4. Welvaart voor iedereen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De industriële samenleving 

van Nederland

4. Welvaart voor iedereen

Deelvraag: Hoe ontwikkelde de Nederlandse economie zich na de jaren '30 van de 20e eeuw?

Tweede Wereldoorlog

• 1940
• Begin jaren goed voor economie, de Duitsers plaatsen orders bij Nederlandse bedrijven
• Later in de oorlog moeten veel Nederlanders naar Duitsland om te werken (Arbeitseinsatz), ten koste van onze eigen economie 
• weer geen grondstoffeninvoer....economie ligt helemaal plat in 1945

Wederopbouw

• 5 mei 1945 bevrijding
• veel schade, verdriet en ellende
• herstel zou alleen mogelijk zijn als iedereen zijn schouders eronder zet.
• Hard werken voor weinig loon!
• Gelukkig was er nog de Marshallhulp

Aan de slag

 Klassikaal: 2, 3 en 4

Zelf 5

Bespreken 5

 

Het harmoniemodel

• Alle groepen begrijpen dat samenwerking noodzakelijk is.
• Vakbonden, werkgevers en de overheid, werken samen om de economie weer op gang te krijgen
• geleide loonpolitiek = de lonen blijven laag zodat het land herstellen kan na de WOII

Veranderingen in de landbouw

• ander probleem: snelle bevolkingsgroei!
• meer huizen en werk nodig
• geen werk in de landbouw, juist minder
• schaalvergroting  en meer werk met machines
• de werkgelegenheid nam bijna met de helft af

Aan de slag

 Klassikaal: 7

zelf: 8

bespreken: 8

 

De fabriek in

• De overheid stimuleert mensen om in de industrie te gaan werken
• Nederland gaat veel producten exporteren (prijzen zijn lager dan in andere landen)
• Het werkt! De economie  herstelt en groeit!
• Zelfs zo hard dat er gastarbeiders moeten worden gehaald

Aan de slag

 Klassikaal: 9, 11

Zelf: 10

Bespreken 10

 

De consumptiemaatschappij

• van 1963 stijgen de lonen
• mensen hebben meer geld te besteden
• men gaat geld uitgeven aan luxeproducten
• consumptiemaatschappij

Minder werk in de industrie

Twee redenen:

• Sommige soorten industrie verdwijnen naar andere landen
• Steeds meer mechanisatie / computergestuurde robots doen het werk.

oliecrisis

1973 - Eerste oliecrisis (gevolg van oorlog in M-O)

Duidelijk wordt dat Nederland niet zonder olie kan!

1979 - Tweede oliecrisis, leidt tot hoge werkeloosheid en crisis in de economie.

Joop den Uyl

• Socialistische politicus/premier
• minister van economische zaken
• geeft allerlei subsidies aan bedrijven
• helpt niet
• autoloze zondag
• "We moeten zuiniger omgaan met onze olie"

Handel en transport

• minder plaats voor productie industrie
• overstap naar handel en transport van goederen (net als in de Gouden Eeuw)
• Meer mensen werken in de dienstverlening (banken, onderwijs, zorg)
• WWW: economie is wereldwijd

Aan de slag

 Klassikaal: 12, 13, 15

Zelf 14 en 16

Bespreken 14 en 16