BS 6.1: bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

BS 11.1: bloed

Planning

1. Maken wat weet je al
2. Leerdoelen
3. Uitleg BS 6.1
4. Opdrachten maken

Feedback vorige hoofdstuk

Vul het blaadje in met feedback, dit kan ik meenemen naar de volgende hoofdstukken

Bedenk goed: wat kwamen jullie tekort van mij waardoor de toets (te) moeilijk was?

Mensen die absoluut niet tegen bloed kunnen?

Leerdoelen

• Je kunt de bestanddelen van bloed noemen. 
• Je kent de kenmerken en functies van bloedplasma.
• Je kent de kenmerken en functies van bloedcellen en bloedplaatjes. 
  
• Je kunt uitleggen wat leukemie is.

Wat is de functie van bloed?

1. Ons warm houden
2. Stoffen transporteren
3. Voedingsstoffen opnemen
4. Ons kleur geven

Waarom hebben we bloed?

Elke cel doet aan verbranding, 24u per dag, 7 dagen in de week.

Verbranding: zuurstof en glucose nodig.

• hoe komen de cellen hieraan?
  
• via het bloed dat door het hele lichaam wordt rondgepompt
  

Samenstelling

Je hebt ongeveer 5-6 liter bloed.

Bestaat voornamelijk uit plasma

Functie bloedplasma:

Vervoeren van stoffen zoals:

• Voedingsstoffen
  
• Koolstofdioxide
  
• Andere afvalstoffen
  
• Zuurstof 

Wat is er bijzonder aan rode bloedcellen?

1. Hebben geen celkern
2. Leven relatief erg lang
3. Zijn perfecte bolletjes qua vorm
4. Zorgen voor onze afweer

Rode bloedcellen

• Platte schijfjes
  
• Géén celkern (leven maar kort)
  
• Worden geproduceerd in het rode beenmerg
  

Functie: 

Bevatten rode kleurstof: hieraan kan zuurstof gebonden en vervoerd worden.

Witte bloedcellen

Geen vaste vorm (kunnen door het bloedvat heen).

Wél een celkern.

Functie van de verschillende typen:

• Ziekteverwekkers onschadelijk maken: door de bacterie in te sluiten gaat deze dood, samen met de witte bloedcel. Dit vormt pus of etter.
• Antistoffen maken
• Dode celresten opruimen

Waar zijn bloedplaatjes van gemaakt?

1. Delen van uiteengevallen cellen
2. Het zijn jonge huidcellen
3. Het zijn jonge witte bloedcellen
4. Het zijn jonge rode bloedcellen

Bloedplaatjes

Delen van uiteengevallen cellen.

Géén celkern.

Functie: Zorgt samen met het bloedplasma voor de bloedstolling.

Trombose: bloedprop in een bloedvat. Soms kan een bloedprop het bloedvat afsluiten

Leukemie

= Beenmergkanker

- Er worden teveel witte bloedcellen gemaakt

- En te weinig rode bloedcellen (beenmerg) en bloedplaatjes

Samengevat

• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof en koolstofdioxide door middel van hemoglobine.
  
• Witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk
  
• Bloedplaatjes spelen rol bij bloedstolling
  

Tijd voor kahoot!

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Bloed/bloedcellen.htm

Opdrachten maken

Maak BS 6.1, opdrachten: 1 t/m 8