H2 Grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Maandag 18 januari

Slides bespreken wederkerend werkwoord

Eindopdracht zinsdelen (in socrative)

Uitleg telwoorden

M. opdracht 9 en 10 in je boek (niet online) en lever in via Teams opdracht. 

Let op: bij opdracht 9 hoef je alleen de telwoorden te noteren, niet de soort erachter.

Dinsdag 19 januari

Boekenlijst ingevuld?

Slides wederkerend werkwoord doorspreken

Maak de totaalopdracht in Talent Online = opdracht 11.1-11.3 van par. 2.8

Maak minimaal 1 opdracht van 'versterk jezelf', als deze tevoorschijn komt in Talent Online. 

Donderdag 21 januari

Hoe gaat het met iedereen?

Herhalen soorten werkwoorden (hww, zww, kww)

Herhalen wederkerend werkwoord en wederkerend voornaamwoord

Nog vragen? 

M. instapopdracht 1 van spelling par. 2.9 online, opdracht 1.1 en 1.2

zelfstandig werkwoord

Geeft de handeling aan.

Is het belangrijkste WW in de zin

Er is altijd maar 1 zww in een zin en is vaak het laatste werkwoord.

Ik ben naar de stad gelopen.

koppelwerkwoord

per zin maar 1 KWW

KWW -> geen ZWW en andersom

rij van 9

josje is juf

Bram is leraar geworden -> schrapproef

koppelwerkwoorden

Zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen

Het koppelwerkwoord verbindt het onderwerp van de zin met een eigenschap / toestand: een zelfstandig naamwoord of bijvoeglijk naamwoord

hulpwerkwoord

Vind eerst het ZWW of KWW (zie schrapproef)

alle andere ww in de zin zijn HWW, geven geen handeling aan in de zin.

Er kunnen meer HWW of geen een in een zin staan.

Ik ben naar de stad gelopen.

Ik heb gisteren een pizza gegeten.

Ik zou nog een toetje kunnen eten.

Volgende combinaties werkwoorden in een zin zijn mogelijk:

hww - zww

hww - kww. De combinatie kww-zww is dus nooit mogelijk!!

stap 1

Wat is het belangrijkste werkwoord in de zin? 

- één ww in de zin? dat is het belangrijkste ww

- twee ww in de zin? de pv is nooit het belangrijkste ww

- meer dan twee ww in de zin? de pv is nooit het belangrijkste ww, het belangrijkste ww is dat ww dat de handeling van de zin uitdrukt

stap 2

Schrapproef

Ik heb lekker gegeten .

1. vind alle ww in de zin

2. schrap de persoonsvorm. Ik heb lekker gegeten --> ik eet lekker

3. alle ww die je schrapt, zijn HWW, in dit geval --> heb=hww

4. overgebleven werkwoord is zww of kww, in dit geval -->gegeten=zww

Hij is gegaan
Wat is 'is' in deze zin?

1. KWW
2. HWW
3. ZWW

Mijn haren werden geknipt
Wat is het ZWW?

1. haren
2. geknipt
3. werden
4. mijn

Hij blijft altijd mijn beste vriend
wat is 'blijft'?

1. KWW
2. ZWW
3. HWW

wederkerende werkwoorden

Wederkerend = letterlijk 'terugkerend', komt terug.

Het werkwoord slaat terug op het onderwerp.

Voorbeeld wederkerend ww

Ik vergis me wel eens.

Je kunt een ander niet vergissen, alleen jezelf. Daarom noem je dit een verplicht wederkerend werkwoord. 

Bij het werkwoord hoort een wederkerend voornaamwoord (me)

toevallig wederkerend ww

Er zijn ook werkwoorden die wederkerend gebruikt kunnen worden, zoals verwonden. 

• Ik verwondde me aan de groenteschaaf. (wederkerend)
• Ik verwondde mijn broertje met de grasmaaier. (niet-wederkerend) 

Tips & Trics

Zet de zin in de hij-vorm, dan verandert het wederkerend voornaamwoord in 'zich' en dat is wel makkelijk te herkennen.

Dus: Ik verveel me. -⊳ Hij verveelt zich.

Is dit werkwoord wederkerend?

bemoeien

1. Ja
2. Nee

Het werkwoord is: zich bemoeien.
- Bemoei je met je eigen zaken.
- Ouders bemoeien zich met de opvoeding van hun kinderen.

In welke zin staat een wederkerend werkwoord?

1. Je verveelt je snel in een saaie les.
2. Je bent snel afgeleid in een saaie les.
3. Je werkt minder hard in een saaie les.
4. Je hoopt dat de tijd snel gaat in een saaie les.

Welke zinnetjes hebben een wederkerend werkwoord en voornaamwoord?

1. Ik douche me vanavond.
2. Hij heeft haar geslagen.
3. Ik herinner me niets van die avond.
4. Ik heb mijn huiswerk gemaakt.

Een wederkerend voornaamwoord
is vast verbonden met een .....

1. lidwoord
2. BN
3. ZN
4. werkwoord

welke van deze werkwoorden is geen verplicht wederkerend werkwoord?

1. verslapen
2. uitsloven
3. gedragen
4. wassen

Zinsontleden: nog 1 zin

Op het centrale plein vol kramen heeft de gemeente 

vorige week een muziektent opgebouwd voor de muzikanten 

uit de omgeving.

Telwoorden

Een telwoord geeft een hoeveelheid of volgorde aan.

Bijvoorbeeld: Twintig mensen kunnen deelnemen aan een wedstrijd. De eerste prijs is een medaille. 

Enkele personen konden niet meer meedoen. Zij zijn de volgende keer aan de beurt.

Je hebt verschillende soorten telwoorden. Het is handig ze te herkennen, maar je hoeft de soorten niet te benoemen.

Juist of onjuist:
een wederkerend werkwoord hoort niet bij het werkwoordelijk gezegde

1. juist
2. onjuist

Wat is het werkwoordelijk gezegde in deze zin:
Ze schaamt zich niet voor de rommel in haar kamer.

Wat is het werkwoordelijk gezegde in deze zin:
Henk eet zijn broodje aan de keukentafel op.

Wat is het werkwoordelijk gezegde in deze zin:
Ik kan me geen school zonder leerlingen voorstellen.

Wat is het werkwoordelijk gezegde in deze zin:
Leerlingen kunnen zich overal begeven met hun laptop.

Wat is het werkwoordelijk gezegde in deze zin:
Martin is tijdens de les stiekem aan het gamen.