EPITHEELWEEFSEL

• anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

EPITHEELWEEFSEL

LESDOELEN

• Bestuderen soorten weefsels

• Bestuderen van het epitheelweefsel naar -vorm, -aantal lagen en -functie

LESINHOUD

• Soorten weefsels
• Indeling weefsels 
• Indeling epitheelweefsel
• Vormen epitheelweefsel
• Lagen epitheelweefsel
• Plaatsen epitheelweefsel
• Functie epitheelweefsel

WEEFSELS

Wat is een weefsel?

1. Een groep dezelfde cellen
2. Een orgaan
3. Een orgaanstelsel

Waaruit is het zenuwweefsel opgebouwd?

1. Uit epitheelweefsel
2. Uit steunweefsel
3. Uit zenuwcellen

Wat voor soort stof maken zweetklieren?

1. Een afvalstof
2. Een hormoon
3. Een nuttige stof

WEEFSEL

• Een weefsel is een groep dezelfde cellen

• Een orgaan = een groep weefsels

• Een orgaanstelsel = groep organen 

SOORTEN WEEFSELS

• Weefsels die bepalend zijn voor de functie van organen

• Weefsels die zorgen voor verbinding en steun 

INDELING WEEFSELS

• Epitheelweefsel

• Zenuwweefsel

• Spierweefsel

• Steunweefsel 

EPITHEELWEEFSEL

• Opgebouwd uit epitheelcellen

• Cellen liggen dicht tegen elkaar (weinig/geen tussenstof)

• Bedekt alle inwendige en uitwendige oppervlakken van het lichaam 

INDELING EPITHEELWEEFSEL

• Naar vorm

• Naar aantal lagen

• Naar functie 

INDELING NAAR VORM

• Platte vorm = plaveiselepitheel
• Vierkante vorm = kubisch epitheel
• Ronde/cilindervormige vorm = cylindrisch epitheel
• Trilhaarepitheel

TRILHAAREPITHEEL

Trilharen zitten tussen de cilindervormige cellen ingeplant

INDELING NAAR AANTAL LAGEN

• 1-lagig

• Meerlagig 

PLAATSEN 1-LAGIG CYLINDRISCH EPITHEEL

• Basaalcellenlaag opperhuid
• Slijmvlies maag en darmen
• Baarmoeder
• Binnenzijde sommige klieren
• Binnenzijde spijsverteringskanaal 

PLAATSEN 1-LAGIG KUBISCH EPITHEEL

• Eierstokken

• Sommige klieren

• Nierkanaaltjes 

PLAATSEN 1-LAGIG PLAVEISELEPITHEEL = ENDOTHEEL

• Binnenkant bloed- en lymfevaten
• Hart
• Wand van de kleinste luchtpijptakjes en longblaasjes
• Buikvlies
• Borstvlies
• Hartzakje 

1-LAGIG TRILHAAREPITHEEL

• Eileiders

• Oor (buis van Eustachius)

• Slijmvliezen luchtwegen 

PLAATSEN MEERLAGIG PLAVEISELEPITHEEL

• Slokdarm

• Opperhuid = epidermis

PLAATSEN MEERLAGIG KUBISCH EPITHEEL

Opperhuid

INDELING NAAR FUNCTIE

• Bedekkend/beschermend epitheel

• Afscheidend epitheel = klierweefsel 

BEDEKKEND/BESCHERMEND EPITHEEL

Beschermt tegen invloeden van buitenaf

Plaatsen:

• Opperhuid

• Bij inwendige holle organen

AFSCHEIDEND EPITHEEL = KLIERWEEFSEL

• Eencellige klieren = slijmbekercellen

• Meercellige klieren 

SLIJMBEKERCELLEN

• Functie: maken van slijm

• Plaats: tussen de cilindercellen of trilharen

• Slijmvlies is dus epitheelweefsel 

MEERCELLIGE  KLIEREN

Indeling naar:

• Afscheidingswijze

• Vorm

• Functie

NAAR AFSCHEIDINGSWIJZE

• Exocrien = met afvoerbuis

• Endocrien= zonder afvoerbuis (hormoonklieren)

• Endo-exocrien = met en zonder afvoerbuis (alvleesklier en geslachtsklieren) 

INDELING EXOCRIENE KLIEREN

• Eccriene klieren (alleen de stof wordt uit/afgescheiden)

• Apocriene klieren (een deel van de cel wordt met de stof uit/afgescheiden)

• Holocriene klieren (de hele cel wordt met de stof afgescheiden) 

ECCRIENE KLIEREN

• Kleine zweetklieren

• Speekselklieren 

APOCRIENE KLIEREN

• Grote zweetklieren

• Melkklieren 

HOLOCRIENE KLIEREN

Talgklieren

ENDOCRIENE AFSCHEIDING

Afscheiden van hormonen

door:

• Hormoonklieren

• Weefsel = weefselhormonen

ENDO-EXOCRIENE AFSCHEIDING

• Door:

• Alvleesklier = Pancreas

• Geslachtsklieren

ALVLEESKLIER

• Endocriene deel: afscheiden van hormonen 

• Exocriene deel: afscheiden van spijsverteringsenzymen

GESLACHTSKLIEREN

• Vrouw: eierstokken = ovaria
• Man: zaadballen = testis

• Endocriene deel: afscheiden van hormonen
• Exocriene deel: afscheiden van eicellen en zaadcellen

INDELING NAAR VORM

• Buisvormig (zweetklieren)
• Trosvormig (talgklieren en melkklieren)
• Gemengde klieren (oorspeekselklier) 

INDELING NAAR FUNCTIE

• Secretie = nuttige afscheiding

• Incretie = interne secretie = interne nuttige afscheiding 

• Excretie = uitscheiding van afvalstoffen 

SECRETEN = NUTTIGE STOFFEN

• Speeksel

• Talg

• Melk 

INCRETEN

Hormonen

EXCRETEN = AFVALSTOFFEN

• Zweet

• Koolzuurgas = kool(stof)dioxide

• Urine 

BEAUTYLEVEL ONLINE

Maken les epitheelweefsel

20 minuten

Wat is een kenmerk van epitheelweefsel?

1. De cellen liggen dicht tegen elkaar
2. De cellen liggen met tussenruimten naast elkaar
3. Er zit veel stof tussen de cellen

Welke vorm hebbend e cellen van plaveiselepitheel?

1. Plat
2. Rond
3. Vierkant

Waar zit trilhaarepitheel onder andere?

1. In de eileiders
2. In de eierstokken
3. In de hoornlaag

Wat voor klieren zijn exocriene klieren?

1. Klieren met afvoerbuis
2. Klieren met en zonder afvoerbuis
3. Klieren zonder afvoerbuis

Hoe worden de kleine zweetklieren ook genoemd?

1. Apocriene zweetklieren
2. Eccriene zweetklieren
3. Holocriene zweetklieren

Wat betekent secretie?

1. Interne afscheiding
2. Nuttige afscheiding
3. Uitscheiding van afvalstoffen

Wat zijn increten?

1. Afvalstoffen
2. Hormonen
3. Zweet

Welke stoffen zijn excreten?

1. Melk, speeksel en zweet
2. Koolzuurgas, talg en zweet
3. Koolzuurgas, urine en zweet

Welke klieren zijn endo-exocrien?

1. Alvleesklier, talgklier en zweetklier
2. Alvleesklier, melkklieren en speekselklieren
3. Alvleesklier, eierstokken en zaadballen

Wat is een andere naam voor alvleesklier?

1. Ovaria
2. Pancreas
3. Testis