Wilhelmus

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Earth week

de aarde

Deze week extra goed zorgen voor de aarde.

Wat doen jullie?

Literatuur Middeleeuwen

Wat doen we vandaag?

Grammatica: verleden tijd herhaling

Het Wilhelmus

Inquiry questions

Wie was Willem van Oranje? Wanneer leefde hij? Hoe ging hij dood?

Wat is het Wilhelmus?

Willem van Oranje-Nassau

Het Wilhelmus gaat over Willem van Oranje-Nassau, een Nederlandse edelman die in 1568 in opstand kwam tegen de Spaanse koning. Hij legde de basis voor de Republiek der Nederlanden.

Het Wilhelmus is about Willem van Oranje-Nassau, a Dutch nobleman who started the resistance againste the Spanish king in 1568. He was the founder of the Republic of the Netherlands.

Het Wilhelmus

1533-1584

Strijdlied (battle song) over Willem van Oranje

Canon van Nederland

Voor meer informatie over het canonvenster Willem van Oranje, klik hier.

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Het Wilhelmus is een heel lang lied met 15 coupletten.
The Wilhelmus is a very long song with 15 verses.

Elke eerste letter van een couplet is de letter van Wilhelms naam.
Every first letter of every verse is a letter of Wilhelms name (acrostichon or acrostic).

Weetje: meestal wordt alleen het eerste couplet gezongen. 

Fun fact: usually only the first verse is sung. 

Afbeeldingen

Midden: 

Portret van Willem van Oranje door Adriaen Thomasz.

Rechtsonder:

Het Prinsenhof In Delft, residentie van Willem van Oranje

Aardappeloproer

1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen dat er een schip vol aardappelen in een van de grachten lag. Ze gingen erop af en plunderden het schip: hun schorten vol aardappelen. De dag erna waren er meer plunderaars. Pas nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust terug

Dit weet je al

Dit leer je nu

Doen!

Terugkijken

Afbeelding vergroten

Klik op de hotspot

Navigeren door de les

Kijken

https://npokennis.nl/story/193/waarom-is-oranje-de-kleur-van-nederland

Hoe werkt deze les?

De code van de les: deze kunt u met uw leerlingen delen als zij gebruik maken van een device (zoals telefoon of tablet). Zij kunnen nu interactief deelnemen aan de les.

Devices in de klas: vink aan als uw leerlingen gebruik maken van een device (zoals telefoon of tablet), vink uit als u klassikaal gebruik wilt maken van de les.

Duits of Diets?

Toen het Wilhelmus rond 1570 werd geschreven, had het woord Duits een heel andere betekenis dan het nu heeft. Het was een veel gebruikt synoniem voor Diets, dat Nederlands of volks betekende.  Maar in het Engelse Dutch is de oorspronkelijke betekenis nog steeds terug te horen.
When the Wilhelmus was written, the word Duits (German) had a totally different meaning then it has now. It was a synonym for Diets which meant Nederlands or volks (of the people). In the English word Dutch you can still hear the original meaning of the word. 

 

 

Het Wilhelmus op papier

Dit is de oudste versie van het Wilhelmus op papier.

Het wordt bewaard in Brussel.

Wie zijn de geuzen?

De Geuzen waren piraten die Willem hielpen te vechten tegen de Spanjaarden. De Geuzen were a sort of pirates who helped Willem to fight against the Spanish rule. 

 

Zij zongen het Wilhelmus voor en tijdens gevechten om de Spaanse soldaten bang te maken. They sang the Wilhelmus before and during battle to scare the Spanish Soldiers.

Inname Den Briel - 1 april 1572

De Watergeuzen namen in naam van Willem van Oranje de stad Den Briel in handen.

Het Wilhelmus was oorspronkelijk een soldatenmarsliedje: een energiek deuntje waar je lekker op kon marcheren. 

The Wilhelmus was originally a soldiers march song, good for marching.

Soldatenmars

Wanneer hoor je het Wilhelmus?

 You hear the Wilhelmus 

when people are celebrating such as:  Koningsdag (27 april),  Dodenherdenking (4 mei) en Bevrijdingsdag (5 mei).

Bij bijna alle internationale sportwedstrijden wordt het Wilhelmus gespeeld. At almost all international sports games you hear it.

Over wie gaat het Wilhelmus eigenlijk?

1. Willem Alexander
2. Willem van Oranje-Nassau
3. Koning Willem III
4. Willem van Hanegem

Les zonder devices

U beantwoordt de vraag samen met de leerlingen op het bord.

Hoeveel coupletten (verses) heeft het Wilhelmus?

1. 2 coupletten
2. 8 coupletten
3. 15 coupletten
4. 18 coupletten

Les zonder devices

U beantwoordt de vraag samen met de leerlingen op het bord.

In het eerste couplet hoor je de volgende zin: 

In the first verse you hear:

'Ben ik van Duitsen bloed.'

Het gaat toch over Willem van Oranje die strijdt voor de Nederlanden? Hoe kan dat? But it is about Willem van Oranje who fights for the Dutch? What does this mean?

1. 'Duits' is het Oudnederlands woord voor 'Diets' en dat betekent (means) Nederlands.
2. Het moet eigenlijk zijn: "Hou ik van Duitsen bloed." He disliked Germans.
3. Willem van Oranje was een Duitser.

Hoe denk je dat de geuzen het Wilhelmus zongen?

How do you think the Geuzen sang the Wilhelmus?

Het Wilhelmus wordt altijd afgespeeld of gezongen ...

Waar of niet waar?  

Sleep naar het juiste vak.

Waar

Niet waar

Als een afgevaardigde van het koningshuis op staatsbezoek is in het buitenland.

Aan het begin van elke schooldag.

Tijdens dodenherdenking op 4 mei.

Op Koningsdag.

Op 1 januari.

Bij internationale sportwedstrijden.

Bij het begin en einde van de dag op radio en televisie.

Tijdens Bevrijdingsdag op 5 mei.

Wat voel jij als je het volkslied van jouw land hoort?
What do you feel when you hear the national anthem of your country?

Woordweb

Les met devices 

De leerlingen beantwoorden deze vraag via hun device. De antwoorden verschijnen in beeld. U maakt de antwoorden zichtbaar door op het spreekwolkje te klikken. Door nogmaals klikken ziet u tevens de naam van de leerling staan. Optioneel: opmerkingen kunnen worden verwijderd door ze naar de prullenbak te slepen.

 

Les zonder devices 

U beantwoordt de vraag samen met de leerlingen klassikaal.

ui

Name one thing you learnt in this lesson OR ask a question about somehting you don't quite understand (in Dutch).

Lees de tekst

Tekst Willem van Oranje. 

Onderstreep alle werkwoorden in de verleden tijd.

Underline all verbs in the past tense. 

What is the whole verb?

Task 15 min.

Schrijf 5 zinnen over de geschiedenis van Nederland. Gebruik de verleden tijd. Lever je zinnen in. Write 3 sentences about the history of the Netherlands. Use the past tense. Hand in your sentences.

Ben je klaar? Done?

Do the exercise on the copies. Fill in the past tense. Highlighted verbs are important to know.

         Fijne vakantie!