Hoofdstuk 7

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 7 Indeling van stoffen

- Je kan stoffen indelen op basis van verschil in geleidingsvermogen

- Je kan de typische kenmerken van metalen benoemen

- Je kan metalen categoriseren op basis van corrosiegevoeligheid

- Je kan beschrijven hoe metalen op microniveau zijn opgebouwd

- Je kan vertellen wat een legering is en voorbeelden geven

Wat staat er op de planning vandaag?

1. Stukje theorie paragraaf 7.1/7.2

2. Aantal quizvragen via lessonup

3. Opgaves maken 1 tm 4, 6,  7, 9 tm 18

§ 7.1 Stroomgeleiding

Voor stroomgeleiding moet aan twee voorwaarden tegelijkertijd worden voldaan:

1)  De stof moet bestaan uit geladen deeltjes.

2) De geladen deeltjes moeten vrij kunnen bewegen.

Soorten stoffen

stroomgeleiding

• vast: - vloeibaar: -

• vast: + vloeibaar: +

• vast: - vloeibaar: +

Wat weet jij al van metalen?

Eigenschappen metalen

Edel/onedel/zeer onedel -> corrosie (roesten)

Legeringen

§ 7.2 Metalen

Kenmerken van metalen:

-Glimmend oppervlak

-Geleiden warmte en elektrische stroom

-Kunnen vervormd worden(buigen)

-Kunnen in gesmolten toestand worden gemengd (legering)

Metaalrooster

-Een metaal is opgebouwd uit metaalatomen. 

-De atomen zijn gerangschikt volgens een regelmatig patroon.

-Metalen geleiden elektrische stroom in vaste en vloeibare toestand.

 

Metaalrooster 

• De elektronen in buitenste schil noem je valentie-elektronen(negatief geladen).
• De valentie-elektronen kunnen vrij door het metaalrooster bewegen, ze zitten niet meer vast aan het atoom waar ze bij horen.
• Als een atoom 1 of 2 valentie-elektron(en) loslaat uit de buitenste schil, blijft een positief geladen atoom achter
• Een positief geladen atoom heet een ion

Metaalrooster

• Een metaalrooster -->  metaalatomen laten elektronen los --> positief geladen ion
• Aantrekkingskracht tussen de positieve en negatieve geladen deeltjes.
• Daardoor zit een metaalrooster stevig in elkaar.
  
• Binding tussen metaalionen en vrij bewegende elektronen heet metaalbinding

Vast vs. vloeibaar

• Vaste fase --> positieve metaalionen --> metaalrooster


• Vloeibare fase --> geen metaalrooster meer --> positieve ionen dicht bij elkaar
• Vloeibare fase --> negatieve elektronen en positieve ionen kunnen bewegen
• Dit verklaart waarom zowel vaste als
  vloeibare metalen goede elektrische
  geleiders zijn. 

• Bij gas geen stroomgeleiding. Waarom?

Metalen vervormen 

Metalen kunnen we (na verwarming) verbuigen. Op microschaal ziet dat er zo uit: patroon verandert nauwelijks, de aantrekkingskracht blijft.

Verschillen tussen metalen

Zware en lichte metalen (op basis van dichtheid en giftigheid):

- vergelijk Uranium: 19,1 g/cm³ met Titanium: 4,4 g/cm³

-Corrosie: een ingewikkeld proces waarbij metalen met stoffen uit de omgeving reageren, zoals water en zuurstof.

Verschil in edelheid (gevoeligheid voor corrosie)

- Edele metalen: goud, platina, zilver

- Onedele metalen: ijzer, tin, aluminium

Legeringen

Een legering is een afgekoeld mengsel van samengesmolten metalen

Een legering heeft andere stofeigenschappen dan de afzonderlijke metalen

Metaalrooster legeringen

-Microniveau van een metaalrooster die vervormd wordt door het inbouwen van een groter of kleiner atoom.

-Verhouding waarin grotere en kleinere atomen voorkomen in het rooster is van invloed op de eigenschappen van de legering.

Wat zijn zware metalen? Zware metalen zijn metalen die:

1. een hoge dichtheid hebben
2. erg giftig zijn
3. heel goed met andere stoffen reageren
4. een hoge dichtheid hebben én erg giftig zijn

Wat zijn legeringen?

1. Vaste stoffen van metaal.
2. Zijn mengels van metaal.
3. Oplossingen van metalen.
4. Residu van metalen.

Metalen kunnen:

1. In vaste en vloeibare fase NIET geleiden
2. In vaste fase en in vloeibare fase WEL geleiden
3. In vaste fase WEL geleiden in vloeibare fase NIET
4. In vaste fase NIET geleiden, in vloeibare fase WEL

Welke geladen deeltjes kunnen er vrij bewegen in vloeibaar metaal?

1. Positieve ionen
2. Negatieve elektronen
3. Beide
4. Geen

Een metaalatoom kan elektronen uit de wolk loslaten. Wat is het gevolg van het loslaten van het elektron?

1. De elektronen creëren stroom
2. Het metaal vormt een legering
3. Het metaalatoom krijgt een positieve lading
4. Het metaal verandert van fase

Een metaal reageert niet met zuurstof. Om wat voor soort metaal gaat het

1. Edel metaal
2. Licht metaal
3. Zwaar metaal
4. onedel metaal

Volgende week

Korte herhaling §7.1/7.2

§7.3 Moleculaire stoffen