2024-05-29 Menstruatiepijn & voorbereiden toets

2024-05-29 Menstruatiepijn & voorbereiden toets
Voorbereiden voor toets vrijdag
Logistiek       &
OAC's
Menstruatiepijn
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
BSP apothekersassistentenMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

2024-05-29 Menstruatiepijn & voorbereiden toets
Voorbereiden voor toets vrijdag
Logistiek       &
OAC's
Menstruatiepijn

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Programma & Lesdoelen  

  • Vragen van jullie
  • Voorbereiden op de toets 
  • Uitleg menstruatiepijn
  • Lesevaluatie


Lesdoelen:
- Ik weet ik dien te leren voor de toets van komende vrijdag
- Ik ken de begrippen primaire en secundaire dysmenorroe
- Ik weet welke adviezen ik dien te geven bij menstruatiepijn






 

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Welke vragen ben jij tegen gekomen met het bestuderen van de leerstof?
Wat is het verschil tussen een spécialité en een generiek geneesmiddel?

Slide 4 - Open vraag

Aandacht besteden aan de begrippen patent/octrooi.
Een octrooi is een exclusief recht: u kunt een ander verbieden uw uitvinding commercieel toe te passen voor maximaal 20 jaar.
Wanneer de groothandel in de nacht de bestelling bezorgd in de apotheek heet dat een...
A
Cito of spoedlevering
B
In nightlevering
C
Over nightlevering
D
Inbreken

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Tekstslide

Sterilisatie= bij de man worden er op die manier geen zaadcellen toegevoegd aan het sperma en is de man daardoor steriel. Bij de vrouw komt er geen eicel meer in de baarmoeder en daardoor is zij steriel.
Morning-afterpil= bij een onbeschermde geslachtsgemeenschap
Spiraaltje = IUD is een lokale anticonceptiva
Bij gebruik van deze middelen spelen medische factoren een rol maar zeker ook maatschappelijke en religieuze opvattingen.

Slide 7 - Tekstslide

IUD kan 5 jaar blijven zitten.
Implantaattablet bij overgewicht na 2 jaar vervangen/verwijderen.
Prilpil= medroxyprogesteron.
Minipil= desogestrel
Implantaat= etonogestrel

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het feedbacksysteem 

De  hypofyse krijgt een  signaal of er wel of niet hormonen afgegeven moet te worden voor het rijpen van het follikel

Slide 9 - Tekstslide

Wanneer de anticonceptiepil geslikt wordt ‘denkt’ de hypofyse dat er genoeg hormonen oestrogeen en progesteron in het lichaam aanwezig zijn. De hypofyse zal dan dus geen FSH en LH produceren. 
Werking van OAC
  1. Onderdrukken de ovulatie       er dus geen eisprong
  2. Maakt het baarmoederslijmvlies minder geschikt voor innesteling 
  3. Maakt het slijmvlies in de baarmoederhals dikker, waardoor zaadcellen minder goed in de baarmoeder kunnen doordringen.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Starten met de pil
  • Starten op de eerste dag van de menstruatie, pil is meteen betrouwbaar
  • Starten op een willekeurige dag        pil is betrouwbaar na 7 dagen. 
      Als je start op zaterdag        menstruatie start op maandag.
  • Na abortus of miskraam kan de vrouw gelijk starten .
  • Na bevalling als zij bortvoeding geeft, tussen 21-28e dag starten. 
       Nadeel borstvoeding kan teruglopen

Slide 11 - Tekstslide

"Zevendagen-regel" na 7 dagen gebruik zijn de eierstokken als het ware in een diepe slaag gesust > geen verdere rijping en dus geen eisprong. 
Pil minst betrouwbaar aan het eind van de stopweek, daardoor sommige oac minder lange stopweek (4 dagen placebo). 
Doorslikken kan ook, maar geeft kans op doorbraakbloedingen (maandverband nodig). 
Spotting = laag hormoonspiegel, hoeft niet te beteken dat de pil minder betrouwbaar is, signaal dat spiegel te laag dreigt te worden. Verschil tussen spotting en doorbraakbloeding is de hoeveelheid bloedverlies.  Spiegel op pijl brengen door twee pillen te slikken enkele dagen, eerdere stopweek.
(soms toegepast)

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 13 - Tekstslide

De pillen worden van elkaar onderscheiden door de hoeveelheid progestagene stof per tablet en het soort progestageen.

