Bouwsteen 7

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands 

Bouwstenen - 2F 

07 Evalueren

Terugblik

De bedoeling is dat je een handeling goed uitvoert

Je wilt dat de lezer het met je een wordt

Je wilt dat de lezer iets weet of begrijpt

Betogende tekst

Informatieve tekst

Instructieve tekst

Doel van de les vandaag

Aan het einde van de les weet je waar je op moet letten, als je wilt weten of de informatie in een tekst betrouwbaar is.

Wat is evalueren?

Evalueren van teksten

• op betrouwbaarheid
• op samenhang
  

Niet alle informatie in teksten is even betrouwbaar. Om te beoordelen hoe betrouwbaar een tekst is, kun je een tekst, video- of audiofragment checken met behulp van het volgende stappenplan.

Betrouwbaarheid

Stap 1: Beoordeel de bron

Wie heeft de tekst gepubliceerd of de video of audio online gezet? Bij leesteksten is er bijvoorbeeld

een verschil tussen nieuwssites en blogs of forums. Bij luisterteksten is er bijvoorbeeld een verschil

tussen het NOS-journaal en een juicekanaal (online roddelkanaal). 

In het algemeen zijn de volgende bronnen betrouwbaar:

• de overheid;

• onafhankelijke organisaties;

• bekende nieuwssites, kranten en tijdschriften

Betrouwbaarheid

Stap 2: Beoordeel de schrijver(s) of spreker(s) en het doel

Wie heeft de tekst geschreven of wie is er aan het woord: is dit een professional in zijn of haar

vakgebied, een journalist, een nieuwslezer of iemand die op een andere manier verstand van zaken

heeft? Is deze persoon onafhankelijk of heeft hij of zij een bepaald belang?

Bijvoorbeeld:

• De maker van een reclametekst wil meestal dat je een product koopt. Daarom vind je in zo’n tekst alleen de voordelen van een product en niet de nadelen.

• Het doel van een test van de Consumentenbond is neutrale informatie geven.

• Een onafhankelijke journalist of deskundige geeft vaak neutrale informatie over het nieuws of een onderwerp.

Betrouwbaarheid

Stap 3: Beoordeel de actualiteit

Wanneer is de tekst gepubliceerd of wanneer is de video of audio online gekomen? Als dit al een

tijd geleden is, dan kan het zijn dat de informatie verouderd is en niet meer klopt.

Betrouwbaarheid

Stap 4: Beoordeel de inhoud

• Bekijk of de inhoud uit feiten of meningen bestaat. Feiten kun je controleren. Een tekst met veel feiten is daarom vaak betrouwbaarder.
• Bekijk of de schrijver zijn of haar bronnen vermeld heeft.
• Onderzoek of er meerdere bronnen zijn met dezelfde informatie. Als andere bronnen de informatie tegenspreken, is de informatie misschien niet betrouwbaar. Kijk ook of de schrijver of maker zijn of haar bronnen vermeld heeft.
• Staan er taalfouten in de tekst of – bij een video – in de titel of de tekstkaders? Dit kan een teken zijn dat de informatie minder betrouwbaar is.

Samenhang

Bij evalueren beoordeel je de samenhang tussen teksten en binnen een tekst op de volgende punten:

• titel en tekst
• inleiding, kern en slot
• meningen en argumenten
• tekstdoel en tekst

samenhang

betrouwbaarheid

signaalwoorden

bronnen

actualiteit

titel - tekst

inleiding-kern-slot

deskundigheid

meningen-argumenten

publicatieplaats