4.1 tm 4.4

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

planning

- Terugblik op par 1 t/m par4

- Maken opgaven 43 t/m 55 van H4P4 op blz. 19 WB

Je hebt de keuze: of stil luisteren naar terugblik, of stil aan de slag met de opgaven.

Leerdoel

Na deze les heb je de rode draad van par 1 t/m par 4 door.

Na deze les weet je het verschil tussen ontleden en scheiden.

Par3 atomen als bouwsteen

atomen = elementen

110 verschillende elementen

In het periodiek systeem zijn de elementen gerangschikt.

De 26 elementen (atoomsoorten) genoemd op blz. 83 moet je kennen voor de toets van volgende week donderdag. Beide kanten op.

Dus Al = ... 

en aluminium = ...

Par3: moleculen

Atomen zijn de bouwstenen van alle moleculen.

Moleculen bestaan dus uit minstens 2 verschillende atomen.

Een molecuul heet ook wel een verbinding.

Meer dan 50 miljoen verschillende moleculen. 

Par1 Hoe herken je een chemische reactie?

Door één of meerdere reactieverschijnselen waar te nemen EN verandering van stofeigenschappen:​

Kleurverandering                                           ​Ontstaan van gasbelletjes​

Knal​                                                                       Lichtflits​

Vuur                                                                      Rook​

Warmte​                                                               Geur​

Reactieschema maken:

• Zet een streep onder elke stof die je in de vraag tegenkomt
• Zet de beginstoffen vóór de pijl en de reactieproducten ná de pijl
• Laat al het andere weg (knallen, vlammen, lichtflitsen, stank..)
• Zet de fasetoestand per stof erbij tussen haakjes (l), (s), (g)

ontleden - verbranden?

Als er maar 1 beginstof is en er is toch een reactie: ONTLEDEN

(uit 1 stof ontstaan meerdere nieuwe stoffen)

Als er 2 beginstoffen zijn en 1 is zuurstof: VERBRANDEN.

Bij een verbranding ontstaan verbrandingsproducten.

Reactieschema papier ontleden

Bij de ontleding van papier ontstaan: condens (water), brandbare gassen en verkoold papier

par2: ontleden

opbreken van een molecuul in meerdere moleculen en/of elementen

Par 2: 3 manieren van ontleden

Met behulp van:

• elektriciteit: electrolyse
• licht: fotolyse
• warmte: thermolyse

Par4: scheiden en ontleden

Ontleedbare stoffen: Alle moleculen zijn ontleedbare stoffen.

Elk molecuul bestaat uit verschillende elementen, dus kun je het molecuul ontleden tot de elementen.

Niet-ontleedbare stoffen: elementen. Er kan niet verder ontleed worden als je alleen elementen hebt.

verschil tussen scheiden en ontleden

.

• veranderen de stoffen bij scheiden?
• nee, dus geen chemische reactie
• veranderen de stoffen bij ontleden?
• ja, wel een chemische reactie.
• --> er verdwijnt een stof en ontstaan meerdere andere stoffen

Aan de slag!

Wat: opdracht 43 t/m 55

Waar: werkboek H4 P4 blz. 18

Hoe: individueel, in stilte

Oortjes: Ja, mag

Hulp: boek (blz. 87), docent

Tijd: 20 minuten 

Uitkomst: Je weet het verschil tussen scheiden en ontleden

Klaar?: Kijk het na via de ELO, 

Afsluiting

Is een ontleding een chemische reactie, waarom wel/niet?

Is het scheiden van een mengsel een chemische reactie, waarom wel/niet?