Nederlands blok 2 lezen havo/vwo 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Lezen

Blok 2

Lezen in je leesboek

‘De sprong op Normandië’ van Anke Manschot. 

Leerdoelen

-Aan het einde van de les kun je met de stappen van oriënterend lezen het onderwerp van een tekst bepalen.

-Aan het einde van de les weet je wat een alinea is.

Leesstrategieën

Welke leesstrategieën ken je al?

• Oriënterend lezen
• Globaal lezen
• Grondig/intensief lezen
• Zoekend lezen
• Studerend lezen
• Kritisch lezen

Tekstdoel?

1. Informeren
2. Overhalen
3. Amuseren

Tekstdoelen geven aan wat de schrijver wilt bereiken met zijn tekst.

Een schoolboek hoort bij het tekstdoel:

1. Amuseren
2. Informeren
3. Overhalen
4. Na laten denken

Een leesboek (fictie) heeft als tekstdoel...

1. informeren
2. amuseren
3. overhalen
4. uitleg geven

Fictie: niet op de werkelijkheid gebaseerd.

Onderwerp

Onderwerp van een tekst --> Waar de tekst over gaat.

Je kunt met één woord of een paar woorden zeggen wat het onderwerp van een tekst is. 

 Om het onderwerp van een tekst te vinden, lees je de tekst oriënterend.

Wat is het onderwerp van de tekst?

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. gevonden pootafdrukken van dino's
2. het Schotse eiland Skye
3. wetenschappers in Schotland
4. dino's leefden in een gezin

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. supermodel Doutzen Kroes
2. optredens van bekende artiesten
3. actie van Dance4Life
4. inzameling van 350 duizend euro

Oriënterend lezen

Doel 

=

Het onderwerp en het tekstdoel van de tekst bepalen

De zeven stappen

Bekijk:

1. Titel

2. Eerste zinnen

3. Tussenkopjes

4. Laatste zinnen

5. Anders gedrukte woorden

6. Illustratie

7. Bronvermelding

Een deelonderwerp

Is een onderwerp dat wordt besproken in een alinea

Bijvoorbeeld:

Onderwerp van de tekst = Opwarming van de aarde

Deelonderwerpen: 

1. Het ontstaan 

2. De toekomst

3. Maatregelen

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over voetbal?

1. De verzorging van een konijn
2. Het tenue
3. Kruidentuin
4. Koffiebonen

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?

1. De dierenwinkel
2. De geschiedenis van voetbal
3. Pauzes in de aula
4. Zakgeld

Een alinea...

• Bevat een onderwerp;
• Eindigt met een witregel; 
• Heeft soms een tussenkopje.

Onderwerp: steeds minder mondkapjes op scholen 

Deelonderwerp:

Regels mondkapjes

Deelonderwerp:

Verzet tegen mondkapjes

Deelonderwerp:

Mening schoolleiding mondkapjes

Middenstuk: 

Alinea 3

Alinea 4

Alinea 2

Verwijswoorden

Verwijswoorden kunnen verwijzen naar:

• Een woord;
• Een groepje woorden;
• Een hele zin.

Dat waar het verwijswoord naar verwijst noem je het antecedent. 

1. Het was vervelend dat ik in mijn vakantie kiespijn kreeg.

--> Het woordje 'het' verwijst naar 'dat ik in mijn vakantie kiespijn kreeg'

Waar verwijst het woordje 'die' naar?
'De boom die omgevallen is, rot weg.

Waar verwijst het woordje 'dat' naar?
De burgermeester gaf een prijs aan de winnaar van het voetbalelftal dat kampioen was geworden.

Waar verwijst het woordje 'wat' naar?
Ik had tijdens LessonUp mijn best gedaan, wat een verstandige beslissing was.

Wat heb je geleerd?

Je kan/weet nu...

-Je kan nu met de stappen van oriënterend lezen het onderwerp van een tekst bepalen.

-Je weet nu wat een alinea is.