Rijmen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Rijmen

Tekst - gedicht - lied

TEKST                                     GEDICHT                                        LIED

geen overbodig wit              - veel wit -                                 veel wit         

alinea                                         - strofe -                        couplet en regel    geen rijm                           - rijm mag -                                   rijm mag

geen ritme                            - wel ritme -                                 wel ritme

Soorten rijm

1. Rijk rijm 

2. Volrijm 

3. Halfrijm

4. Beginrijm

Rijk rijm (herhaling)

licht - ligt

noot - nood

paart - paard

Volrijm

Sint zat eens te denken

Wat hij jou zou schenken

Zelfs de regen houdt mij niet tegen

Is hier sprake van volrijm of rijk rijm?
ben je verder dan het heden
wil je terug naar het verleden

1. volrijm
2. rijk rijm (herhaling)

Is hier sprake van volrijm of rijk rijm?
ik kijk in het heldere avondlicht
en vraag me af of de avond ligt

1. volrijm
2. rijk rijm (herhaling)

Tot slot...

Deze rapper kan echt niet rijmen. Weet jij welke woorden hij had moeten gebruiken om zijn tekst te laten rijmen?

Eindrijm

Als er rijm voorkomt aan het eind van opéénvolgende regels, spreken we over eindrijm. 

Er zijn drie patronen te ontdekken:

- gepaard rijm

- gekruist rijm

- omarmend rijm

Gepaard rijm

Twee regels rijmen op elkaar

Notatie: a-a-b-b

Sinterklaas kapoentje           a

Gooi wat in mijn schoentje  a

Gooi wat in mijn laarsje         b

dank u Sinterklaasje                b

Gekruist rijm

De regels rijmen om-en om

Notatie: a-b-a-b

Er is nog zoveel te vertellen,

maar dat ga ik nu  niet doen.

Jij mag nu gaan bestellen,

en krijgt van mij een dikke zoen.

Omarmend rijm

De 1e en de  4e regel rijmen op elkaar

en de 2e en 3e regel rijmen op elkaar

Notatie: a-b-b-a

Wij zagen haar lopen in de straat,

haar tas hing op haar rug,

er was geen weg meer terug.

Daarvoor was het te laat,

Welk rijmschema kun je hier ontdekken?
Rood is al lang het rood niet meer
Het rood van rode rozen
De kleur van liefde van weleer
Lijkt door de haat gekozen

1. aabb
2. abab
3. abba
4. abcb

De opdracht

Je maakt een gedicht ; opdracht in teams

klas 1ka: voor de persoon die je getrokken hebt met je lootje

klas 1ba: ik geef aan voor wie

klas 2ba: gedicht over coronatijd

INLEVEREN IN TEAMS !

Rijmsoorten

1. Rijk rijm (herhaling)

2. Volrijm (denken-schenken)

Rijmschema's (alleen bij rijm aan het eind van de zinnen)

aabb

abab

abba