3.2 Chemische hoeveelheid

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

3.2 Chemische hoeveelheid

Deze les

• Uitleg mol en avogadro
• Lezen 3.2 (niet molair volume)


• Bestuderen VB opgaven 1 +3
• Maken 1C, 20C, 21, 22, 24, 28 t/m 30
• Optioneel: oefenblad chemisch rekenen
• Uitleg molair volume
• Lezen 3.2 molair volume
• Maken 23 + 27

Leerdoelen

• Je leert wat in de scheikunde wordt bedoeld met mol

• Je leert rekenen met massa, mol en aantal moleculen

Atomaire massa eenheid

• Molecuulmassa gegeven in u (unit)
• 1 u = 1,66*10^-27 kg (Binas 7A)
• Hiermee kun je uitrekenen hoeveel moleculen aanwezig zijn in een bepaalde massa.
• Moleculen zijn zo licht, dat je bij een experiment enorm veel moleculen gebruikt.
• Dit rekent niet handig, daarom is de chemische hoeveelheid, mol bedacht.

Begrippen van hoeveelheid

• Dozijn 
• Gros 

• Duo

Een dozijn eiereren, kippen, olifanten of wat dan ook, het is altijd een vaste hoeveelheid.

Begrippen van hoeveelheid

• De mol is ook zo'n vaste hoeveelheid.
• 1 mol = 6,02*1023 (moleculen)
• = Constante van Avogadro (NA), zie Binas 7A

Dus 1 mol water bestaat uit evenveel moleculen als 1 mol goud!

Rekenen van mol naar moleculen

N_A = constante van Avogadro in mol-1 (Binas 7A)

Voorbeeld 1

Bereken hoeveel moleculen aanwezig zijn in 3,0 mol goud.

Antwoord

3,0 mol *  6,02*1023 = 18*1023 moleculen

Denk aan de significantie!

Voorbeeld 2

Bereken hoeveel mol overeenkomt met 4,5*1024 moleculen.

Antwoord

4,5*1024 /  6,02*1023 = 7,5 mol 

Hoeveel moleculen zijn aanwezig in 2,00 mol zwaveldioxide?

1. 12,04*10^24
2. 1,20*10^24
3. 3,32*10^-24
4. 3,3*10^-24

Moleculen of mol afwegen?!

• Elk atoom heeft een eigen massa = atoommassa
• Elk molecuul heeft dus ook een eigen massa = molecuulmassa
• Molecuulmassa reken je uit door atoommassa's bij elkaar op te tellen.

Massa afwegen in u?!

• De molecuulmassa druk je uit in u (1 u = 1,66*10-27 kg)
• Niet echt handig rekenen...
• Dus gebruiken we de mol!
• Maar hoe dan?!

Molaire massa

• De molecuulmassa druk je uit in u (1 u = 1,66*10-27 kg)
• De molaire massa (M) druk je uit in gram per mol (g mol-1)
• Molecuulmassa en molaire massa zijn gelijk, maar met een andere eenheid. (Dankzij Avogadro)
• Molecuulmassa H2O = 18,016 u
• Molaire massa H2O = 18,016 g mol-1 (Zie ook Binas 98)

Blokschema chemisch rekenen

In het blokschema kun je de formules afleiden om van de ene grootheid naar de andere grootheid te rekenen. Leer dit blokschema/formules uit je hoofd!

Het symbool voor de molaire massa is officieel alleen de hoofdletter M. 

Voorbeeld 3

Bereken hoeveel mol overeenkomt met 25 gram water.

Antwoord

Molaire massa H2O = 18,015 g/mol

n = m / M

n = 25 g / 18,015 g/mol = 1,4 mol

Voorbeeld 4

Bereken hoeveel gram overeenkomt met 0,32 mol stikstof.

Antwoord

Molaire massa N2 = 14,01*2=28,02 g/mol

m = n * M

n = 0,32 mol * 28,02 g/mol = 9,0 g

Hoeveel mol komt overeen met 120 gram ijzer?

1. 7,22*10^25
2. 2,00*10^-22
3. 2,15 mol
4. 6,70*10^2 mol

Aan de slag

• Uitleg mol en avogadro
• Lezen 3.2 (niet molair volume)


• Bestuderen VB opgaven 1 +3
• Maken 1C, 20C, 21, 22, 24, 28 t/m 30
• Optioneel: oefenblad chemisch rekenen
• Uitleg molair volume
• Lezen 3.2 molair volume
• Maken 23 + 27

Molair volume (Vm)

Gassen hebben een vast volume bij vaste temperatuur en druk.

Voorbeeldsom

Aan de slag

• Uitleg mol en avogadro
• Lezen 3.2 (niet molair volume)


• Bestuderen VB opgaven 1 +3
• Maken 1C, 20C, 21, 22, 24, 28 t/m 30
• Optioneel: oefenblad chemisch rekenen
• Uitleg molair volume
• Lezen 3.2 molair volume
• Maken 23 + 27