3. Krachten meten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3. Krachten meten

Ga rustig zitten op je plek.

Je jas en telefoon zijn aan de kapstok en in de kluis.

Pak je boek, pen, iPad voor je.

Dit gaan we leren:

Je kan zelf krachten meten met een krachtmeter / veerunster.

Je kan met de zwaartekracht op een voorwerp berekenen hoe groot de massa van de voorwerp is.

Met een krachtmeter (veerunster) kan je meten hoeveel kracht er op een veer wordt uitgeoefend.

Als er een slappe veer in zit, rekt die gauw uit - hiermee meet je kleine krachten.

Een stugge veer rekt moeilijker uit - zo kan je grotere krachten meten.

Heb je een kleine massa, dan gebruik je een veer die makkelijk uitrekt. Dit geeft een nauwkeurig antwoord.

Met een grote massa moet je een stugge veer hebben - dan heb je een groter bereik.

Welke meter heeft de meest stugge veer?

1. 1
2. 2
3. 3

De meters geven allemaal 0,1 N aan. De massa aan de meters is dus...

1. 1 gram
2. 10 gram
3. 100 gram
4. 1 kg

Als je de grootte van de zwaartekracht op een voorwerp weet, kan je de massa berekenen.

We weten voor zwaartekracht:

F = m x g

Dus:

m = F / g = 0,1 N / 10 = 0,01 kg

Aan de slag

Maak: de opgaven bij het proefje dat je krijgt.

Doel: Je oefent met het gebruiken van krachtmeters, en je rekent met zwaartekracht.

Werk alleen of met z'n tweeën.

Lees de inleiding en het doel.

Check of je alle benodigdheden op tafel hebt.

Lees de stappen door voordat je ze uitvoert.

Klaar? Lever in en maak paragraaf 3.2 'Test jezelf'.

Wat hebben we geleerd?

Een krachtmeter geeft aan hoe groot de zwaartekracht is die werkt op het voorwerp dat eraan hangt.

Een stugge veer kan grote krachten meten, maar is voor kleinere krachten minder precies. Voor kleine krachten kan een slappe veer een exacter antwoord geven.

Deze meter geeft ongeveer 0,5 N aan.

Je gaat aan de slag met spiraalveren die uitrekken wanneer je er gewichtjes aan hangt.

De onderzoeksvraag:

'Wat is het verband tussen de kracht en de uitrekking van de veer?'

Vooraf

1. Welke twee krachten worden er uitgeoefend in dit practicum?

2. Welke soorten verbanden zijn er mogelijk?

Aan de slag

Werk in groepjes van drie.

Lees de inleiding en het doel.

Check of je alle benodigdheden op tafel hebt.

Lees de stappen door voordat je ze uitvoert.

Noteer alle gegevens die je meet direct.

Lever in als je klaar bent.

Wat hebben we geleerd?

Het verband tussen de kracht en de uitrekking is lineair.

Dat betekent: als de kracht op de veer 2 keer zo groot wordt, wordt de uitrekking ook 2 keer zo groot.