Hoofd- en bijzaken/ formeel en informeel taalgebruik

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

• Mijn telefoon zit in de telefoontas
• Ik ga zitten op de plek van de plattegrond
• Mijn tas staat op de grond
• Mijn laptop ligt dicht op tafel

 

Wat gaan we vandaag doen?

10 min	Huiswerk nakijken
10 min	Voorkennis activeren
10 min	Uitleg theorie
n.t.b.	Zelf aan de slag met de opdrachten
5 min	Lesdoelcontrole en afsluiting les

Huiswerk nakijken

1.  Huiswerkcontrole

2. Huiswerk nakijken

Leerdoelen

• hoofd- en bijzaken onderscheiden;
  
• het lezerspubliek inschatten door het taalgebruik.

Voorkennis activeren

H of B?

1. De zon is een ster die licht en warmte geeft aan de aarde. 
2. Veel mensen dragen zonnebrillen op een zonnige dag. 
3. Een gezonde voeding bevat voldoende vitaminen en mineralen. 
4. Sinaasappels bevatten veel vitamine C. 
5. Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor de natuur en de mens. 
6. Sommige mensen vinden het vervelend als het in de zomer te heet is. 

Woordenschat 41-50

vrezen

(in) vuur en vlam (staan)

(de) aanfluiting

adembenemend

(het, de) affiche

(de) afgunst

amusant

(de) animo

applaudisseren

artistiek 

Tekst

• Overleg met je buurman/vrouw
• Noteer de betekenis in je schrift

Woordenschat 41-50

vrezen

(in) vuur en vlam (staan) 

(de) aanfluiting 

adembenemend 

(het, de) affiche 

(de) afgunst 

amusant 

(de) animo 

applaudisseren 

artistiek 

• bang zijn voor
• volop in brand staan; in lichtelaaie staan
• afgang; iets wat schandalig slecht is
• heel boeiend, mooi of spannend
• aanplakbiljet
  
• jaloezie
  
• vermakelijk; grappig
• zin om aan iets deel te nemen
• in de handen klappen ter goedkeuring
• kunstzinnig 

Hoofd- en bijzaken op het niveau van een alinea.

Hoofdzaken

Een tekst heeft een doel: informeren, overtuigen, instrueren of amuseren. 

Niet alle informatie is even belangrijk om dat doel te bereiken. 

Kenmerken hoofdzaken:

• informatie die echt belangrijk voor het tekstdoel is, noem je hoofdzaken
• feiten
• zonder deze informatie kun je de tekst/presentatie niet begrijpen
• je kunt hoofdzaken dus NIET weglaten!

Bijzaken

Een tekst bereikt zijn doel niet zonder de hoofdzaken, maar kan zijn doel wel bereiken zonder de bijzaken. 

Kenmerken bijzaken:

• voorbeelden
• extra uitleg 
• bijzaken maken de tekst helderder of leuker
• bijzaken kun je weglaten!

Wat is in deze zin de hoofdzaak?

Ik ben vandaag later in de les, want ik moet eerst naar

de tandarts. 

Werken aan opdrachten in LearnBeat

Wat: opdrachten maken;

Hoe: open je laptop en kijk in de studieplanner bij de betreffende week en dag;

Tijd: n.t.b;

Uitkomst: je oefent met de stof van deze week;

Klaar: geef een seintje, ik activeer de antwoorden dan voor je, zodat je kunt gaan nakijken.

Uitleg van nieuwe leerstof met voorbeelden en visueel materiaal. Aan de uitleg wordt direct de instructie gekoppeld: wat moeten de studenten doen.

Wat hebben we geleerd?

Waar ging het eigenlijk over?

1. Wat hebben we deze les gedaan?
2. Waarom hebben we dit gedaan?
3. Wat heb ik geleerd?
4. Wat kan ik ermee?
5. Welke vragen heb ik nog?
6. Wat kan ik over deze les aan meneer Van der Berg vertellen?

Einde van deze les

• Kijk om je heen, zie je rotzooi liggen, neem dit dan mee
• Schuif je stoel aan en zet je tafel recht
• Pak je tas, groet me/wens me een fijne dag en ga naar de volgende les of pauze

Hoofd- en bijzaken

Wat is het verschil tussen hoofd- en bijzaken?