Thema 2 - BS 4. De organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1,2

WELKOM 

Welkom bij 

Biologie 

Mevr. 

2B

Donderdag 11 januari 2023

Lesprogramma

• Spullen controle 
• Leerdoelen
• Uitleg

• Afsluiten 
• Huiswerk volgende les noteren in agenda 

Wat gaan we deze les doen?

Thema 2. Voeding en vetering

BS5. Gezonde voeding 

Leerdoelen 

Aan het eind van de les:

• kun je met de schijf van Vijf adviezen voor een gezonde voeding geven
• weet je wat een gezond gewicht is en welke keuzen daaraan kunnen bijdrage 
• kun je mogelijke oorzaken en gevolgen van eetstoornissen noemen en enkele voorbeelden geven 

Functie(s)= de taak die iemand uitoefent of de werking van iets

Verteringsstelsel

De organen voor vertering liggen voornamelijk in de romp.

 

Belangrijke organen voor vertering zijn;

de slokdarm, de maag, de lever, de dunne darm en de dikke darm.

De vertering van voedsel begint in de mondholte.

Je hebt in de vorige les gezien dat je met je gebit het voedsel in kleine stukjes verdeeld.

Speeksel

Je speekselklieren produceren speeksel (een verteringssap).

Speeksel maakt het inslikken van het voedsel gemakkelijker.

Met je tong duw je het voedsel van de mondholte naar de keelholte. Door te slikken wordt het voedsel in de slokdarm geduwd.

Bij het slikken wordt de neusholte afgesloten door de huig en de luchtpijpje met het strotklepje.

Het voedsel kan daardoor alleen de slokdarm in.

Maag

• In de wand zitten maagsapklieren die maagsap produceren; maagsap bevat zoutzuur > waarom?
• Kringspieren en lengtespieren in de maagwand zorgen dat je maag altijd in beweging is

Door deze beweging wordt het voedsel goed gemengd met het maagsap

Zuur doodt bacterien die met je voedsel zijn meegekomen

Maag

Onder de maag zit het maagportier: een kringspier die de maag afsluit van de twaalfvingerige darm 

De maagportier laat telkens maar kleine hoeveelheden voedsel door naar de twaalfvingerige darm.

Hierdoor heeft de maag een functie als tijdelijke opslagplaats voor voedsel.

2.4 De organen voor vertering

Gal is belangrijk voor de vertering van vetten.

Gal wordt tijdelijk opgeslagen in de galblaas. Galblaas maakt GEEN gal!! (lever maakt gal)

Gal verdeelt grote druppels vet in kleinere druppeltjes. Dit noem je emulgeren.

Gal verteert de vetten NIET maar maakt ze alleen kleiner. Waarom?

Dunne darm

• Bevat darmsapklieren die darmsap produceren
• Verschillende verteringssappen komen samen in dunne darm en bevatten veel water
• Voedingsstoffen en verteringsproducten opgelost in dat water
• Voedingsstoffen en verteringsproducten kunnen door de darmwand heen naar de bloedvaten en worden opgenomen. 

Dunne darm

• ong. 5 meter lang
• Bevat darmsapklieren die darmsap produceren
• Verschillende verteringssappen komen samen in dunne darm en bevatten veel water
• De darmwand heeft veel darmplooien met darmvlokken (uitstulpingen): oppervlaktevergroting

- in de darmvlokken zitten bloedvaten

- voedingsstoffen kunnen door de darmwand heen naar de bloedvaten

Dikke darm

• ong. 1.5 meter lang 
• Dunne darm sluit aan op dikke darm
  
• Vlak onder die overgang ligt de blinde darm met wormvormig aanhangsel (appendix) > Blindedarmontsteking
• Onverteerde voedselresten komen hier 
• Veel water nog over in brij, bijna al het water wordt opgenomen in het bloed, Hierdoor wordt je ontlasting dikker > niet voldoende water opgenomen= diarree > te veel vocht verliezen = uitdrogen

- laatste deel: endeldarm met een kringspier (anus)

Ontspannen van deze kringspier > ontlasting (poepen)

vragen

VRAGEN? 

Zelf aan de slag

De organen voor vertering: lees de tekst en maak de opdrachten

opdracht 1 t/m 7 maken

(vanaf blz. 107)

Dit is ook huiswerk, noteer dit in je agenda!!!

Huiswerk 

Schrijf mee in je agenda!

Donderdag 18 januari:

Huiswerk Bio: maken opdrachten 1 t/m 7 van basisstof 4

Evaluatie