§1.2 Extreem weer deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Openingsfoto

Beschrijving van de afsluitende foto

‘Uitzonderlijke’ tornado’s teisteren zuiden VS: ruim 30 doden

In het zuiden van de Verenigde Staten zijn al ruim 30 mensen om het leven gekomen door het zware stormweer. Alleen al in Mississippi kwamen elf mensen om het leven na de doortocht van verschillende tornado’s. Ook South Carolina, Louisiana, Georgia en Arkansas zijn zwaar getroffen. Meer dan een miljoen huishoudens zit zonder stroom.

Bron: Het Parool/ANP 14 april 2020, 02:55

Hoofdstuk 1: 

Verenigde staten in beeld

§1.2 

Extreem weer deel 1

Lesplanning 

Aanwezigheid, boekencontrole en huiswerkcontrole

Mededelingen:

Uitleg §1.2 'Extreem weer' deel 1

Maak van §1.2 'Extreem weer' vraag 1 t/m 3

Lesafsluiter: Lesdoelcheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Hoe ontstaat luchtdruk?
2. Hoe wordt wind gemeten?
3. Leg de Wet van Buys Ballot uit
4. Welk 5 luchtsoorten beïnvloeden het weer in de VS? Benoem ook 2 voorbeelden van weer situaties 

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

Wat weet je nog van de vorige keer?

Dagopening: Actualiteit

https://nos.nl/l/2498848

Luchtdruk

Luchtdruk: het gewicht van de lucht wat op de aarde drukt.

• Meten        barometer
• Eenheid       hectopascal (hPa), millibar(Mb)

Regel 1: Lucht stroomt ALTIJD van hoog naar Laag. 

Je voelt en ziet deze luchtstromen als wind!

Wind

Wind is verplaatsing van lucht tussen hoge druk gebied en lage druk gebied.

Regel: Hoe groter het verschil in luchtdruk, hoe harder het waait.

Dit kun je zien door lijnen van gelijke druk = isobaren. 

veel lijnen bij elkaar, groot luchtdruk verschil.

weinig lijnen bij elkaar, klein luchtdruk verschil.

De windkracht wordt gemeten op de schaal van Beaufort: Windkracht 1 t/m 12

Hoge druk 

Ontstaan hoge druk

1. Lucht komt van hoog uit de atmosfeer, daar is het zeer koud! (-50°C a -60°C)

2. Koude lucht is zwaar waardoor het daalt,

3. Lucht warmt op wanneer het daalt, wolken lossen hierdoor op.

4. Aan het aardoppervlak ontstaat er een overvloed aan luchtdeeltjes.

Weer bij een hoge drukgebied:

• Mooi zonnig weer met geen bewolking.

Een hoge druk gebied wordt ook wel een maximum genoemd.

Lage druk

Ontstaan lage druk

1. Warme lucht stijgt op van het aardoppervlak 

2. Warme lucht is licht, waardoor het opstijgt

3. Lucht koelt af wanneer het opstijgt, hierdoor ontstaan wolken.

4. Aan het aardoppervlak zijn er minder luchtdeeltjes.

Weer bij een lage drukgebied:

• Slecht weer met veel bewolking en kans op neerslag 

Een lage druk gebied wordt ook wel een minimum genoemd.

Luchtcirculatie 

op aarde

Vraag 1: Beschrijf wat je op de twee afbeeldingen ziet?

Vraag 2: Welke relatie kun je leggen tussen beide afbeeldingen?

Vraag 3: Verklaar hoe luchtcirculatie ontstaat

Vraag 4: Bedenk zelf een relevante vraag bij deze afbeeldingen

Werkvorm: DDU

In 5 minuten ga je:

• Denken: zelfstandig de vragen beantwoorden
• Delen: bespreken met je buren aan je tafel
• Uitwisselen: gezamelijk de antwoorden uitwisselen

Luchtcirculatie 

op aarde

Wet van Buys Ballot

1. Wind stroomt altijd van H        L

2. Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar rechts!

3. Op het noordelijk halfrond heeft de wind een afwijking naar links!

Afwijking ontstaat door het 

Afwisselend patroon:

Lage luchtdruk gebieden (L)	Hoge luchtdruk gebieden (H)
- rond de evenaar - rond 60° NB - rond 60° ZB	- 90° NB en 90° ZB (poolgebieden) - rond 30° NB - rond 30° ZB

Corioliseffect

Corioliseffect

Door de draaiing van de aarde zal de wind niet recht door waaien, maar krijgt een afwijking.

Voorbeeld: Bij een welbekend schietspel, moet er een vijand op een lange afstand worden neergeschoten, ook wel snipen. Je houdt rekening met de wind maar ook met de draaiing van de aarde. Je mikt daarom ook niet recht op het doel maar er een stukje ernaast. De kogel gaat recht doorde lucht, maar het doel beweegt met de draaiing van de aarde mee, met een snelheid van 1.670 km per uur.

