3.2 Democratie in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

In deze presentatie leer je:

• Wat de regering is
• Over de king en het parlement
• Wat liberalen zijn
• Hoe er een nieuwe grondwet kwam
• Wat er veranderde door de nieuwe grondwet
• Wat democratie en vrijheid zijn
  

Kenmerkend aspect

Het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed

De terugkeer van Oranje

• Napoleon is verslagen.
• Willem zoon van stadhouder Willem V komt aan in Scheveningen.
• Wordt koning Willem I
• Regeert van 1813-1840
  

Koning Willem I

• Nederland koninkrijk met een grondwet = constitutionele monarchie
• Koning is staatshoofd
• Koning leider van de regering
• Koning en ministers zijn regering
• Ministers vormen het kabinet
• Ministers dienaren van de koning
  

Koning Willem I

• Koning Willem I benoemt en kan ministers ontslaan.
• Het parlement had weinig macht
• Parlement = Staten Generaal
• Staten Generaal bestaat uit Eerste- en Tweede Kamer
  

Koning Willem I

• Parlement nog niet echt door het volk gekozen (geen echte volksvertegenwoordiging)
• Kamerleden werden aangewezen door de koning en door hoge heren in de provincie
• Koning kon veel beslissen zonder toestemming parlement
  

Liberalen

• Ontstaan van politieke maatschappelijke stromingen (mensen met dezelfde ideeën die met elkaar gaan samenwerken)
• Liberalen eerste politieke stroming
• Liberalen --> Burgers meer vrijheid en invloed
• Stemrecht voor rijke burgers
• Thorbecke leider liberalen
  

Thorbecke

1848 Revolutiejaar

• Koning wilde macht niet afstaan aan de liberalen
• 1848 honger in Europa
• 1848 revoluties in Europa
• Franse koning wordt afgezet
• Koning Willem II bang om afgezet te worden
• Liberaal Thorbecke krijgt opdracht grondwet te schrijven
  

Koning Willem II

De grondwet van 1848

• Koning verliest bijna al zijn macht
• Parlement het machtigst
• Minister-president regeringsleider
• Tweede Kamer gekozen door rijke burgers (vooral liberalen)
• Regering kon alleen regeren met steun van het parlement
• Parlement controleert regering
• Ministers zijn verplicht om parlement volledig en goed te informeren 
  

Stemrecht

• Na 1848 alleen rijke burgers mogen stemmen
• Geleidelijk aan uitbreiding kiesrecht (meer mensen mogen stemmen)
• 1917 algemeen mannenkiesrecht
• 1919 Algemeen kiesrecht (vrouwen mogen ook stemmen)
• NEDERLAND EEN PARLEMENTAIRE DEMOCRATIE
  

Zet in de goede tijdsvolgorde: 1 Thorbecke schrijft nieuwe grondwet 2. opstanden in Europa 3. Algemeen kiesrecht 4. Algemeen mannenkiesrecht

1. 1, 3, 4 en 2
2. 3, 4, 1 en 2
3. 2, 1, 4 en 3
4. 2, 1, 3 en 4

Waarom was Nederland na 1848 nog geen parlementaire democratie?

Wie is in Nederland het staatshoofd?

1. koning
2. minister-president
3. parlement
4. ministers

Wat heb je geleerd tijdens deze paragraaf?

Vind jij het belangrijk dat je na 18 mag stemmen in Nederland? Leg uit waarom wel/niet.

Liberalen vinden...…… het belangrijkst

1. gelijkheid
2. vrijheid
3. macht
4. geloof