Introductie verzorgingsstaat

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Telefoons graag in de telefoontas

Vandaag

Introductie hoofdstuk 4 Verzorgingsstaat

• Gedachtenexperiment
• Uitleg
• Aan de slag

Lesdoelen:

- na deze les kan je uitleggen wat een verzorgingsstaat is

- na deze les kan je uitleggen wat de 'welfare triangle' is

Gedachte-experiment

• De samenleving is nieuw en bestaat uit 1000 mensen
• Deze nieuwe samenleving moet worden ingericht
• Deze 1000 mensen gaat hier over vergaderen en stemmen
• De 1000 mensen verschillen qua sociaal-economische positie
• Je kent je eigen positie niet 

Gedachte-experiment

• Wat stel jij voor tijdens deze vergadering:
  
• Welke voorzieningen voorzieningen wil je dat de overheid van deze nieuwe samenleving gaat aanbieden? Onderwijs, gezondheidszorg, woningen, uitkeringen?
• Waarom? 
• Hoe gaat dit betaald worden?  

John Rawls

• Veil of ignorance (sluier van onwetendheid)
• Als je vanuit dit principe samenleving zou inrichten krijg je rechtvaardige samenleving
• Eigenbelang speelt geen rol 

Verzorgingsstaat

Samenleving waarin de overheid alle burgers helpt te voorzien in hun basisbehoeften

Wat zijn basisbehoeften? 

Drie hoofdgebieden:

• Onderwijs
• (gezondheids)zorg
• Sociale zekerheid

Hoe wordt dit betaald? 

Solidariteit belangrijke waarde

Welzijnsdilemma

Links

Midden

• Bestaanszekerheid

• Solidariteit

Rechts

• Eigen verantwoordelijkheid

Hoeveel verschil in welzijn en welvaart mag er zijn? 

Voordeel

Iedereen krijgt dezelfde hulp.

Nadeel

Er is geen keuzevrijheid. Iedereen betaalt verplicht mee aan hulp die ze misschien zelf nooit krijgen.

Hoe kan het ander?

Drie reguleringsmechanismen: 

• Overheid
• Markt
• Particulier initiatief

Jullie kunnen hulp krijgen van de overheid. Bijv. door het persoongebondenbudget. De overheid maakt wetten waarin staat wie er recht hebben op geld en verzorging. Hieraan zitten natuurlijk grenzen

Dit is wanneer mensen het allemaal zelf doen. Dit kan uit naastenliefde of solidariteit. Mensen helpen elkaar omdat ze dit willen niet omdat het een verplichting is.

Op de markt kan je zorg kopen. In principe kun je alle verzorging kopen maar het kost (veel) geld. Aanbieders op de markt willen vaak winst maken dus je bent vaak veel geld kwijt. Maar je hebt wel alle vrijheid en bent niet gebonden aan strakke overheidsregels.

Opdracht

Bedenk 5 voorzieningen waar jij/jouw gezin/familie gebruik van maakt, die bij de verzorgingsstaat horen. 

Voorbeelden

Zorg: fysiotherapie, psycholoog, huisarts, tandarts, verpleeghuis

Onderwijs: middelbare school, toeslag kinderopvang/BSO, muziekschool, sportclub, studielening/financiering, bibliotheek

Sociale zekerheid: kinderbijslag, WW uitkering, AOW, bijstand, WIA

Sociale huurwoning, culturele instellingen

Afsluiting

Lees blz 58

Tot morgen!