6.1 Metalen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

6.1 Metalen

Deze paragraaf..

...kijken we naar edele en onedele metalen.

...kijken we naar de productie van metalen. 

...leren we reactieschema's en reactievergelijkingen voor de productie van metalen. 

...gaat de plus opdracht over het lassen van rails.

Metalen

Wat zijn metalen ook alweer? Even herhalen van vorig jaar. 

Metalen is een groep stoffen die een aantal stofeigenschappen gemeen hebben.

metaal eigenschappen:

1. glanzend uiterlijk
2. hoog smeltpunt
3. geleiden goed warmte
4. geleiden goed elektriciteit
5. goed vervormbaat door walsen en smeden
6. in gesmolten toestand goed te mengen
   

Edele metalen 

• Edele metalen reageren niet of nauwelijks met andere stoffen.
• daarom worden ze vaak gevonden als zuivere stof, in een ader.
• 24 karaat goud =100 %  zuiver goud , 18 karaat = 18/24 x100%= 75 % goud (en 25 %  andere metalen meestal zilver of koper)

Onedele metalen

• Onedele metalen reageren wel  met andere stoffen. (b.v.zuurstof, water of zuren) 
• worden daarom bijna altijd gevonden als erts = verbinding van metaal met een niet- metaal
• hoe onedeler het metaal hoe reactiever het is.

zeer onedele metalen

• alle metalen uit groep 1 = alkalimetalen, zijn zeer reactief.
• ze reageren zo heftig met b.v. zuurstof en water dat ze onder een laagje olie bewaard worden
• de aardalkalimetalen = groep 2 reageren ook heftig maar iets minder heftig 

Van grondstof tot product

Hoogovens worden gebruikt om van ijzererts staal te maken. Het zijn ook letterlijk “hoge ovens”, daar komt de naam vandaan.

0

Hoogovenproces

1e reactie: cokes met zuurstof.

cokes + zuurstof -> koolstofmono-oxide

2e reactie: ijzeroxide met koolstofmono-oxide.

ijzeroxide + koolstofmono-oxide -> ijzer + koolstofdioxide

Blikstaal

Blikstaal mag maar weinig koolstof bevatten. Het staal moet gemakkelijk vervormbaar zijn, anders kun je er geen blikjes van maken. Staal met veel koolstof is sterk, maar bros.

Aluminium uit aluminiumerts(=bauxiet)

Aluminium heeft een kleine dichtheid en is toch redelijk sterk hierdoor is het een veel gebruikt metaal. 
Je haalt aluminium uit het erts (bauxiet heeft +_ 50 % aluminiumoxide) en dat laat je smelten, via elektrolyse ontleden en het aluminum aftappen (zie plaatje)

metalen beschermen

is voorkomen dat er zuurstof (of andere stoffen)bijkomen door:

-verven

-invetten

-vertinnen

-verzinken

-verchromen

-emailleren

Aan de slag

Lees de tekst van 6.1