als fraudeur. De toeslag werd stopgezet en ouders moesten soms tienduizenden euro's boete betalen. 

Later bleek dat mensen met een dubbele nationaliteit strenger werden gecontroleerd. Dit noem je institutioneel racisme

In een land zoals Nederland zouden burgers beschermd moeten worden tegen de macht van de overheid. Maar de tienduizenden gedupeerden zijn jarenlang door de macht in de steek gelaten.

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Tijdlijn
2009
start strengere controles
affaire in het nieuws
excuses kabinet
gedupeerde ouders in verzet
fraude Bulgaarse bendes; controles nog strenger
2016
2019
2020
2013

Slide 7 - Tekstslide

Tijdlijn 

Leg het verloop van de toeslagenaffaire uit aan de hand van de tijdlijn.
  • 2009: de Belastingdienst begint strengere fraudecontroles uit te voeren.
  • 2013: een grootschalige fraude met toeslagen door een Bulgaarse bende komt aan het licht. De Belastingdienst stelt een speciaal team aan om fraude op te sporen en strikte controles uit te voeren van de gastouderbureaus en hun klanten, de ouders dus. De Belastingdienst doet dit onder andere aan de hand van risicochecklists. Een van de items op die checklist is of een van de ouders een tweede nationaliteit heeft. Een discriminerende maatregel dus.
  • 2016: gedupeerde ouders beginnen in verzet te komen, maar ze worden genegeerd of zelfs tegengewerkt door de Belastingdienst. Ouders kregen geen informatie over wat ze fout hadden gedaan en hun bezwaren werden niet serieus genomen. In de tussentijd stapelen de schulden en daarbij komende problemen zich op.
  • 2019: de affaire komt breed in het nieuws. Er wordt ontdekt dat de meeste fraudebeschuldigingen onterecht zijn en de controlemaatregelen discriminerend.
  • 2020: het kabinet biedt excuses aan en belooft schadevergoeding.

Stel dat jij bij de Belastingdienst zou werken en in deze situatie zat. Zou je weggaan, of zou je blijven? Waarom?

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Het kabinet Rutte is demissionair. Wat betekent dit?
A
Mogen geen beslissingen nemen
B
Handelen alleen lopende zaken af
C
Hebben geen doel meer
D
Worden aangeklaagd

Slide 10 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie moeten de ministers controleren?
A
Het kabinet
B
De regering
C
De Belastingdienst
D
Het parlement

Slide 11 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie hebben er mee ingestemd dat er een strengere fraudewetgeving is gekomen?
A
Regering+parlement
B
De onafhankelijke rechters
C
De Belastingdienst
D
De minister

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie is verantwoordelijk voor de Belastingdienst?
A
De Staatsecretarissen voor financiën
B
De minister-president
C
De directeur van De Belastingdienst
D
Het OM

Slide 13 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie heeft bepaalt dat Rutte moest aftreden?
A
De POK
B
De koning
C
De Belastingdienst
D
Rutte onder druk van de Tweede Kamer

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Van Huffelen is nu de verantwoordelijk staatssecretaris. Wat is een staatsecretaris?
A
Een verantwoordelijk ambtenaar
B
Medewerker belastingdienst
C
Onderminister
D
Iemand van het OM

Slide 15 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Werktijd
Basis
Kader
Klaar? 

Maak 8.4: De grenzen van vrijheid

Opdr. 5a - 7b
Maak 8.4: De grenzen van vrijheid

Opdr. 8a - 11c
Even wat voor jezelf 

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies