TH1 H3.3 Centrum en periferie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 3: Arm en Rijk 

Paragraaf 3.3 Centrum en Periferie

De landen in de wereld kun je indelen in 3 hoofdgroepen

Centrum:            De rijke, vooral westerse landen.
Semiperiferie:    De landen die de laatste twintig jaar een
                             flinke groei hebben doorgemaakt.

Periferie:             De armste landen.

 

Drie groepen in de wereld 

Centrum = landen met de meeste rijkdom en macht

Semi-periferie = landen die tussen het centrum en de periferie zitten

Periferie = een randgebied: landen die arm zijn en weinig macht

1- Centrum

De landen in het centrum zijn rijk en hebben veel macht.

Deze landen noemen we westerse landen.

Kenmerken van deze landen:

- goed onderwijs

- gezondheidszorg is goed geregeld

- mensen hebben een goed inkomen / veel geld

- de industrie verloopt goed : er worden ingewikkelde producten gemaakt zoals medicijnen en auto's.

2- Semiperiferie 

Zitten tussen het centrum en periferie in. Zij zijn onderworpen aan het centrum, maar oefenen macht uit op de periferie. 

Soms zijn het landen die eerst bij de periferie hoorden. 

Dit noem je opkomende landen. 

3- Periferie

De landen in de periferie zijn arm. We noemen deze landen ontwikkelingslanden of derdewereldlanden.

Kenmerken:

- mensen werken in de landbouw

- Veel kinderen kunnen niet naar school

- De gezondheidszorg is niet goed geregeld

- Grondstoffen uit deze landen worden verkocht aan landen in het centrum. Bijvoorbeeld goud en koper.

Global shift 

Vroeger was de indeling van de wereld heel duidelijk, maar de indeling is langzaam aan het veranderen. Landen ontwikkelen zich van periferie, naar semiperiferie. Er zijn ook landen die zich ontwikkelen van semiperiferie naar centrum. 

Het omgekeerde gebeurt ook!!!!

Deze verschuiving noem je global shift. 

wat voor prodcuten gaan er over en weer? 

Ontwikkelingsgraad 

Centrum = Meest ontwikkelde landen/gebieden 

Semiperiferie = Landen die goed bezig zijn (BRICS)

Periferie = Achterblijvers 

Welk land is geen BRIC-land?

1. Brazilië
2. Rusland
3. Indonesië
4. China

Waar ligt de armoedegrens wereldwijd?

1. $40 per dag
2. $5 per dag
3. €20 per dag
4. $1,25 per dag

Centrum

Semiperiferie

Periferie

Volgers

Koplopers

Achterblijvers

Rijk

Ontwikkelingslanden

Welk land hoort niet thuis in het rijtje centrum landen?

1. Duitsland
2. Madagaskar
3. Verenigde Staten
4. China

Welk land hoor niet thuis in het rijtje BRICS landen?

1. Brazilië
2. Rusland
3. Indonesië
4. Zuid-Afrika

Welke uitspraak klopt niet over centrumlanden?

1. Gemiddeld heeft iedereen het goed
2. Gezondheidszorg is sterk ontwikkelt
3. Grote verschillen tussen arm en rijk
4. Hoog percentage aan werkende mensen

Welke uitspraak is juist?

1. Centrumlanden hebben perifere landen nodig voor economische doeleinden
2. Perifere landen hebben de centrumlanden nodig voor economische steun
3. Geen van beide uitspraken is juist
4. Beide uitspraken zijn juist