3.2 Democratie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Democratie in Nederland

Paragraaf 3.2

Lesvolgorde

Herhaling

3.2 bespreken

Huiswerk maken

Wat weten jullie nog over 3.1

In welke beroepssector werken tegenwoordig de minste mensen?

Wat hoort bij kapitalisme?

1. Bedrijf dat zo hoog mogelijke winst wil behalen
2. Geen verschillen tussen rijk en arm
3. Geld investeren om mensen te helpen
4. Bedrijfsgebouw met machines

Kan Nederland een dictatuur worden?
Leg uit waarom wel of niet.

In deze presentatie leer je:

• Wat de regering is
• Over de king en het parlement
• Wat liberalen zijn
• Hoe er een nieuwe grondwet kwam
• Wat er veranderde door de nieuwe grondwet
• Wat democratie en vrijheid zijn
  

Kenmerkend aspect

Het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

De terugkeer van Oranje

• Napoleon is verslagen.
• Willem zoon van stadhouder Willem V komt aan in Scheveningen.
• Wordt koning Willem I
• Regeert van 1813-1840
  

Koning Willem I

• Nederland koninkrijk met een grondwet = contstitutionele monarchie
• Koning is staatshoofd
• Koning leider van de regering
• Koning en ministers zijn regering
• Ministers vormen het kabinet
• Ministers dienaren van de koning
  

Koning Willem I

• Koning Willem I benoemt en kan ministers ontslaan.
• Het parlement had weinig macht
• Parlement = Staten Generaal
• Staten Generaal bestaat uit Eerste- en Tweede Kamer
  

Koning Willem I

• Parlement nog niet echt door het volk gekozen (geen echte volksvertegenwoordiging)
• Kamerleden werden aangewezen door de koning en door hoge heren in de provincie
• Koning kon veel beslissen zonder toestemming parlement
  

Liberalen

• Ontstaan van politieke maatschappelijke stromingen (mensen met dezelfde ideeën die met elkaar gaan samenwerken)
• Liberalen eerste politieke stroming
• Liberalen --> Burgers meer vrijheid en invloed
• Stemrecht voor rijke burgers
• Thorbecke leider liberalen
  

Thorbecke

1848 Revolutiejaar

• Koning wilde macht niet afstaan aan de liberalen
• 1848 honger in Europa
• 1848 revoluties in Europa
• Franse koning wordt afgezet
• Koning Willem II bang om afgezet te worden
• Liberaal Thorbecke krijgt opdracht grondwet te schrijven
  

Koning Willem II

De grondwet van 1848

• Koning verliest bijna al zijn macht
• Parlement het machtigst
• Minister-president regeringsleider
• Tweede Kamer gekozen door rijke burgers (vooral liberalen)
• Regering kon alleen regeren met steun van het parlement
• Parlement controleert regering
• Ministers zijn verplicht om parlement volledig en goed te informeren 
  

Stemrecht

• Na 1848 alleen rijke burgers mogen stemmen
• Geleidelijk aan uitbreiding kiesrecht (meer mensen mogen stemmen)
• 1917 algemeen mannenkiesrecht
• 1919 Algemeen kiesrecht (vrouwen mogen ook stemmen)
• NEDERLAND EEN PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE
  

Zet in de goede tijdsvolgorde: 1 Thorbecke schrijft nieuwe grondwet 2. opstanden in Europa 3. Algemeen kiesrecht 4. Algemeen mannenkiesrecht

1. 1, 3, 4 en 2
2. 3, 4, 1 en 2
3. 2, 1, 4 en 3
4. 2, 1, 3 en 4

Waarom was Nederland na 1848 nog geen parlementaire democratie?

Wie is in Nederland het staatshoofd?

1. koning
2. minister-president
3. parlement
4. ministers

Wat heb je geleerd tijdens deze paragraaf?

Vind jij het belangrijk dat je na 18 mag stemmen in Nederland? Leg uit waarom wel/niet.

Liberalen vinden...…… het belangrijkst

1. gelijkheid
2. vrijheid
3. macht
4. geloof