Kapitel 5 - Grammatik A & B

• Duits
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Het werkwoord in de tegenwoordige tijd

FEESTTENTEN-REGEL

Leerdoel

Je kunt regelmatige werkwoorden correct in het Duits vervoegen 

Hoe vind je de stam van een werkwoord?

Hoofdregel (feesttenten)

	FE-
ich	spiel e
du	spiel st
er / sie / es	spiel t
wir	spiel en
ihr	spiel t
sie / Sie	spiel en

Uitzonderingen - (e)ettenten

ich	heiß e
du	heiß t
er / sie / es	heiß t
wir	heiß en
ihr	heiß t
sie / Sie	heiß en

de EETTENTEN-regel gebruik je als de stam op een -s, -ss, -ß, -x of -z eindigt.

Uitzonderingen 

ich	arbeit e
du	arbeit es t
er / sie / es	arbeit et
wir	arbeit en
ihr	arbeit et
sie / Sie	arbeit en

Als de stam op een -d of -t eindigt, krijg je bij du, er/sie/es en de ihr-vorm een tussen -e!

Uitzonderingen 

ich	öffn e
du	öffn es t
er / sie / es	öffn et
wir	öffn en
ihr	öffn et
sie / Sie	öffn en

Speciale werkwoorden (atmen, regnen, zeichnen, rechnen, öffnen) krijgen bij du, er/sie/es en ihr een tussen e. 

Dit geldt ook bij de werkwoorden: atmen, regnen, zeichnen & rechnen.

Hoe gebruik je deze regels?

1. Neem de stam van het werkwoord 

2. Kijk welk persoonlijk voornaamwoord in de zin staat.

3. Kijk welke regel je moet toepassen. 

- stam op -s, -ss, -ß, -x, of -z = (E)ETTENTEN

- stam op -t of -d = tussen 'e'-regel

- een speciaal werkwoord = tussen 'e'-regel 

- niks bijzonders = FEESTTENTEN-regel. 

Oefenen met de FEESTTENTEN-REGEL

Ich ...... einen Brief (schreiben)

1. schreib
2. schreibe
3. schreibt
4. schreiben

Wir ....... gerne Karaoke. (singen)

1. singe
2. singen
3. singt
4. singst

....... Susanne auch ins Kino? (gehen)

1. gehe
2. gehst
3. geht
4. gehen

Peter und Tom ...... jeden Samstag Sport. (machen)

1. mache
2. machst
3. macht
4. machen

Nu oefenen met de FEESTTENTEN-regel en de uitzonderingen!

Siehst du das Kind? Es ... seine Eltern. [suchen]

Max . . . seiner Freundin Ohrringe.
[schenken]

Wie lange . . . du schon im Kaufhaus?
[arbeiten]

Warum . . . du diesen Mann so?
[hassen]

Das Flugzeug ... um 14:30 Uhr.
[landen]

... du deine Zähne zweimal am Tag?
[putzen]

Mit wem . . . du denn die ganze Zeit?
[tanzen]

Wir ... einkaufen.
[gehen]

Er ... jeden Tag eine Stunde.
[boxen]

Ihr ... sehr fleißig!
[arbeiten]

Sterke werkwoorden

Doel: 

• Je kunt sterke werkwoorden in de tegenwoordige tijd correct vervoegen.
• Je kunt verschillen herkennen tussen zwakke en sterke werkwoorden en past deze kennis toe in verschillende contexten.

Nieuwe uitzonderingen...

De regels die we tot nu toe geleerd hebben, kun je toepassen op de zwakke en sterke werkwoorden, maar er komen nieuwe uitzonderingen bij...  

Hoe herken je een sterk werkwoord?

Grammatik A

Het sterke werkwoord met een a in de stam in de tegenwoordige tijd

a-Umlaut regel

fahren = rijden (sterk werkwoord)

Sterke werkwoorden met een a in de stam 

krijgen in de tegenwoordige tijd bij 

du en er/sie/es een Umlaut (puntjes). 

ich fahre

du fährst

er/sie/es fährt

wir fahren

ihr fahrt

sie/Sie fahren

Dezelfde uitgangen als het zwakke werkwoord, dus FEESTTENTEN. 

Grammatik B

Het sterke werkwoord met een e in de stam in de tegenwoordige tijd

e/i-Wechsel regel

spreken sprechen	zien sehen
ich spreche	ich sehe
du spr i chst	du s ie hst
er/sie/es spr i cht	er/sie/es s ie ht
wir sprechen	wir sehen
ihr sprecht	ihr seht
sie/Sie sprechen	sie/Sie sehen

Een sterk werkwoord met een e in de stam krijgen in de tegenwoordige tijd bij du en er/sie/es een i(e) .

 

Lange –e wordt ie --> du siehst 

Korte –e wordt i --> du sprichst

Dezelfde uitgangen als het zwakke werkwoord, dus FEESTTENTEN. 

Uitzonderingen op de e(i)-Wechsel regel

geven geben	nemen nehmen
ich gebe	ich nehme
du gibst	du nimmst
er/sie/es gibt	er/sie/es nimmt
wir geben	wir nehmen
ihr gebt	ihr nehmt
sie/Sie geben	sie/Sie nehmen

Bepaal dus wel eerst altijd of een werkwoord zwak of sterk is!

Nächstes Mal (tragen)______ er meine Tasche für mich.

(schlafen) ________ ihr immer so lange?

Wir (fahren) ..........morgen nach Deutschland.

Was (essen) ............ du am liebsten?

Mein Vater (helfen) ............ mir immer bei den Hausaufgaben.

Bis wann (schlafen) ........... du?

Was (lesen) ..... du am liebsten?

(fahren) Ich ............ nach München.

Paar laatste controle vragen

Hoe herken je sterke werkwoorden?

Wat gebeurt er met sterke werkwoorden met een -e in de stam in het Duits in de tegenwoordige tijd?

Wat gebeurt er met sterke werkwoorden met een a in de stam?

Wanneer komt er een -i en wanneer -ie?