4. Kunst Drama: nonverbale en verbale expressie en emoties

• Drama
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom M3

KUNST DRAMA 2024-2025

Les 4

Periode 1

Week 1: wat is theater?

Week 2: 5 W’s

Week 3: Theatrale middelen

Week 4: Non verbale en verbale expressie + emotie

Week 5: hoge en lage status

Week 6: improvisatietechnieken

Week 7: theatervormgevingsmiddelen (1)

Week 8: theatervormgevingsmiddelen (2)

Week 9: herhalen begrippen

Week 8: oefentoets maken

Vandaag

Terugblik: theatrale middelen

Emoties

Acteren: emoties in spel

Non verbale en verbale expressie

Vragen over scene

Huiswerk

Afsluiting

Wat zijn theatrale middelen?

1. Wie, wat, waar, waarom en waardoor?
2. Spelgegevens, mise-en-scene en materiële vormgevingsmiddelen
3. Middelen om het theaterstuk naar een hoger plan te tillen
4. Vormgegeven van een theaterstuk

Kijkopdracht: beschrijf de theatrale middelen in de videoclip van Stromae

Kijkopdracht: beschrijf de theatrale middelen in de videoclip van Stromae

1. Wat zijn theatrale middelen? Leg uit:
1....
2....
3....

Terugblik

THEATRALE MIDDELEN

1. Spelgegevens (5 W’S)

2.  Mise-en-scene

3. Theatervormgevingsmiddelen - decor, geluid, grime, licht, rekwisieten (attributen), kostuum.

Leerdoel

Aan het einde van deze les:

- kun je uitleggen wat emoties met theater te maken hebben

- kun je minimaal 4 emoties benoemen en uitleggen

- kun je non-verbaal en verbaal spel beschrijven aan de hand van emoties

1. Emoties

Voordat we het hebben over wat emoties met theater te maken hebben, het volgende filmpje: zie volgende slide



Emoties

Wat heb je gezien?

VRAAG: wat straalt ze uit? Wat doet ze? Waar kijkt ze naar?

VRAAG: wat straalt hij uit? wat doet hij? Waar kijkt hij naar?

VRAAG: wat straalt hij uit? wat doet hij? Waar kijkt hij naar?

Er zijn 4 basisemoties.

Welke denk je dat dat zijn?

Blij

Boos

Bang

Bedroefd

Emoties! Welke zie je?

Welke emotie heeft dit personage en hoe hoor je dat in het stemgebruik?

Angst, door het zachtjes praten

Beschrijf in houding en stem hoe je kan zien dat Harry boos is.

Welke emotie zie je aan het einde bij "Juf Ank". Beschrijf haar mimiek.

Welke emotie zie je in dit fragment. Benoem de bewegingen.

Welke emotie heeft de vrouw in de roze blouse? Benoem haar mimiek.

Emoties en tekst

Emotie is een essentieel “ingrediënt” om een personage / tekst tot leven te brengen en om een personage geloofwaardig te laten zijn!

Spelen emoties

Hoe speel je emoties?

Je gebruikt bij spelen van emoties:

Houding

Stem

Techniek

Als je tussen verschillende emoties wisselt, dan heet dat schakelen

Van tekst naar spel

Een tekst bevat geen eenduidige emoties en kun je dus vrij

interpreteren! Door een tekst met emotie te spelen krijgt het betekenis...

GAST

Ober, er zit een vlieg in mijn soep.

OBER

Dat meent u niet meneer.

GAST

Dat meen ik zeer zeker wel ober.

OBER

Wat zielig meneer. 

GASTZielig? Eerder heel onsmakelijk ober.

OBER

Het zal je maar overkomen meneer.

Acteren met emoties

• Acteren is niet iemand nadoen, of in de huid van een ander kruipen om hem te worden. Om emoties te kunnen spelen moet een acteur andere bronnen aanboren.
  
