Politiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoe wordt Nederland geregeerd?

Nederland is....

• een constitutionele monarchie 

• met een parlementaire democratie 

Constitutie

Monarchie

Parlement

Democratie

land waar het volk regeert

Land met een koning of keizer aan het hoofd

volksvertegenwoordiging

Grondwet

Nederland is....

• een constitutionele monarchie

=> een koninkrijk waarin ook de koning gebonden is aan de grondwet

• met een parlementaire democratie

=> in land waar de regering gekozen wordt door het volk

De grondwet

• vormt de basis van alle wetten in Nederland
• iedereen moet zich aan de grondwet houden
• Artikel 1:  Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan. 

• belangrijkste grondwetswijziging werd in 1848 bedacht door Thorbecke: ministeriële verantwoordelijkheid

Het parlement

• Volksvertegenwoordiging
• controleert de regering
  
• wordt gekozen door het volk (verkiezingen
  
• doet wetsvoorstellen
  
• keurt wetten goed/ keurt wetten af
• In Nederland: de Staten-Generaal (ofwel: Eerste en Tweede Kamer)

Het kabinet

• bestaat uit alle ministers en staatssecretarissen *
• wordt gekozen door de Tweede Kamer
  
• doet wetsvoorstellen aan parlement
  
• vormt samen met de koning de Nederlandse Regering

* Elke minister staat aan het hoofd van een ministerie. Bijvoorbeeld het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap

Tweede Kamer

Eerste Kamer

Ministers

Provinciale Statenleden kiezen...

Wordt gekozen d.m.v. landelijke verkiezingen

Grootste onderdeel parlement

Hebben zitting in het kabinet

Kleinste onderdeel

parlement

Vormen met de koning de regering

Waar

Niet

waar

parlement is een ander woord voor volksvertegenwoordiging

In Nederland bestaat het parlement uit de Staten-Generaal en het kabinet

De ministers hebben zitting in de Tweede kamer

De koning is het hoofd van de Nederlandse Regering

Een van de taken van de Eerste en Tweede Kamer is het controleren van de regering

De Staten-Generaal is de officiële naam voor het Nederlandse parlement

Ministeriële verantwoordelijkheid en onschendbaarheid van de koning

•  Sinds 1848
• De ministers zijn verantwoordelijk voor:
• - het doen en laten van de koning
• - voor zijn werk en ministerie
  

• De verantwoording legt men af aan het parlement.
  

Politiek links

• opkomen voor zwakkeren
• gelijkheid van inkomen, macht en onderwijs

• actieve overheid: meer regels maken
• extreme vorm: communisme 

Politiek rechts

• persoonlijke vrijheid 
• economische vrijheid

• passieve overheid: meer verantwoording bij burgers
• extreme vorm: fascisme / nazisme óf: anarchie

Politiek links

Politiek rechts

Extreme vorm: nazisme

Extreme vorm: communisme

Actieve overheid

Passieve overheid

Opkomen voor zwakkeren

Eigen verantwoording burgers

Dictatuur

Nederland is een democratie. Het tegenovergestelde is een dictatuur: een land waar 1 persoon/partij alle macht heeft.

Bijvoorbeeld: Noord-Korea, Cuba, Iran

In een dictatuur is/zijn er geen

• grondwet

=> of deze geldt niet voor de leider/partij

• parlement

=> of dit mag de regering niet tegenspreken

• verkiezingen

=> of deze zijn niet eerlijk (er mogen geen andere partijen meedoen, of kiezers worden onder druk gezet

• onafhankelijke rechtsspraak

=> rechters oordelen niet naar de wet, maar naar wat de partij/leider wil

Kenmerken dictatuur

• Geen vrijheid van meningsuiting
• Censuur* van de media
• Bevolking wordt onderdrukt
• Er zijn geen eerlijke verkiezingen
• Er is geen onafhankelijke rechtsspraak

* censuur houdt in dat er geen vrijheid van meningsuiting is. De media mogen niet schrijven/laten wat zij willen. 

Democratie

Dictatuur

Vrije verkiezingen

Censuur

Vrije pers

1 partij toegestaan

Onderdrukking

Onafhankelijke rechtsspraak

Vrije verkiezingen

Rechters zijn niet onafhankelijk