4 VWO Thema 1.1 wat kun je met biologie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 1: Inleiding in de biologie

Basisstof 1:

Wat kun je met biologie?

Uitleg - Opdracht - Quiz - Afsluiting 

Leerdoelen BS1

TH1-BS1 begrippen:

organismen

stofwisseling

soort

levenscyclus

levensloop

DNA

organellen

weefsel 

orgaan

orgaanstelsel

populatie

levensgemeenschap

ecosysteem

systeem aarde

emergente eigenschap

Lees de begrippen. Welk begrip(pen) vind je nog lastig? 

Wat is biologie?

Basisstof 1: Wat kun je met biologie?

• Biologie is de leer van het leven (een natuurwetenschap)
• Bij biologie bestudeer je organismen
• Organismen kunnen levend of dood zijn

Levensverschijnselen

Organismen worden als levend beschouwd als ze levensverschijnselen vertonen.

welke levensverschijnselen ken je? 

Organismen

Organismen doen aan stofwisseling 

• Ademhalen, uitscheiden en voeden horen bij stofwisseling
• Stofwisseling = alle chemische reacties in een organisme
• Enzymen spelen een belangrijke rol bij stofwisseling. Zij katalyseren de reacties

Levensloop en levenscyclus

• Een individu heeft een levensloop.
• Deze begint met het leven en eindigt met de dood
• Een soort heeft een levenscyclus.
• Deze stopt pas als de soort uitsterft

wanneer hebben we het over dezelfde soort? 

Wanneer behoren 2 individuen tot dezelfde soort?

1. Als ze nakomelingen kunnen krijgen
2. Als ze vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen
3. Als ze heel erg op elkaar lijken
4. Als ze evenveel chromosomen hebben

wanneer hebben we het over dezelfde soort? 

als twee individuen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen

Organisatieniveaus

Molecuul (bouwsteen van stoffen)

organel (structuur in cel)

Cel (bouwsteen van organisme)

Weefsel (cellen met dezelfde vorm en functie)

Orgaan (deel van organisme met specifieke functie)

Orgaanstelsel (organen die samenwerken aan één taak)

Organisme (levend wezen)

Populatie (groep individuen van dezelfde soort)

Levensgemeenschap (verschillende populaties in een bepaald gebied)

Ecosysteem (levensgemeenschap met alle levenloze natuur in een gebied)

systeem aarde (alle ecosystemen op aarde)

Emergente eigenschappen

• als organisatieniveaus gaan samenwerken: (1+1 = 3)

• Een emergente eigenschap is een eigenschap die wel op een hoger organisatieniveau werkt, maar niet op een lager organisatieniveau.

Wat stelt het
plaatje voor?

1. Levensloop
2. Levenscyclus

Wat is de juiste volgorde?

1. biosfeer - organisme - populatie - ecosysteem
2. ecosysteem - biosfeer - organisme - populatie
3. populatie - organisme - biosfeer - ecosysteem
4. organisme - populatie - ecosysteem - biosfeer

Hoe noem je nieuwe eigenschappen die op elk hoger organisatieniveau verschijnen.

1. Verschijnende eigenschappen
2. Organische eigenschappen
3. Emergente eigenschappen
4. Convergente eigenschappen

Tot welk orgaanstelsel hoort de alvleesklier?

1. Verteringsstelsel
2. Beenderstelsel
3. Ademhalingsstelsel
4. Uitscheidingsstelsel

huiswerk

maak opdrachten van BS1 af

lees BS2