Ethiek en Welzijn les 3

Periode 11

Ethiek en welzijn
1 / 24
volgende
Slide 1: Tekstslide
DierverzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 24 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Periode 11

Ethiek en welzijn

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Overzicht vandaag
Erfelijke aandoeningen
Richtlijn KNMvD
Puppy-checklist
Stoplichtmodel

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Doelen
• Benoemen wat onder welzijn wordt verstaan
• Benoemen wat onder ethiek wordt verstaan
Benoem de 4 aandachtspunten KNMvD erfelijke aandoeningen bij dieren
• Uitleggen rol dierenartsassistente paraveterinair bij bewaken dierwelzijn
• Benoemen wat signalen zijn voor dierenmishandeling
• Benoemen wat het belang is van tijdig signaleren van dierenmishandeling
• Relevante informatie vinden op het dierenwelzijnsweb
• Relevante informatie vinden op de site van LICG
• Een mening vormen en deze uitdragen

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke erfelijke aandoeningen
ken je?

Slide 5 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Tekstslide

Munchkin x sphinx

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Richtlijnen KNMvD
- Klinische richtlijnen
- Handelingsrichtlijn
Welke rol heeft de dierenarts in het fokbeleid?
Wetenschappelijke literatuur, wetgeving, expert opinions
In ontwikkeling: DNA-testen, screening, nieuwe onderzoeken

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke vier aandachtsgebieden staan er in de richtlijn?

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Vier aandachtsgebieden
1. Diagnostiek, welzijnsrisico's en levenskwaliteit
2. Advisering bij aanschaf
3. Ziektekundige gegevens selectie ouderdieren
4. Electieve handelingen

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1. Diagnostiek
Dierenarts onderzoekt en legt vast

Informeren eigenaar: mogelijke (DNA-)onderzoeken, erfelijke aandoeningen, schadelijke raskenmerken

Slide 12 - Tekstslide

Informeren eigenaar:
- Kans dat klinische klachten op erfelijke aandoening berusten
- Benoemen problemen voor welzijn en prognose, risico's voor inzet in fokkerij
- Welke andere erfelijke aandoeningen het ras heeft, op welke leeftijd, hoe te herkennen en wat behandeling/prognose is
1. Welzijnsrisico's en levenskwaliteit

Eigenaar moet welzijn dier waarborgen

Wettelijk: vijf vrijheden

Dierenarts beoordeelt levenskwaliteit

Slide 13 - Tekstslide

Levenskwaliteit inschatten: risico op verslechtering, kans verbetering en dus welzijnsstatus (dus niet alleen actueel, ook toekomst).
Niet alleen op basis 5 vrijheden, ook op basis definitie dierwelzijn: kan het zich actief aanpassen aan levensomstandigheden en toestand bereiken die als positief ervaart

In hoeverre welzijnsrisico zorgt voor welzijnsaantasting (frequent/permanent) afhankelijk van frequentie, duur en intensiteit van inperking
2. Adviseren bij aanschaf
Advies best passende dier: voeding, verzorging, gedrag, erfelijke aandoeningen, schadelijk raskenmerk

Afraden rasspecifiek dier zonder bekende fokker/ouderdier 'look-a-like'

Puppy-checklist LICG

Slide 14 - Tekstslide

Eigenaren handelen niet volledig rationeel en kopen soms bewust huisdier met aandoeningen

look-a-like: dieren zonder stamboom maar met rasspecifieke eigenschappen
Zoek op de website van de LICG de puppy checklist en noteer voor jezelf de 10 belangrijkste punten

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

3. Ziektegegevens ouderdieren
Gezonde lang-levende sociale gezelschapsdieren
Expertisecentrum Genetica Gezelschapsdieren
PETscan
Identificatie dier controleren en stimuleren
Voorlichten fokkers
Screening en DNA test (vrij, lijder, drager)

Slide 16 - Tekstslide

Expertisecentrum Faculteit DGK

Gegevens vastleggen in landelijke databank: praktijkmanagement systeem koppelen aan landelijke incidentie van ziektes: PETscan centrale vastlegging diagnoses

Paspoort + praktijkmanagementsysteem
Screening (HD foto's, patellalux, HCM DNA en echo)

Vanaf 2013 verplicht voor honden

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

4. Electieve handelingen
Kunstmatige inseminatie
Keizersnedes
Vroegcastratie


Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Kunstmatige inseminatie (KI)
De indicatie voor KI blijft beperkt tot de volgende gevallen:
1. Inbreng van genetisch materiaal afkomstig van mannelijke dieren die niet fysiek beschikbaar zijn in een populatie, maar die wel van belang zijn voor het voortbestaan van deze populatie, idealiter op basis van een centraal aangestuurd rationeel fokbeleid.
2. Een natuurlijke dekking is onmogelijk of onwenselijk als gevolg van een verkregen (en nadrukkelijk niet erfelijk bepaalde) aandoening.

Slide 19 - Tekstslide

KI: inbrengen nieuw genetisch materiaal reu (bijv. vanuit buitenland), natuurlijk dekking niet mogelijk/wenselijk (bijv. reu heeft in glas gestaan). DA moet zich op de hoogte stellen dat beide ouderdieren gescreend en vrij van geprioriteerde erfelijke aandoeningen zijn
Vroegcastratie
De dierenarts voert geen ovariectomie en castratie uit bij pups en kittens voortkomende uit een gesloten raspopulatie vóór de leeftijd van vijf maanden, zodat er meer tijd is voor het vaststellen van de fokgeschiktheid van een individu en de effectieve populatiegrootte niet te zeer beperkt wordt

Slide 20 - Tekstslide


Geen vroegcastratie (op 7 weken bij fokker). In Belgie verplicht bij katten: voor 5 maanden leeftijd of voor ze naar nieuwe eigenaar gaan
Keizersnedes
De indicatie voor een keizersnede bij gezelschapsdieren is beperkt tot:
1. een niet vorderende partus waarbij een keizersnede noodzakelijk is.
In uitzonderlijke gevallen kan er een medische indicatie zijn voor een electieve keizersnede:
1. een verlengde dracht, vooral bij één- en tweelingdrachten.
2. een te verwachten abnormale partus vanwege een verkregen probleem, bijvoorbeeld beperking van de grootte van de bekkendoorgang, bijvoorbeeld als gevolg van trauma.

Slide 21 - Tekstslide

Medische indicatie keizersnede: stagnerende bevalling, overtijd met 1/2 pups, raspredispositie voor dystocia geen reden!

Rol paraveterinair
1. Diagnostiek, welzijnsrisico's en levenskwaliteit
2. Advisering bij aanschaf
3. Ziektekundige gegevens selectie ouderdieren
4. Electieve handelingen

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stoplichtmodel

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Volgende les

Dierenmishandeling

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies