havo 2 BS 5 immuniteit in twee lessen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H3 De bloedsomloop

3.5 Het immuunsysteem

1. Terugblik / mindmap

2. leerdoelen

3. B5: immuniteit uitleg ( twee lessen)

4. Leerdoelen checken

5.. Afsluiting

Wat gaan we doen vandaag?

Terugblik

grote bloedsomloop

kleine bloedsomloop

1.  rechterkamer

2.

3.

4.

5.

6. linkerkamer

7.

8.

9.

10.

linkerboezem

longaders

organen

longen

aorta

longslagaders

rechterboezem

holle aders

Aan het einde van deze les kan ik:

uitleggen op welke twee manieren 

immuniteit kan ontstaan

uitleggen hoe antistoffen bescherming 

bieden tegen infecties

uitleggen wat er aan de hand is bij een allergie

Lichaamsvreemde stoffen

Bacteriën, virussen en schimmels

Sommige bacteriën en schimmels zijn goed, maar soms zijn ze slecht (>ziekteverwekkers) en veroorzaken ze een infectie 

    E. coli  (bacterie)        Coronavirus        Griepvirus                         Candida schimmel

Huid

Slijmvliezen

Zoutzuur

Wanneer de ziekteverwekker binnen is gedrongen, heb je een infectie

Infectie

Stap 1: Opeten                                             Stap 2: antistoffen maken.
(langzame bestrijding).                          (snelle bestrijding)
               

Lichaamsvreemde antigenen 

activeren het immuunsysteem

0

Antigeen is gemeen

Antistof is tof

Antigenen en antistoffen

Cellen kunnen herkend worden door antigenen. Wanneer je witte bloedcellen de lichaamsvreemde stoffen gaat eten, leert het de antigenen kennen. Zo maken ze voor dat antigen een antistof.

Een antistof is specifiek voor één antigen. > sleutel en slot

check leerdoelen...

Aan het einde van deze les kan ik:

uitleggen op welke twee manieren 

immuniteit kan ontstaan

uitleggen hoe antistoffen bescherming 

bieden tegen infecties

uitleggen wat er aan de hand is bij een allergie

Op een houtsplinter in je vinger zitten bacteriën. Is de houtsplinter wel of niet lichaamsvreemd ?

1. wel
2. niet

Welke letter geeft  de

antistof aan?

1. Letter P
2. Letter Q
3. Letter R

Zijn de bacteriën op de houtsplinter wel of niet lichaamsvreemd

1. wel
2. niet

Wat zijn antistoffen?

1. de eiwitten op de buitenkant van de ziekteverwekker
2. object dat zich hecht aan de ziekteverwekker

Wat zijn de genummerde delen in de afbeelding?

1. 1 antistof 2 ziekteverwekker 3 antigeen
2. 1 antigeen 2 ziekteverwekker 3 antistof
3. 1 ziekteverwekker 2 antistof 3 antigeen
4. 1 antigeen 2 antistof 3 ziekteverwekker

Einde deel 1

1. Terugblik / mindmap

2. leerdoelen

3. B5: immuniteit uitleg ( twee lessen)

4. Leerdoelen checken

5.. Afsluiting

Wat gaan we doen vandaag?

Antistoffen

Aan het einde van deze les kan ik:

uitleggen op welke twee manieren 

immuniteit kan ontstaan

uitleggen hoe antistoffen bescherming 

bieden tegen infecties

uitleggen wat er aan de hand is bij een allergie

Immuniteit

Immuun:

• Na een infectie blijft de antistof in bloed aanwezig
  
• Je wordt niet ziek van de ziekteverwekker

Hoe kun je immuniteit opbouwen?

• Natuurlijke immuniteit
  
• Kunstmatige immuniteit

Natuurlijke immuniteit

Kunstmatige immuniteit

Immuniteit

Natuurlijke immuniteit: => lichaam maakt antistoffen en valt de ziekteverwekker aan.

Kunstmatige immuniteit: 

1 vaccinatie (verzwakte ziekteverwekker injecteren)

Natuurlijke immuniteit

• Op een natuurlijke manier
  
• Wanneer iemand ziek is geweest
  
• Lichaam maakt zelf antistoffen aan
  
• Levenslange immuniteit
  

- Bij eerste infectie: een beetje antistoffen
- Ziekteverwekkers zitten nu in geheugen van witte             bloedcellen
- Bij tweede infectie: sneller antistoffen + meer antistoffen

Kunstmatige immuniteit

Vaccinatie (inenting)

- Dode of verzwakte ziekteverwekker wordt ingespoten

- Witte bloedcellen maken antistoffen

- Witte bloedcellen 'onthouden' deze antistoffen

Kun je immuun worden voor een ziekteverwekker?

Vaccinatieschema Rijksvaccinatieprogramma

Maar waarom heb je toch steeds een verkoudheid of een griepje?

Sommige virussen veranderen bijna nooit, sommige virussen veranderen helaas heel snel. 

En tot slot: zijn vaccinaties gevaarlijk?

Kort antwoord: Nee. 

Lang antwoord: Nee, ze zijn zorgvuldig getest en onderzocht. Maar net als heel veel andere stoffen kun je er bijvoorbeeld een allergische reactie op krijgen. 

Heb jij een allergie? Zo ja, waarvoor?

Normale reactie & allergische reactie

Anafylactische shock

• Een zeer zware allergische reactie waarbij de slijmvliezen heel erg opzwellen en word je benauwd. 
• Je bloedvaten verwijden heel erg en de bloeddruk kan dalen
• Levensbedreigend!
• Epi-pen (adrenaline) vernauwt de bloedvaten tijdelijk.

check leerdoelen...

Aan het einde van deze les kan ik:

uitleggen op welke twee manieren 

immuniteit kan ontstaan

uitleggen hoe antistoffen bescherming 

bieden tegen infecties

uitleggen wat er aan de hand is bij een allergie

Natuurlijk

Kunstmatig

Immuniteit

je krijgt corona en wordt beter

injectie met vaccin

Zet de begrippen op de juiste volgorde

1

2

3

4

5

antigenen komen in het lichaam

Witte bloedcellen

 maken antistoffen

antistoffen prikkelen cellen in het slijmvlies

speciale cellen geven histamine af

allergische reactie

Leg uit waarom je eerst wel even ziek wordt van een ziekteverwekker en later weer opknapt

Hoe kan het dat je na een vaccinatie niet meer ziek wordt van de desbetreffende ziekteverwekker?

wat	Opdracht 1 t/m 9
Hoe	lees de tekst van basisstof 5
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Opdrachten af? Controleer of je de opdrachten juist gemaakt hebt! ( via som ) Ga aan de slag met flitskaarten en test jezelf online