Slide 14 - Tekstslide

combinatiepillen onderverdeel in:
'zware'  = 50mcg ethinylestradiol /pil
'normale' = 30-35mcg ethinylestradiol /pil
'lichte' = 20mcg ethinylestradiol /pil

En dan hiernaast de meerfasepil

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Combinatiepillen

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Driefasepillen

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke pil wordt er veel voorgeschreven

Slide 19 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Misselijkheid, gewichtstoename, pijnlijke borsten en bloeddrukstijging. Daarnaast verandering in bloedstolling

Slide 21 - Tekstslide

Bijwerkingen relatief weinig in vergelijking met de risico's van een zwangerschap. 
Met name de nieuwere middelen en voor de middelen met cyproteron kunnen tot  tot trombose leiden

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als je na 21 dagen stopt met het slikken van de pil, dan ....
A
ontstaat er alsnog een menstruatie
B
treedt er een onttrekkingsbloeding op
C
vindt er geen bloeding plaats
D
Zowel antwoord A als B zijn juist

Slide 23 - Quizvraag

Verklaar waarom antwoord A niet klopt. Belangrijk om dit te weten, veel mensen denken namelijk dat dit wel zo is. 


Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hormoonspiegel in het lichaam

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ik heb voldoende kennis opgedaan voor de toets

Slide 26 - Poll

Ja kom maar op met die toets
Nee ik denk het (nog) niet
2023-05-31 Menstruatiepijn in de zelfzorg
  • Menstruatiepijn in de zelfzorg

Slide 27 - Tekstslide

Dit plaatje geeft al duidelijk weer waar we het vandaag over gaan hebben. 
Feiten over menstruatie
- Menstruatie begint tussen 11e em 15e levensjaar.
- Gemiddelde menstruatiecyclus duurt 28 dagen (21-35 dagen).
- Het eerste jaar meestal geen eisprong, cyclus veelal nog onregelmatig en ook geen  
  menstruatiepijn.
- In de overgang wordt de menstruatiecyclus onregelmatig, bloedingen duren soms langer.
- Spotting = gering bloedverlies enkele dagen voorafgaand of nagevolgd van de cyclus.
- Doorbraakbloeding = tussentijdsebloeding, bloeding tussen twee menstruatiecyclussen in.
- Menopauze = laatste menstruatie, dit is pas vast te stellen na 12 mnd  

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als de vrouw een anticonceptiepil gebruikt, is er geen sprake van een menstruatiecyclus.
Niet waar
Waar

Slide 29 - Poll

Waar
Menstruatiepijn
  • Primaire dysmenorroe → klachten tijdens de menstruatie zonder aantoonbare oorzaak.
Vlak voor of tijdens de menstruatie (veelal eerste 2 dgn), hevigst bij meisjes van 14-18 jaar.
Dit ontstaat meestal binnen 2 jaar na de eerste menstruatie 

  •  Secundaire dysmenorroe → kan ook voorkomen in andere periode van de menstruatie en  verergeren tijdens de menstruele cyclus. Vaak een onderliggende oorzaak, na het 25ste levensjaar.
   Onderliggende oorzaken kunnen zijn: 
   - IUD = koperspiraal
   - ontsteking van de eileiders
   - vleesboom 
   - endometriose


 