• Emoties die zichtbaar worden door het lichaam (fysiek) en de stem van de acteur
  
• Meerdere lagen
  
• Groot en tonend/overdreven
  
• Klein en ingeleefd
  

Analyseopdracht

1. Kies een scène uit een film, serie of theaterstuk met duidelijke emoties.
2. Kies twee personages uit de scène en bepaal welke emotie elk personage laat zien.
3. Beschrijf hoe elk personage hun emotie uitdrukt via lichaamstaal (houding, bewegingen, gezichtsuitdrukking).
4. Beschrijf hoe ze hun stem gebruiken om de emotie over te brengen (toon, volume, tempo).
5. Analyseer of ze hun emotie groot en overdreven (tonend) of klein en ingeleefd spelen.
6. Bedenk een nieuw personage voor de scène en beschrijf hoe die een andere emotie toont, fysiek en vocaal.

2. Non verbale en verbale expressie

Expressie

Zich uiten in handelingen, al dan niet in rol

Wat is non-verbale expressie?

Non-verbale expressie (Lichaam) = Fysiek spel

- Bewegingen

- Gebaren

- Handeling

- Lichaamshouding

- Mimiek

In de voorstelling Staal krijgt het publiek een kijkje in de hoofden van zeven stoere jongens, die bijna mannen zijn. Ze lachen, vechten, schreeuwen, stoeien, dansen, zingen, klimmen en brullen en doen dat met een energie die oermannelijke kracht uitstraalt. De voorstelling lijkt daarmee een ode aan het testosteron. De spelers kennen geen remmingen: het is een roekeloze bewegingsexplosie die soms ineens onverwachte kwetsbare momenten heft. Want al krijgen de spierbundels de vrije loop, de stoere mannen transformeren geregeld weer in kleine jongens die er op hopen een complimentje van hun vader te krijgen.

Teken de mise en scene in je map

Beschrijf de non-verbale expressie van de drie acteurs.

Verbale expressie met stem

Bij personages (spel) --> tekst

• accent
• klemtoon
• pauzering
• tempo
• toonhoogte
• volume
• woordkeuze

Acteurs kunnen hun stem op allerlei manieren gebruiken. Zo kunnen ze spelen met volume en tempo, een bepaald accent aannemen of verschillende intonaties in de tekst leggen. Daarmee brengen ze emoties over aan het publiek.

Opdracht 1: scene analyseren

Bekijk de eerste scene van Orkater/Nieuwkomers: De Dingen die Begraven Liggen

Beschrijf:

• de non-verbale expressie met het gebruik van lichaam (mimiek, gebaren, bewegingen, lichaamshouding, handeling) van 1 personage
  
• de verbale expressie met stem van hetzelfde personage
  
• vul vervolgens de spelgegevens in over de scene
  

Beschrijving scene

DE DINGEN DIE BEGRAVEN LIGGEN

Een ode aan de zoekende mens

Een ridder doolt rond op een eindeloze zandvlakte. Hij is op zoek naar zijn zwaard. In plaats daarvan vindt hij een man met een metaaldetector, die op zijn beurt zoekt naar verlossing. Ze komen tot een deal: Als de man de ridder helpt zijn zwaard te vinden, zal de ridder de man doden met zijn zwaard. Wat volgt is een kosmische, surrealistische, muzikale zoektocht. Een roadtrip zonder wegbeschrijving waarin het leven nooit loopt zoals gehoopt.

Opdracht: scene analyseren
- non verbale en verbale expressie
- spelgegevens

Opdracht 2: analyseren scene (2)

CITIZEN KANE

Met een lijst van 254 gebeurtenissen trekt Sadettin Kırmızıyüz ons zijn leven binnen, van zijn jeugd in Zutphen tot zijn huidige bestaan in Amsterdam Noord. Steeds weer wordt zijn biculturaliteit hem ingepeperd, alsof hij er nooit bij mag horen. Een hyperpersoonlijke vertelling die voelbaar maakt hoe meedogenloos en geniepig identiteitspolitiek en racisme in Nederland werken.

npo.nl

Opdracht: scene analyseren
- non verbale en verbale expressie
- spelgegevens
- welke emoties benadrukt Kırmızıyüz met zijn non verbale expressie?

Check: leerdoelen

Je weet wat 4 emoties zijn

Je weet wat non verbale expressie is 

Je weet wat verbale expressie is 

Je kunt een scene analyseren adhv non verbale en verbale expressie

Noem drie dingen die je vandaag hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Noem 1 ding wat je graag nog wilt herhalen in de volgende les