Luchtcirculatie op aarde

Beschrijving:

Hogedrukgebieden gaan gepaard met dalende luchtbewegingen, terwijl bij lagedrukgebieden de lucht stijgt. Hierdoor ontstaat er respectievelijk een overschot en tekort aan lucht. Bij lagedrukgebieden is sprake van stijgende lucht en daarmee vorming van wolken, buien en regengebieden. Onbestendig weer dus. Bij hogedrukgebieden is sprake van dalende luchtbeweging, uitdroging van lucht en vaak weinig wolken.

 Luchtsoorten(1)

Luchtsoort = een grote hoeveelheid lucht met een bepaalde temperatuur en vochtigheid.

5 luchtsoorten: 

• erg koude droog, 
• koel en vochtig,
• koud en droog,
• warm en vochtig, 
• warm en droog.

Front:

Het grensgebied tussen twee verschillende luchtsoorten heet een front. Op deze plek ontstaan depressies. Vaak is het dan slecht weer.

gebergte

H

H

H

L

L

L

H

hoge druk

L

lage druk

H

 Luchtsoorten(2)

Luchtsoorten hebben invloed op het weer in de VS.

Ze verplaatsen zich door verschillen in luchtdruk.

Door de noord-zuidligging van de gebergten.  kunnen bepaalde luchtsoorten ver landinwaarts

trekken.

Luchtsoorten veroorzaken extreem weer:

• Northerns (koudegolf)
• Southerns (hittegolf)
• Tornado's (2e les
• Orkanen (3e les)

Maar ook beïnvloeden zij het weer, omdat luchtdrukgebieden steeds verplaatsen.

gebergte

H

H

H

L

L

L

H

hoge druk

L

lage druk

H

A: zomer - B winter

■ Voor de kust van Florida ligt ‘s zomers een hogedrukgebied. Vanuit dat hogedrukgebied stroomt lucht weg, met de wijzers van de klok mee. Via de Golf van Mexico waait de warme, vochtige wind over zee naar de zuidelijke staten in de VS. Hier heerst een warm en vochtig zeeklimaat.

A: zomer - B winter

■ In California is er een Middellandse Zeeklimaat. In de zomer wordt het weer bepaald door een hogedrukgebied. Dit ligt vlak voor de kust op de Grote Oceaan. Het is er dan droog en zonnig. ‘s Winters ligt het hogedrukgebied een stukje zuidelijker. In California waait er dan een aanlandige wind die voor koeler weer met neerslag zorgt.

De Northerns 

De northerns of blizzards, cold waves = koude golf. Het zorgt voor extreme kou en veel sneeuw. 

Ontstaan:

 Door het ontbreken van een gebergte ligt het binnenland open voor koude, droge poolwinden uit het noorden.

 Het polair hogedrukgebied boven Canada dwingt in de winter de depressies naar het zuiden en westen. Daardoor valt er in het binnenland van de VS bijna geen neerslag.

 De droge poollucht kan in de winter soms heel ver naar het zuiden doordringen. 

Winter in New York

De Southerns  

De Southerns of: hot wave, heat wave = warmte golf. Het zorgt voor hoge temperaturen en veel neerslag.

Ontstaan:

 Door het ontbreken van een gebergte ligt het binnenland open. Zomers waaien er een warme, vochtige winden uit het zuiden, vanaf de Golf van Mexico. Dan zijn de temperaturen hoog en valt er veel regen. 

Op één plek kan het in het voorjaar de ene dag  

20°C en de dag erna  –10°C.

Zomer in New York

Het wordt in de zomer hier al gauw 35 a 40°C.

Werkvorm: Placemat

Benoem 3 feiten van de les

Stel 3 vragen aan je buurman/ vrouw over de stof

Benoem 3 begrippen van de les

Benoem 3 dingen die je nog niet wist 

Benoem 3 dingen van de vorige les 

Aantekeningen niet toegestaan!

Lesdoelcheck

1. Hoe ontstaat luchtdruk?
2. Hoe wordt wind gemeten?
3. Leg de Wet van Buys Ballot uit
4. Welk 5 luchtsoorten beïnvloeden het weer in de VS? Benoem ook 2 voorbeelden van weer situaties 

Aan het werk 

Wat?	Havo: §1.2 'Extreem weer' vraag 1 t/m 3 VWO: §1.2 'Extreem weer' vraag 1 t/m 3
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna checken we de leerdoelen
Klaar?	Maak de herhaling of Keuzemenu B of de Quizlet

Aan het werk

Ik begrijp het wel	Extra oefenen	Lastig?
Zelfstandig werken: Havo : §1.2 'Extreem weer' vraag 1 t/m 3 VWO: §1.2 'Extreem weer' vraag 1 t/m 3 Klaar? Keuzemenu B: Statenpuzzel	Maak de herhaling Klaar? Maak de Quizlet	Extra uitleg en we maken samen nog eens de lesdoelen

0