3.4 De economische wereldcrisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

§3.4 De economische wereldcrisis

De tijd van wereldoorlogen

In deze les

• Even voorstellen: Mevrouw Smid
• Korte terugblik
• Instructie
• Aan de slag 

Leerdoel

• Je kunt twee gevolgen noemen van de economische crisis in de Verenigde Staten.
  
• Je kunt uitleggen dat de crisis in de Verenigde Staten ook gevolgen had voor mensen in Europa.

Let op: deze leerdoelen moet je straks kunnen beantwoorden.

§3.3

Vrede

Voorspoed in de VS

Vorige les hebben we besproken...

Na de Eerste Wereldoorlog groeide de economie van de VS hard:

• Amerika werd een consumptiemaatschappij.
  
• = Een maatschappij waarin mensen geld hebben voor luxeproducten: radio, koelkast, stofzuigers
• Men leende gemakkelijk geld bij banken
• Veel vertrouwen in eigen economie
• Totdat..

§3.3

Vrede

A

Voorspoed in de VS

Amerikaanse burgers willen steeds meer:

• Lenen geld van banken om producten en aandelen te kopen

Amerikaanse bedrijven willen steeds meer:

• Lenen geld van banken

§3.4

De economische wereldcrisis

A

De crisis breekt uit

Maar dan!

Crisis!

In 1929 komt er een einde aan de groei van de Amerikaanse economie:

• Bedrijven verkochten minder, maakten minder winst
• Veel Amerikanen waren bang dat aandelen minder waard werden. Ze gingen ze te koop aanbieden
• Op 1 dag werden miljoenen aandelen te koop aangeboden
• Aandelen waren in 1 klap niets meer waard

Begrip:

Economische crisis

§3.4

De economische wereldcrisis

A

De crisis breekt uit

Dit had grote gevolgen:

1. Bedrijven gingen failliet
   
2. Mensen raakten werkloos
3. Zij konden leningen niet terugbetalen aan de bank
4. Zij kochten minder
5. Nog meer banken en bedrijven gaan failliet

• Miljoenen mensen raken werkloos
  
• De Verenigde Staten belandt in economische crisis. 
• = Een periode waarin het slecht gaat met de economie.

§3.4

De economische wereldcrisis

A

De crisis breekt uit

Reactie Amerikaanse regering:

• In eerste instantie: niks. Denken dat de crisis wel vanzelf wordt opgelost. 
  
• Dit gebeurde niet:
  - 1929: 1,5 miljoen werklozen 
  - 1932: 12 miljoen werklozen

• 1933: een nieuwe president: Franklin Roosevelt. 
  Plan om de crisis op te lossen (New Deal):
  - Grote bouwprojecten
  - Honderdduizenden mensen kwamen zo weer aan het werk
• -Regels voor banken

§3.4

De economische wereldcrisis

B

Wereldcrisis

Amerikaanse economische crisis

werd economische wereldcrisis 

De economische crisis was merkbaar over de hele wereld:

• Vanaf 1930:  wereldwijde economische crisis.

Ook in Nederland:

• Minder handel, dus minder werk in scheepvaart en havens.
• 1936: 500.000 mensen werkloos (bevolking 8 miljoen)

En in Duitsland:

• De economie stort compleet in
• 1932: 33% werkloos

Opdracht

• Geef in je schrift of document binnen x minuten antwoord op de 2 lesdoelen van vandaag: 
• 1. Je kunt twee gevolgen noemen van de economische crisis in de Verenigde Staten.
• Je kunt uitleggen dat de crisis in de Verenigde Staten ook gevolgen had voor mensen in Europa.

• Klaar? Wissel je antwoorden uit met je buurman/buurvrouw. 
• Hadden jullie hetzelfde antwoord?

Aan de slag

• Je kan nu maken: 1 t/m 6 

Maken deze les

3.4 De Economische Wereldcrisis

opdracht 1 t/m 6 + 13A & B

blz. 168-173

Klaar? Werken aan posteropdracht

§3.3

Vrede

Het fascisme

Kenmerken van het fascisme:

• Eén sterke leider die alle macht heeft en problemen snel kan oplossen
  - iedereen moet hem gehoorzamen, want hij weet wat het beste is voor het land
• Eén sterke eenheid van het volk maken:
  - burgers zetten zich massaal in voor het land
  - voor mensen met een andere mening is geen ruimte
• Extreem nationalisme
  - hun volk is beter dan andere volken
  - willen hun land groot en machtig maken
• Geweld gebruiken om je doel te behalen is normaal
  - door te vechten laat je zien hoe sterk je bent
  - fascisten dragen vaak uniformen en marcheren door de straten

Even terugkijken!!!

§3.4

De economische wereldcrisis

Het fascisme groeit

Door de economische crisis, groeit de populariteit van partijen met radicale ideeën. (Fascisme / Communisme)    

Zo ook in Duitsland.

Daar verloren veel mensen het geloof in de democratisch gekozen regering. Hun stemmen gingen naar een nieuwe partij: Nationaal Socialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP) van Adolf Hitler

Begrippen:

NSDAP

nationaalsocialisme

NSB

§3.4

De economische wereldcrisis

Het fascisme groeit

De ideeën van Hitler spraken mensen erg aan:

• Duitsland had een machtige leider nodig om problemen op te lossen
• Het volk moet een eenheid zijn en luisteren naar zijn leider
• De overheid mag geweld gebruiken om voor elkaar te krijgen wat ze willen
• Duitsland moest weer sterk worden, het Verdrag van Versailles moest verdwijnen
• De Joden kregen de schuld van alle economische problemen

• De ideeën van Hitler lijken veel op die van Mussolini.
• 1 groot verschil: Hitler had grote haat tegen de Joden.
• De ideeën van Hitler noemen we nationaalsocialisme

§3.4

De economische wereldcrisis

C

Het fascisme groeit

Nederland kreeg ook een fascistische partij: de NSB.

(Nationaalsocialistische Beweging) 

Leider: Anton Mussert.

Veel ideeën gekopieerd van Adolf Hitler.

De crisis zorgt ervoor dat de NSB gaat groeien, maar nooit groter dan 8%

Huiswerk

3.4

Opdr. 7 t/m 12 +13c

blz. 174-176