Slide 30 - Tekstslide

Wat betekent zonder aantoonbaar?
Bij secundaire dysmenorroe kan de pijn ook optreden tijdens geslachtsgemeenschap.
Vleesboom =  een soort bal van spiercellen en bindweefsel. · Het zit in de spierlaag van de baarmoeder
Endometriose = zit er weefsel dat lijkt op baarmoeder-slijmvlies buiten uw baarmoeder. Bijvoorbeeld op uw eierstokken of eileiders.
Primaire dysmenorroe → zelfzorgadvies
Symptomen van menstruatiepijn
  • Pijn in de onderbuik, veelal een combinatie van steken en krampen die doortrekt naar de rug of de benen, vlak voor of tijdens de menstruatie
  • Misselijkheid, braken, opgeblazen gevoel en diarree (soms)
  • Hoofdpijn, moeheid en prikkelbaarheid, en emotioneel zijn (soms)
  • Pijnlijke borsten (soms)
  • Duizeligheid (soms)

De pijn ontstaat door het samentrekken van de baarmoeder





Slide 31 - Tekstslide

Door het samentrekken van de baarmoeder kan het slijmvlies het lichaam verlaten.
Niet medicamenteuze adviezen
  • Zorg voor rust en ontspanning.
  • Als de pijn ook uitstraalt naar de rug kunnen oefeningen de onderrug ontspannen. Bijvoorbeeld door op handen en knieën gezeten de rug beurtelings langzaam hol en bol te maken.
  • Een warme kruik op onderrug of buik.
  • Een warm bad.
  • Massage van de onderrug.

Slide 32 - Tekstslide

Door het samentrekken van de baarmoeder kan het slijmvlies het lichaam verlaten.
Medicamenteuze adviezen
EERSTEKEUZEMIDDELEN: NSAID'S (analgetisch, antipyretisch en anti-inflammatoir)
  • DICLOFENAC 
  • IBUPROFEN
  • KETOPROFEN
  • NAPROXEN 

 
Natuurlijk eigen merk apotheek verkopen!
Als de pijn na 1-2 dagen gebruik van een NSAID, in voldoende hoge dosering, niet minder wordt, klant naar de huisarts verwijzen. 
Mogelijkheden dan: anticonceptiepil of levonorgestrelspiraal
Let op: niet iedere NSAID mag bij ieder leeftijd gegeven worden 

Slide 33 - Tekstslide

Door het samentrekken van de baarmoeder kan het slijmvlies het lichaam verlaten.


Waarom is een NSAID eerste keuze bij menstruatiepijn ?

Slide 34 - Open vraag

Hoe zat dat ook alweer met de werking van NSAID's ?
Wat is de werking van prostaglandines? 
Onder invloed van prostaglandines worden de volgende lichaamsprocessen o.a. geactiveerd:
- pijngevoeligheid van de pijnsensoren ↑
- ontstekingsproces ↑
- lichaamstemperatuur  ↑
- maagbescherming
- samentrekken baarmoederspierweefsel ↑
- trombocytenaggregratie ↑ 
- uitscheiding H2O en Na+ ↑

Slide 35 - Tekstslide

Prostaglandines zijn hormoonachtige stoffen, die bij veel processen in het lichaam zijn betrokken. 
 

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wanneer naar de huisarts verwijzen
  • Als er een vermoeden is van secundaire dysmenorroe.
  • Bij menstruatiepijn die ontstaat op oudere leeftijd.
  • Als de pijn elke maand erger wordt.
  • Als de pijn anders aanvoelt dan gewoonlijk.
  • Als er naast menstruatiepijn ook andere klachten zijn, zoals hevig en/of onregelmatig     bloedverlies.
  • Als de klant ongerust is.

 

Slide 37 - Tekstslide

Door het samentrekken van de baarmoeder kan het slijmvlies het lichaam verlaten.
Afgeraden middelen
Voor premenstrueel syndroom = klachten in de twee weken voorafgaand aan de menstruatie, wordt soms pyridoxine en teunisbloem gebruikt. Werking is niet bewezen.

Pyridoxine = vitamine B6

 

Slide 38 - Tekstslide

Door het samentrekken van de baarmoeder kan het slijmvlies het lichaam verlaten.
Zelfzorg aan de balie

Bij kinderen tussen 12-16 jaar beleid apotheek volgen, dit navragen op stage

Slide 39 - Tekstslide

Wat doe jij wanneer je een jonge vrouw van tussen de 12-16 jaar aan de balie hebt staan?

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies