4 Thema 4
 Ordening

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

ordening

1e ordening

Heeft het organisme cellen met een celkern?

Nee?  dan is het een soort bacterie. 

(prokaryoot)

Ja? dan is het een plant , een dier , een schimmel,

 of een chromista of protozoa (eukaryoot)

ordenen

om te bepalen of een organisme een bacterie, een plant, een dier of een schimmel is:

kijk naar de cellen.

het dierenrijk

cellen hebben géén celwanden!

ordening in 6 stammen:

sponzen

1

neteldieren

2

stekelhuidigen

4

weekdieren

3

geleedpotigen

5

gewervelden

6

stammen zijn geordend op: 

symmetrie:

niet symmetrisch

tweezijdig symmetrisch

veelzijdig symmetrisch

stammen zijn geordend op: 

skelet:

geen skelet

inwendig skelet

uitwendig skelet

sponzen

niet symmetrisch

inwendig skelet (hoornvezels)

1

neteldieren

veelzijdig symmetrisch 

geen skelet

2

stekelhuidigen

veelzijdig symmetrisch

Inwendig skelet van kalk

4

weekdieren

tweezijdig symmetrisch
skelet: inwendige of uitwendige schelp

3

geleedpotigen

tweezijdig symmetrisch

uitwendig skelet

5

gewervelden

tweezijdig symmetrisch

inwendig skelet

6

geleedpotigen

poten bestaan uit 'leden'.

lichaam bestaat uit segmenten

veelpotigen: veel poten

kreeftachtigen: 10-14 poten

spinachtigen: 8 poten

insecten: 6 poten

Gewervelde dieren

Het dierenrijk kent 7 stammen. 

Eén van de stammen noemt men 'gewervelden'. 

Binnen de stam van de gewervelden zijn er 

5 groepen.

Alle gewervelde dieren hebben een inwendig skelet. Een onderdeel van dat skelet is de wervelkolom. De wervelkolom is opgebouwd uit wervels.

gewervelden

Tweezijdig symmetrisch

Inwendig skelet

Ze hebben een wervelkolom die opgebouwd is uit wervels

hoe deel je een gewervelde in?

• huid: heeft het dier schubben, slijm, veren of haren?
• warmbloedig/koudbloedig?
• ademhalingsorganen: kieuwen, longen, huid?
• voortplanting: eieren (wat voor?) of geen eieren
• milieu(omgeving): water, land

Koudbloedig

Warmbloedig

koudbloedig of warmbloedig?

warmbloedig moet zich warm houden, dus: 

- dikke vacht

- veren

- speklaag

koudbloudige moeten snel opwarmen of afkoelen, dus:

alleen huid of schubben

milieu: water of land?

tip 1: kijk naar de ademhaling

in het water: kieuwen

op het land: longen

tip 2: kijk naar de eieren

in het water: eieren zonder schaal

op het land: eieren met schaal

warm / koudbloedig

haren / veren / schubben / slijm

longen / kieuwen / huid

eieren (met schaal) / levendbarend

land / water